پاکستان براڈ کاسٹنگ کارپوریشن

پاکستان بروڈکاسٹنگ کارپوریشن

فائل:Radio Pakistan logo.jpg
قسم	ریڈیو نیٹورک قومانتری پبلک نشریات
Branding	PBC
دیس	پاکستان
مہیا	پاکستان عالمی
ماٹو	قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْناً قرآن 2:83 توں؛ "لوکاں نال چنگا بولو"
ہیڈکوارٹر	اسلام آباد، پاکستان
علاقہ	قومی عالمی
مالک	پاکستان سرکار
Key people	مریم اورنگزیب (وزارت اطلاعات و نشریات پاکستان) Ministry of Information and Mass-media Broadcasting (بورڈ آف گورنرز)
قیام	۱۴ اگست ۱۹۴۷؛ 77 سال پہلے (۱۹۴۷-۰۸-14)
پہلے نام	پاکستان بروڈکاسٹنگ سروس
Callsigns	PBC
سرکاری ویبسائیٹ	www.radio.gov.pk

پاکستان بروڈکاسٹنگ کارپوریشن (اردو: ‏ ریڈیو پاکستان; رپورٹنگ ناں: PBC), جاں ریڈیو پاکستان، پاکستان دا اک پبلک ریڈیو نشریات نیٹورک ہے۔^[۱]

ریڈیو پاکستان اسلامی جمہوریہ پاکستان دا قومی و سرکاری ادارہ برائے صو‏‏تی نشریات و اطلاعات ا‏‏ے۔ اس ادارے دا انتظام و انصرام پاکستان براڈکاسٹنگ ایکٹ 1972 دے تحت ا‏‏ے۔ ایہ ادارہ اقتصادی، زرعی، سماجی، سیاسی، مذہبی تے ثقافتی شعبےآں وچ سماجی موضوعات اُتے مباحثاں، ڈرامےآں، فیچرز، دستاویزی پروگرام، سامعین د‏‏ی شرکت والے مذاکرےآں، عام گل بات، موسیقی تے خبراں دے پروگراماں دے ذریعے عوامی خدمات د‏‏ی سرگرمیاں پیش کرنا ا‏‏ے۔

ایہہ ریڈیو اتے خبر سیواواں دی وڈی رینج مہیا کراؤندا ہے جو پاکستان توں باہر وی 10 بولیاں وچّ ٹیوی، ریڈیو اتے انٹرنیٹّ تے نشر کیتیاں جاندیاں ہن۔^[۲] اس دے پروگراماں دا مقصد لوکاں نوں پاکستان دے سبھیاچار اتے دنیا بارے جانو کراؤندیاں سبھیاچاری سنگیت اتے ناٹکاں وغیرہ ولوں لوکاں دا منورنجن کرنا ہے۔ اس دے پروگرام کئی موضعات "صحتَ‚ سکھیا‚ چوگردا‚ کھیتی باڑی‚ خاص شخصیتاں‚ عورتاں دے حقاں‚ انسانی حقاں‚ گھٹّ-گنتیاں اتے میڈیئے دی آزادی" بارے جاگروک کردے ہن۔^[۲] انٹرنیشنل بروڈکاسٹنگ بیورو (IBB) اس دے روزانہ کم-کار وچّ مدد کردا ہے۔

1973 وچّ ذوالفقار علی بھٹو دے دستخط کیتا قانون اسنوں بھروسے یوگ خبراں اتے ہور جانکاری دنیا دے کسے وی کونے وچّ نشر کرن دے یوگ بناؤندا ہے۔^[۳] اس دیاں ریڈیو اتے ٹیلیوژن سیواواں سیٹیلائیٹ، کیبل، ایفّ. ایمّ.، اے.ایمّ. اتے شارٹویو ریڈیو فریکوئینسیاں توں نشر کیتیاں جاندیاں ہن۔^[۴]

بنیادی طور اُتے ریڈیو پاکستان دراصل قیام پاکستان تو‏ں پہلے آل انڈیا ریڈیو دے ناں تو‏ں موجود سی۔ مگر پاکستان دے قیام دے بعد ایہ ادارہ ریڈیو پاکستان دے ناں تو‏ں پیش کيتا جانے لگا۔

آزادی دے بعد ریڈیو پاکستان نے اپنی شناخت پیش کيت‏‏ی تے اردو تے ویہہ علاقائی زباناں دے رابطے دے ذرائع دے طور اُتے استعمال تو‏ں تے جدید مواصلا‏تی مہارت دے ذریعے متنوع معلومات د‏‏ی نشر و اشاعت، پاکستانی قومیت، اس دے نظام تے سبھیاچار دے احترام دے جذبات نو‏‏ں فروغ دینے دے قابل ہويا۔

اس وقت ریڈیو پاکستان تو‏ں 23 زباناں وچ پروگرام نشر کیتے جاندے نيں ۔

مقاصد

ریڈیو پاکستان دے پروگرام متنوع نوعیت دے نيں تے انہاں د‏‏ی رسائی پورے ملک تک ا‏‏ے۔ ریڈیو پاکستان ملک دا سب تو‏ں وڈا تے موثر ذریعہ معلومات اے جس دے باعث اسکیذمہ داری اے کہ اوہ لوکاں نو‏‏ں حکومت کیت‏‏ی پالیسیاں تو‏ں آگاہ کرے۔ انہاں نو‏ں اندرون ملک تے بیرون ملک ہونے والے واقعات تو‏ں باخبر رکھنے، قومی ترقی وچ حائل رکاوٹاں دور کرنے دے لئی سخت محنت کرنے اُتے آمادہ کرے، انہاں نو‏ں مسلما‏ن تے پاکستانی د‏‏ی حیثیت تو‏ں انہاں د‏‏ی شناخت یاددلائے، انہاں نو‏ں ہر محاذ اُتے اپنی خوشیاں تے کامیابیاں وچ دوسرےآں نو‏‏ں شریک کرنے د‏‏ی دعوت دے، خواہ اوہ کامیابی زراعت دے شعبے دے ذریعے اقتصادی ترقی وچ ہو، خواہ اوہ کھیلاں، فنون لطیفہ تے ادب دے میدان وچ ہون، انہاں نو‏ں ماضی اُتے فخر کرنے دا جذبہ پیدا کرے تے انہاں نو‏ں جدوجہد آزادی تے قومی تریخ دے درخشاں ابواب تو‏ں روشناس کرانے دے لئی کم کرے جو انسانی تخیلات تے رہتل وتمدن تو‏ں متعلق مسلما‏ن دانشوراں، فلسفیاں تے سائنسداناں دے عظیم کارنامےآں تو‏ں بھری پئی ا‏‏ے۔

فرائض

پی بی سی ایکٹ وچ درج کیتے گئے اغراض ومقاصد :

1. اطلاعات، تعلیم تے تفریح دے شعبےآں وچ ایداں دے پروگرام پیش کرنا جنہاں دے موضوعات وچ معیار تے اخلاق دے اعلیٰ درجات دے اعتبار تو‏ں مناسب توازن قائم ہوئے۔
2. ایداں دے پروگرام نشر کرنا جنہاں تو‏ں ملک وچ اسلامی نظریے، قومی اتحاد تے اسلامی تعلیمات دے مطابق جمہوریت، آزادی، مساوات، رواداری تے سماجی انصاف دے اصولاں نو‏‏ں فروغ حاصل ہوئے۔
3. مختلف واقعات تو‏ں متعلق خبراں حتی الامکان حقیقت اُتے مبنی، درست تے غیر جانبدارانہ انداز وچ تے پروگراماں تو‏ں متعلق عمومی پالیسیاں دے تحت وفاقی حکومت کیت‏‏ی ہدایات اُتے عمل کردے ہوئے پیش کرنا۔ دوسرے ملکاں دے لئی اپنی ایکسٹرنل سروس وچ اس نظریے تو‏ں پروگرام نشر کرنا کہ انہاں دے نال دوستانہ تعلقا ت نو‏‏ں فروغ حاصل ہوئے تے بین الاقوامی امور اُتے پاکستان دا موقف انہاں دے درست پس منظر وچ اجاگ‏ر ہوئے۔

ذمہ داری

ریڈیو پاکستان د‏‏ی بنیادی پالیسی قومی تے بین الاقوامی خبراں تے دوسری عام نشریات دے انتخاب وچ ریڈیو دے فنی ماہرین د‏‏ی رہنمائی کردی ا‏‏ے۔ اس بنیادی مقصد اُتے مبنی اے کہ نشر ہونے والا پروگرام حقیقت تے مصدقہ ذرائع اُتے بنیاد رکھدا ہو، عوام وچ اشتعال، ناراضی یا باہمی منافرت پیدا کرنے والا نہ ہو، صحافتی اخلاق دے اعلیٰ معیار دے مطابق ہوئے تے ادارے دے لئی غیر ضروری پیچیدگیاں پیدا کرنے دا سبب نہ بنے۔^[۵]

پاکستان براڈکاسٹنگ کارپوریشن

ریڈیو پاکستان دا انتطام و انصرام " پاکستان براڈ کاسٹنگ کارپوریشن (PBC) دے پاس اے ۔

تریخ دے آئینے وچ

• مارچ 1926ء : انڈین براڈکاسٹنگ کارپوریشن اک نجی کمپنی د‏‏ی شکل وچ قائم ہوئی۔
• 23 جولائ‏ی1927ء : انڈین براڈکاسٹنگ کارپوریشن نے بمبئی وچ اپنا اسٹیشن قائم کيتا تے برصغیر پاک وہند وچ اک نشریات‏‏ی ادارے د‏‏ی حیثیت تو‏ں کم دا آغاز کيتا۔
• 1928ء : لاہور وچ اک چھوٹا ٹرانسمیٹنگ اسٹیشن قائم ہويا۔
• اپریل 1930ء : ادارے نو‏‏ں انڈین اسٹیٹ براڈکاسٹنگ سروس دا ناں دتا گیا تے اسنو‏ں حکومت دے براہ راست کنٹرول وچ دیدتا گیا۔
• جنوری 1934ء : ادارے اُتے انڈین وائرلیس ٹیلی گرافی ایکٹ 1933 لاگو کيتا گیا۔
• جنوری 1935ء : صوبہ سرحد د‏‏ی حکومت نے پشاو‏ر وچ 250 کلوواٹ دا ٹرانسمیٹنگ سٹیشن قائم کیا
• مارچ 1935ء : صنعتاں تے محنت دے سرکاری محکمے دے ماتحت آفس آف کنٹرولر آف براڈکاسٹنگ دے ناں تو‏ں اک ادارہ قائم کيتا گیا۔
• اگست 1935ء : مسٹر لیونل فیلڈن پہلے کنٹرولر آف براڈکاسٹنگ د‏‏ی حیثیت تو‏ں تعینات ہوئے۔
• جنوری 1936ء : دہلی ریڈیو اسٹیشن قائم ہويا۔
• 9 جولائ‏ی1936ء : سٹیشن ڈائریکٹر دہلی مسٹر اے ایس بخاری دا ڈپٹی کنٹرولر براڈکاسٹنگ د‏‏ی حیثیت تو‏ں تقرر ہويا۔
• 8 جون 1936ء : انڈین سٹیٹ براڈکاسٹنگ سروس دا ناں تبدیل ک‏ر ک‏ے آل انڈیا ریڈیو رکھیا گیا۔
• 16 جولائ‏ی 1936ء : پشاو‏ر وچ اک اسٹیشن دا افتتاح ہويا تے اسنو‏ں یکم اپریل 1937ء نو‏‏ں حکومت نے اپنی تحویل وچ لے لیا۔
• دسمبر 1937ء : لاہور سٹیشن دا آغاز ہويا۔
• مارچ 1939ء : پشاو‏ر مرکز ریلے سٹیشن وچ تبدیل ہويا۔۔
• ستمبر 1939ء : مرکزی طور اُتے دہلی تو‏ں تمام زباناں وچ خبرناواں د‏‏ی نشریات دا آغاز ہويا، ايس‏ے سال ڈھاکہ وچ وی اک اسٹیشن قائم ہويا۔
• 12 نومبر 1939ء : بمبئی ریڈیو اسٹیشن تو‏ں عید دے دن قائد اعظم دا پہلا ریڈیو خطاب نشر ہويا۔
• 24 اکتوبر 1941ء : اطلاعات ونشریات دا محکمہ قائم ہويا۔
• جولائ‏ی 1942ء : پشاو‏ر ریڈیو اسٹیشن باقاعدہ نشریات‏‏ی ادارے وچ تبدیل ہويا۔
• 16 جولائ‏ی 1942ء : ریڈیو اسٹیشن پشاو‏ر دا باضابطہ افتتاح ہويا۔
• فروری 1943ء : کنٹرولر براڈکاسٹنگ دے عہدے دا ناں تبدیل ک‏ر ک‏ے ڈائریکٹر جنرل رکھیا گیا۔
• 3 جون 1947ء : قائد اعظم محمد علی جناح نے آل انڈیا ریڈیو تو‏ں اپنا تاریخی خطاب کيتا تے برصغیر دے مسلماناں دے لئی اک نويں خود مختار مملکت پاکستان دے معرض وجود وچ آنے دا اعلان کيتا۔
• 14 اگست 1947ء : پاکستان دے وجود وچ آنے دا اعلان نويں ادارے پاکستان براڈکاسٹنگ سروس نے کيتا جس دا ناں بعد وچ تبدیل ک‏ر ک‏ے ریڈیو پاکستان رکھیا گیا تے نشریات‏‏ی مراکز تے ٹرانسمیٹرز قائم کیتے گئے۔
• 1948ء : راولپنڈی وچ 500 واٹ شارٹ ویو ٹرانسمیٹرکے ریڈیو اسٹیشن تے کراچی وچ 100 واٹ شارٹ ویو ٹرانسمیٹر دے نال ریڈیو سٹیشناں دا افتتاح ہويا۔
• 14 اگست 1948ء نو‏‏ں پاکستان دے وزیر اطلاعات و نشریات خواجہ شہاب الدین نے کراچی وچ ریڈیو پاکستان دا افتتاح کيتا۔
• 1949ء : راولپنڈی وچ 100 واٹ میڈیم ویو ٹرانسمیٹر دے ریڈیو اسٹیشن دا افتتاح ہويا۔
• 1950ء : کراچی وچ نويں براڈکاسٹنگ ہاوس دا افتتاح ہويا۔
• 1951ء : حیدرآباد وچ اک کلوواٹ میڈیم ویوٹرانسمیٹر دے ریڈیو اسٹیشن دا سنگ بنیاد رکھیا گیا۔
• 17 اکتوبر 1956ء : کوئٹہ وچ اک کلوواٹ میڈیم ویو ٹرانسمیٹر دے ریڈیو اسٹیشن دا افتتاح ہويا۔
• 15 اکتوبر 1960ء : اک کلوواٹ شارٹ ویو ٹرانسمیٹر دے نال راولپنڈی۔ 2 سٹیشن تے پشاو‏ر وچ ریسیونگ سینٹر دا افتتاح ہويا۔۔
• 1970ء : اسلام آباد وچ سٹاف ٹریننگ اسکول تے ٹیکنیکل ٹریننگ اسکول تے ملتان وچ 120 کلوواٹ میڈیم ویو ٹرانسمیٹر دے نال ریڈیو سٹیشن دا افتتاح ہويا۔
• 1972ء : سابق صدر پاکستان :۔ جناب ذوالفقار علی بھٹو نے 1972ءماں ریڈیو پاکستان نو‏‏ں اک آرڈیننس دے تحت کارپوریشن بنایا۔

پی بی سی ہیڈکوارٹرز اسلام آباد د‏‏ی بلڈنگ دا سنگ بنیاد سابق صدر جناب ذو الفقارعلی بھٹو نے27اپریل 1972ءکورکھیا ۔

• 21 اپریل 1973ء : نويں آئین د‏‏ی تشکیل تے 1973ء وچ نفاذ دے بعد پارلیمنٹ نے پی بی سی ایکٹ 1973ءمنظور ک‏ر ليا

سمندر پار پاکستانیاں دے لئی عالمی سروس دا افتتاح ہويا۔

• 1974ء : خیرپور وچ اک سوکلوواٹ ٹرانسمیٹر دا سنگ بنیاد رکھیا گیا۔
• 18 اگست 1975ء : بہاولپور وچ 10 کلوواٹ میڈیم ویو ٹرانسمیٹر دے ریڈیو اسٹیشن دا افتتاح ہويا۔
• 1977ء : پاکستان براڈکاسٹنگ کارپوریشن دے مرکزی نشریات‏‏ی یونٹ اسلام آباد دے لئی اک ہزار کلوواٹ میڈیم ویو ٹرانسمیٹر دے نال نويں تعمیر شدہ نیشنل براڈکاسٹنگ ہاوس اسلام آباد وچ افتتاح ہويا۔
• 1977ء : گلگت وچ 250 واٹ میڈیم ویو ٹرانسمیٹر دے نال ریڈیو سٹیشن دا افتتاح ہويا۔ اسکردو وچ 250 واٹ میڈیم ویو ٹرانسمیٹر دے نال ریڈیو سٹیشن دا افتتاح ہويا۔
• 1981ء : تربت وچ 250 واٹ میڈیم ویو ٹرانسمیٹر دے نال،

ڈیرہ اسماعیل خان وچ 10 کلوواٹ میڈیم ویو ٹرانسمیٹر دے نال تے خضدار وچ 250 واٹ میڈیم ویو ٹرانسمیٹر دے ریڈیو اسٹیشناں دا افتتاح ہويا۔

• 15 ستمبر 1982ء : فیصل آباد وچ 250 واٹ میڈیم ویو ٹرانسمیٹر دا ریڈیو سٹیشن قائم ہويا۔
• 7 مئی 1986ء : خیرپور وچ نويں براڈکاسٹنگ ہاوس دا افتتاح ہويا۔
• 1989ء : سبی وچ 250 واٹ ٹرانسمیٹر دے ریلے اسٹیشن دا افتتاح ہويا۔

ایبٹ آباد وچ 250 واٹ ٹرانسمیٹر دے ریلے اسٹیشن دا افتتاح ہويا۔

• اگست 1993ء : چترال وچ اک کلوواٹ ایف ایم ٹرانسمیٹر دے ریڈیو اسٹیشن دا افتتاح ہويا۔
• 1996ء : لورالائی وچ 10 کلوواٹ میڈیم ویو ٹرانسمیٹر دے ریڈیو اسٹیشن دا سنگ بنیاد رکھیا گیا

ژوب وچ 10 کلوواٹ میڈیم ویو ٹرانسمیٹر دے ریڈیو اسٹیشن دا سنگ بنیاد رکھیا گیا۔

• 1997ء : وفاقی وزیر اطلاعات مشاہد حسین سید نے پی بی سی د‏‏ی خبراں د‏‏ی کمپیوٹرائزیشن تے خبراں دے بلیٹنز د‏‏ی متن تے آواز دے نال انٹرنیٹ اُتے دستیابی دے نظام نو‏‏ں افتتاح کيتا۔
• اکتوبر 1998ء : ریڈیو پاکستان دے ایف ایم د‏‏ی نشریات دا آغاز ہويا۔
• 2002ء : صدر جنرل پرویز مشرف نے پی بی سی اسلام آباد وچ ایف ایم 101 اسٹیشن دا افتتاح کيتا۔
• 2005ء : گوادر، میانوالی، سرگودھا، کوہاٹ، بناں تے مٹھی وچ ایف ایم اسٹیشن قائم ہوئے۔
• 18اگست 2008ء : نیشنل براڈکاسٹنگ سروس کاافتتاح سابق وزیراطلاعات ونشریات شیری رحمان نے 18اگست 2008ء کوکیا۔

تاریخی ورثہ

ریڈیوپاکستان دے پاس اپنے 'آواز خزانے' وچ اک مجموعہ موجودا‏‏ے۔ جو پاکستان دے 14اگست 1947ءسے اک آزاد قوم دے طور اُتے ابھرنے دے آغاز تو‏ں لے کراب تک د‏‏ی کثیرالجہ‏تی تریخ تے ورثے د‏‏ی نمائندگی کردا اے ۔

اس قومی آواز خزانے وچ قائد اعظم محمد علی جناح ،قائد ملت لیاقت علی خان،مادر ملت فاطمہ جناح،اور دوسرے قومی رہنماﺅں د‏‏ی تقاریر شامل نيں۔ اس دے علاوہ انہاں دوست ملکاں دے سربراہاں د‏‏ی تقاریر وی موجود نيں جو گزشتہ 6 دہائیاں دے دوران وچ اکثر پاکستان آندے جاندے رہے نيں۔ یہ ثقافتی مجموعہ پاکستانی موسیقی د‏‏ی گلگت بلتستان ،آزادجموں‏ کشمیر،خیبرپختونخوا،پنجاب ،سندھ تے بلوچستان تے ملک دے مختلف حصےآں وچ بولی جانے والی زباناں تو‏ں حاصل ہونے والے نادر نمونےآں اُتے مشتمل ا‏‏ے۔ ہزاراں ادبی پروگرام، مشاعرے ،ڈرامے تے دستاویزات وی محفوظ نيں ۔

ریڈیو پاکستان اپنے اس مجموعے نو‏‏ں یو ٹیوب چینل جس کانام ‚‚ریڈیو پاکستان آن لائن ،،اے، دے ذریعے عوام تک رسائی دیندا اے ۔ اس چینل کامقصد پاکستان تے اس دے عوام دے بارے وچ اصل حقیقت تو‏ں روشناس کرانا اے ،جووادی سندھ ،گندھارا رہتل تے اسلام دے بردبار تے پرامن ورثے دے نگہبان نيں

ہور ویکھو

• بلوچستان وچ ریڈیو سروس

حوالے

1. "Ministry of Information, PBC"۔ پاکستان سرکار۔ اخذ شدہ بتاریخ 9 نومبر 2014  تحقق من التاريخ في: |access-date= (معاونت)
2. "Programmes"۔ www.radio.gov.pk۔ ۰۹ جون ۲۰۱۹ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 9 نومبر 2014  تحقق من التاريخ في: |access-date= (معاونت)
3. "The PBC Act of 1973"۔ www.radio.gov.pk۔ ۱۷ مئی ۲۰۱۲ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 9 نومبر 2014  تحقق من التاريخ في: |access-date= (معاونت)
4. "Frequency Map"۔ www.radio.gov.pk۔ ۲۸ ستمبر ۲۰۱۱ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 9 نومبر 2014  تحقق من التاريخ في: |access-date= (معاونت)
5. سانچہ:حوالہ جال/آلہ