نجیب الله ځاځی | |
---|---|
د شخص مالومات | |
پيدايښت | ۱۰ اگسټ ۱۹۸۵ پکتيا ولايت |
تابعیت | افغانستان |
عملي ژوند | |
سمول |
نجیب الله ځاځی (د ۱۹۸۵ کال د اګسټ په ۱۰ زیږیدلی) هغه افغاني الاصله امریکايي دی چې د ۲۰۰۹ کال په سپټمبر کې د القاعدې د ډلې د یوې برخې په توګه په ۲۰۰۹ ز کال کې د نیویارک ښار په مترو کې د استشهادي بریدونو د پلانولو په تور ونیول شو او له دوو نورو کسانو سره تورن وپېژندل شو. د امریکا څارنوالانو وویل چې د القاعدې د بهرنیو عملیاتو مشر صالح الصومالي او له القاعدې سره تړلي یوه بل کس د راشد رووف په نوم د همدې برید امر ورکړی و. دا دواړه څه وخت وروسته د بې پیلوټه الوتکو په برید کې ووژل شول. [۱][۲][۳][۴][۵]
ځاځي په ۲۰۰۸ ز کال کې په پاکستان کې د القاعدې په یوه روزنیز کمپ کې د وسلو او چاودونکو توکو کارول زده کړل. نوموړی د ۲۰۰۹ کال د سپټمبر په ۹مه د کولراډو د ارورا په ښار کې له خپل کور څخه په موټر کې د نیویارک ښار ته ولاړ، تر څو هلته چاودونکي توکي د نیویارک ښار په مترو کې په ګڼه ګوڼه ساعت کې وچوي. نوموړی یو له هغو استشهادي کسانو څخه چې له پخوا یې همغږې کړې وه. خو وروسته له هغه چې ځاځی د امریکا د اطلاعاتي مامورینو له خوا تر څار لاندې په وحشت کې شو او د یوه جومات د امام له خوا ورته خبرداری ورغی چې چارواکي د هغه په اړه پلټنه کوي، نو ناڅاپه بېرته کولراډو ته ولاړ. څو ورځې وروسته هغه ونیول شو.[۶][۷]
نوموړی د ۲۰۱۰ کال د فبروري په ۲۲مه د ډله ییزې وژنې د وسلو د کارولو د توطیې، په بهرني هېواد کې د قتل د تر سره کولو لپاره د توطیې او د یوه ترهګریز سازمان لپاره د مادي ملاتړ د برابرولو له امله مجرم وګڼل شو. نوموړي وویل چې په پاکستان کې د القاعدې له خوا په امریکا کې د استشهادي برید د تر سره کولو لپاره استخدام شوی او موخه یې د نیویارک ښار په مترو کې بمي چاودنه وه. ځاځی د خپلو دوو لومړیو جرمونو په خاطر عمر بند او د خپل درېیم جرم په خاطر په ۱۵ کاله زندان باندې محکوم شو. د دې حکم د تر سره کولو وخت د ۲۰۱۱ کال د جون میاشت پلان شوې وه. خو د ۲۰۱۹ ز کال د مۍ په میاشت کې اعلان شو چې ځاځی به له پولیسو سره له بې حدې زیاتې مرستې په خاطر او د ۱۰ کلن بند له تیرولو وروسته ازاد شي. [۸][۹]
د ځاځي د ښوونځي د مهال دوه ټولګیوال چې له نوموړې سره یو ځای پاکستان ته تللي وو، پلار یې، تره یې او د کووینز په ښار کې د جومات ملا هم په ورته تورونو سره تورن شول. د امریکا لوی څارنوال، اریک هولډر دغه پلان شوي بریدونه «په ۲۰۰۱ کال کې د سپټمبر له ۱۱مې بریدونو وروسته د امریکا پر ملت باندې یو له جدي ترهګریزو ګواښونو» څخه وبلل. [۱۰]
ځاځی د افغانستان په پکتیا ولایت کې زیږیدلی. هغه دوه وروڼه او دوه خویندې لري. نوموړی په ۱۹۹۲ز کال کې کله چې ۷ کلن له خپلې کورنۍ سره د پاکستان پیښور ته ولاړل او هلته د افغان کډوالو په توګه مېشت شول. <ref name="NYT2009-09-25">{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2009/09/26/nyregion/26profile.html%7Ctitle=From Smiling Coffee Vendor to Terror Suspect|date=September