| ||
---|---|---|
Llallawa | ||
Rafael Bustillo | Wallqanqa | |
Unancha | ||
. | ||
Mama llaqta | Buliwya | |
Tinkurachina siwikuna | 18° 25' 0 S, 66° 37' 60 W | |
Suyu | P'utuqsi | |
Pruwinsya | Rafael Bustillo pruwinsya | |
Munisipyu | Llallawa munisipyu | |
Simikuna | qhichwa simi, aymara simi, kastilla simi, hukkuna | |
Runakuna | 20.065 (2001) | |
Runa ñit'inakuy | - runa / km² | |
Hallka k'iti kanchar | - km² | |
Hanaq kay | 3.876 m | |
Kuraka | Juan Taquichiri Jimenez (2007) | |
Kamasqa wata | ||
Karu rimay yupay | ||
Pacha suyu | UTC-4 | |
Qhichwa simipi llika tiyanan | [www.] | |
Kastilla simipi llika tiyanan | [www.] | |
Llallawa (kastilla simipi: Llallagua) nisqaqa huk buliwyanu llaqtam, P'utuqsi suyupi, Rafael Bustillo pruwinsyapi, Llallawa munisipyup uma llaqtanmi.
Llallawa llaqtaqa Unsiya llaqtap (pruwinsyap uma llaqtanpa) chinchayninpi, chaymanta 7 km karum, Chukiyapu llaqtamantataq 300 km karum, uralanpi, Ururu llaqtamanta 100 km karum, chinchay kuntinpi. Chaymanta huk mana sinchichasqa ñanpi huk 5.000 m hanaq q'asanta purimunchik.
Llallawa llaqtaqa mama quchap hawanmanta 3.800 m aswan hanaqmi. Llaqtap k'itipiqa iskaynintin urqum, Llallawa nisqam ("ñuñu", "chuchu" niyta munaqsi). Llaqtaqa puna nisqa sallqa suyupim, wata kuskanchaku llaphinqa 10 °C, wata kuskanchaku para yakunqa 400 mm.
Llallawa k'itipiqa Tiksimuyuntinpi lliwmanta aswan hatunsi chayanta qhuyakunam karqan. Chaypis chayanta qhapaq nisqa Simón I. Patiño sutiyuq runas ancha qhapaq ruruchinantas kamarqan. Buliwya pachakutiypi chay qhuyakunatas mamallaqtachaspa sapsicharqanku. Chay qhuya ch'usaqchasqa kaptinsi, 1980 watakunapi chayantap Tiksimuyu chanin ancha pisichasqa kaptinsi Buliwya mama llaqta chay qhuyakunataqa wichq'arqan, huk pisilla qhuyakunata hukllapaqchaspa. Chaymantapacha runakuna mana llamk'ayniyuq kaspa karuman purinmi. Huk runakunataq qhuyakunapi chanyantataraqmi maskachkan. Runa huchhaykamaqa 1992 watapi 31.474 runakunas Llallawapi kawsachkarqan, 2001 watapi 29.472 runas, 2006 watapitaq 27.700 runachá. Llallawa munisipyu kawsaq runakunap kuskanchaku kawsay mit'anqa 58,2 watam, chunka pichqayuqmanta aswan watayuq kaqkunap ñawinchay qillqay atiq puqtuynintaq 83%.
Suyukuna (Buliwya) | ||
---|---|---|
Beni · Chuqichaka · Chuqiyapu · Pando · P'utuqsi · · Quchapampa · Santa Krus · Tarija · Uru Uru |