Piruwpi rimaykuna

Piruw suyupiqa achka rimaykunatam rimanku. Kastillanuchayrayku lliwmanta astawan rimasqa simiqa kastilla simim. Antikunapiqa qhichwa simitam, aymara simitam, Lima suyupitaq aslla haqaru simitapas rimanku. Amarumayu sach'a-sach'a suyupi lliwmanta astawan rimasqa rimaykunaqa ashaninka simim, awahun simim.

На карте отображено распределение лиц с родным языком кечуа по районам.

карта по распределению аймароязычных. Ограничился тремя южными департаментами с компактным аймароязычным населением: Пуно, Мокегуа, Такна.

На карте отображено распределение лиц с родным языком кастильским по районам Перу

Rimay	Ayllu	Suyu	Rimaqninkuna
Kandoshi	(ch'ulla simi)	Luritu	3.000
Tikuna	(ch'ulla simi)	Luritu	8.000
Munichi (otonabe)	(ch'ulla simi)	Luritu	wañusqaña
Urarina (shimaco)	(ch'ulla simi)	Luritu	3.000
Aymara	Aymara	Punu, Taqna, Muqiwa	500.000
Haqaru/Kawki	Aymara	Lima	1.000
Kulina (madihá)	Arawana	Ukayali	400
Yanisha	Arawak	Pasqu, Hunin	10.000
Ashaninka	Arawak	Qusqu, Hunin	41.000
Kakinta	Arawak	Qusqu	300
Chamikuru	Arawak	Hunin	2 (yaqa wañusqa)
Iñapari	Arawak	Mayutata	4 (yaqa wañusqa)
Machiqinqa	Arawak	Qusqu, Mayutata	10.000
Mashku	Arawak	Mayutata	20-chá (yaqa wañusqa)
Nanti	Arawak	Qusqu	600-chá
Nomatsigenga	Arawak	Hunin	6.500
Yine	Arawak	Ukayali, Qusqu	4.000
Chayawita	Kawapana	Luritu, San Martin	11.000
Jebero	Kawapana	Luritu	yaqa wañusqa
Bora	Bora witoto	Luritu	2.300
Witoto*	Bora witoto	Luritu	2.000
Okaina	Bora witoto	Luritu	66
Amarakaeri simi	Harakmbet	Mayutata	500
Wachipaeri simi	Harakmbet	Mayutata, Qusqu	311
Shuwar (Wampisa, Achuwar)	Hiwaru	Luritu	12.000
Awahun	Hiwaru	Amarumayu, Kashamarka, Luritu, San Martin	45.000
Amawaka	Panu takana	Ukayali	130
Kapanawa	Panu takana	Luritu	390
Kashibo-Kakataibo	Panu takana	Wanuku, Ukayali, Luritu	5.000
Kashinawa	Panu takana	Ukayali	1.600
Ese'eqha (chama, tatinawa)	Panu takana	Mayutata	500
Iskunawa	Panu takana	Ukayali
Matsés	Panu takana	Luritu
Mayu pisabo	Panu takana	Luritu
Murunawa	Panu takana
Sharanawa	Panu takana	Ukayali, Mayutata	440
Shipibo-Qonibo	Panu takana	Ukayali, Luritu	26.000
Yaminawa	Panu takana	Ukayali, Mayutata	600
Yameo	Peba yagua	Luritu	wañusqaña
Yagua	Peba yagua	Luritu	5.700
Anqash qichwa	Qhichwa	Anqash	1.000.000
Wanka qichwa	Qhichwa	Hunin	300.000
Kashamarka-Inkawasi	Qhichwa	Kashamarka, Lampalliqi	30.000
Kichwa	Qhichwa	Luritu, San Martin, Ukayali	50.000
Urin qhichwa	Qhichwa	Punu, Qusqu, Ariqipa, Apurimaq, Ayakuchu, Wankawillka	3.000.000
Yawyu runasimi	Qhichwa	Lima	6.000
Yaru runasimi	Qhichwa	Lima, Pasqu, Hunin	80.000
Payawa (coto, payawá, payowahe, orejón)	Tukanu	Luritu
Sikuya (piohé)	Tukanu	Luritu	144
Kukama	Tupi	Luritu	2.000
Umawa	Tupi	Luritu	100
Andoa-shimigae	Sapara	Luritu	wañusqaña
Arabela (chiripunu)	Sapara	Luritu	50 (yaqa wañusqa)
Kawaranu	Sapara	Luritu	5 (yaqa wañusqa)
Ikitu (hamakore, amakakore, ikito)	Sapara	Luritu	35 (yaqa wañusqa)

Kaypipas qhaway

• Piruwpa suyunkunapi rimaykuna

	Suyukuna (Piruw)
	Amarumayu · Anqash · Apurimaq · Ariqipa · Ayakuchu · Ika · Kashamarka · Lampalliqi · Lima · Luritu · Mayutata · Muqiwa · Pasqu · Piwra · Punu · Qispi Kay · Qusqu · San Martín · Sunin · Taqna · Tumpis · Ukayali · Wankawillka · Wanuku

Piruw
Uma Llaqta · Limaq
Piruwpa wiñay kawsaynin · Tawantinsuyu · Piruw Harushakay · Piruwpi Sasachakuy pacha
Allpa saywachi: Sinru qillqa: Llaqtakuna (Piruw) · Piruwpi amachasqa sallqa suyukuna · Piruwpa pulitika rakiynin
Llaqta pusay · Piruwpa hatun kamachin · Amirika Mamallaqtap Pachakutinapaq Huñunakuynin · Piruwanu Nasyunalista Partidu · Piruwpaq Huñu
Piruw suyupi runa llaqtakuna · Piruwpi rimaykuna · Lista: Yachay sunturkuna (Piruw) · Piruwpa llaqta takin · Piruwpa unanchan · Piruwpa wallqanqan