The Social Work and Research Centre (SWRC), быдан ордук Barefoot College диэн биллэр[1] (ааҥл. «атах сыгынньахтар колледжтара») — Аан Дойду саамай дьадаҥы дойдуларын тыа сирдэригэр күн күүһүнэн, уунан, эминэн уонна үөрэҕинэн хааччыйар Индия хампаанньата уонна волонтердар тэрилтэлэрэ[2].
Баай ыалтан төрүттээх Бункер Рой үчүгэй үөрэҕи ылан 1967 сыллаахха Индия биир саамай дьадаҥы провинциятын олохтоохторугар кудуктары (колодецтары) тутарга сананар[3][4].
Бункер Рой, 100 курааннаах оройуоннарга оҥоһуллубут кудуктары чинчийэн баран, 1972 сыллаахха Индиятааҕы Радьастаан кумах куйаарыгар баар Тилония диэн сиргэ (англ. Tilonia) The Social Work and Research Centre (SWRC) хампаанньаны тэрийэр (билигин Barefoot College диэн биллэр)[5][4][6][7][2].
Сотору буолан баран хампаанньа нүөлсүтүүнэн буолбакка тыа сирэ бэйэтэ бэйэтин хааччыйыытын уонна тирэхтээх буоларын туһугар дьарыктанар[5][4]. Рой тэрилтэтэ тыа дьонун эмчит, үөрэтээччи, инженер, дизайнер, тутааччы уонна тиис эмтээччитин үөрэҕэр үөрэтэр эбит[5][4].
ХНТ дакалаатыгар этэллэринэн, 20 сыл иһигэр Barefoot College-у бүтэрбит дьон уопсайа 30 хаалан иһэр дойдуга 1 024 дэриэбинэҕэ 36 000 дьиэни күн күүһүнэн хааччыйбыттар[3]. Бу үлэни араас дойду 300 үөрэҕэ суох тыа эмээхсинэ оҥорбут[3].
2012 сыллаахха ЮНЕСКО кыргыттар уонна дьахталлар үөрэҕириилэрин программатын Barefoot College бастакы кыттыылаах буолбут (ааҥл. Global Partnership for Girls' and Women's Education[8].
Колледж дьиэтэ 8 акр кээмэйдээх сиргэ тутуллубут уонна бу дьиэни күҥҥэ 1 доллартан аҕыйаҕы өлөрөр Индия дьадаҥы дьоно салайар[9][3][10].
Дьиэ «дьадаҥы үөрэнээччилэргэ табыгастаах буоларын курдук» сир муосталаах уонна ороно суох[9].
Бу колледж Индия тыа сирин үрдүнэн соҕотох бүтүннүү күн күүһүгэр үлэлиир[7].
Колледж принциптара Махатма Ганди үөрэҕэр олоҕурар[3][7]. Холобур, бу үөрэх кыһатыгар үөрэтээччи үөрэнээччи, онтон үөрэнээччи үөрэтээччи буолуон сөп[3].
«Атах сыгынньахтар колледжарыгар» сүрүннээн олоххо туһалаах уонна үлэҕэ сыһыаннаах билиини биэрэргэ болҕомто уураллар[3].
Колледжка үөрэтээччи, эмчит, акушерка, тиис эмтээччитин, балыаһа үлэһитин, күн күүһүн инженерын, сири хаһааччы, төлөпүөн оператардарын, тимир ууһун, тутааччы, көмпүүтэр үөрэҕириитин үөрэтээччитин, бухгалтер уонна да атын тыа сиригэр туһалаах үөрэхтэргэ үөрэтэллэр[7].
Barefoot College сүрүн болҕомтотун күн күүһүгэр уурар[7]. Колледж сыл аайы Индияттан 100 уонна сайдыыта суох дойдулартан (сүрүннээн Африка уонна Аасыйа) 80 эмээхсинин төрөөбүт тыаларын күн күүһүнэн хааччыйалларыгар үөрэтэллэр[7].
Barefoot College бүтэрээччилэргэ үөрэҕи ааспыттарын туһунан туоһу сурук биэрбэт, үөрэхтээх киһи билиилээҕин бэйэтэ бигэргэтиэхтээх[3].
Ону таһынан, колледж үлэлээх дьоҥҥо анаан киэһээҥҥи оскуоланы арыйбыт[11]. 2008 сыллаахха 150 киэһээҥҥи оскуолаҕа 3000 киһи үөрэнэ сылдьыбыт, сүрүннээн эдэр кыргыттар эбит[12][13].
Barefoot College-ы сүрүннээн дьон үбүлүүр. Хампаанньаны тэрийээччи Бункер Рой этэринэн: «Индия салалтатыттан биһиги аҕыйах харчыны ылабыт, ону таһынан Голландия, Франция уонна чааһынай пуондалар үбүлүүллэр. Дойдуга оҥорорбут иһин аҕыйах харчыны ылабыт»[4].
Barefoot College үлэтин уонна түмүктэрин Аан Дойду барыта билиммитэ уонна хас да Аан Дойдутааҕы пуондалар уонна тэрилтэлэр премияларынан бэлиэтэммитэ[3].
2012 сыллаахха Barefoot College туһунан «Күн Ийэлэрэ» диэн (ааҥл. Solar Mamas) киинэ уһуллубута[7].
Цитата сыыһата: Бу <references>
туттар маннык <ref>
"awards-hindu2002" диэн тиэгэ бу иннинээҕи тиэкискэ туттуллубат эбит.