Giuajone


Artìculu in LSC

Su giuajone(Allium subhirsutum L.), chi in Sardigna leat fintzas àteros nòmenes comente àgiu de carroga, porru de campu, pili-pili, pipipili e sansangione, est un'erba de sa famìlia de sas Liliàceas (o Amaryllidaceae segundu sa classificatzione APG), chi creschet in totus sas regiones mediterràneas, dae sas ìsulas Canàrias finas a sa Turchia. S'agatat finas a 800 mt.

Is fògias sunt pèndulas e moddes e ant unu colore birde unu pagu prus craru de su de s'àpara. A bias sunt unu pagu piloseddas in su màrgine e creschent dae 20 a 50 cm. Is frorigheddos sunt medas e a forma de paràcua, cun 6 pètalos biancos e 6 istàmenes in colore de arantzu o rujos. Frorit in sos meses de martzu e abrile. Faghet chibuddeddas minores.

Est una genia de àgiu agreste chi s'agatat in totus is sartos de Sardigna. Dd'impreaiant pro coghinare e mescamente sa fògia frighinada pro cundire sa sartitza.