Agirije

Agirije (starogrčki: Ἀγύῤῥιος, kraj 5. i početak 4. veka pne.) bio je atinski političar koji je pripadao demokratskoj struji. Rođen je u atičkoj demi Kolitu, a Andokid ga ironično zove "plemenitim i dobrim" (ὁ καλὸς κἀγαθός) nakon što je Agirije dugo vremena proveo u zatvoru zbog osude za proneveru javnog novca.[1][2]

Agirije je isposlovao ponovno uvođenje plate od jednog obola za građane koji prisustvuju sednicama narodne skupštine (misthos ekklēsiastikós), koja je zatim povećana na tri obola. Tu je platu uveo Kleofont, ali je ona bila ukinuta kad i demokratski poredak u Atini nakon njenog poraza u peloponeskom ratu. Oko 395. pne. na njegovu je inicijativu ponovo uvedena tzv. "pozorišna naknada" (θεωρικόν / theōricón), koja se isplaćivala građanima da bi mogli da prisustvuju pozoršnim predstavama i dramskim nadmetanjima. S druge strane, Agirije je bio zaslužan za smanjenje naknade koja je isplaćivana komičkim pesnicima za prikazivanje predstava.[3][4] Ove su mu inicijative donele veliku popularnost, zahvaljujući kojoj je 389. pne., nakon Trasibulove smrti, bio izabran za jednog od vojnih zapovednika (strategos) te je dobio komandu nad atinskim brodovima u istočnom Egejskom moru tokom korintskog rata.[5][6]

Aristofan ga u više navrata napada u Eklesijazusama i Plutu.

Istoričari starog veka kasnije su preispitali i revalorizovali Agirijevu ulogu. Njegovo se ime pojavljuje na jednom važnom natpisu iz 374/373. pne., koji je otkriven na atinskoj agori 1986, a objavljen 1998. Tu se Agirije navodi kao inicijator jednog zakona o oporezivanju žita s ostrva Lemnosa, Imbrosa i Skirosa.[7].

Reference

[uredi | uredi kod]
  1. ↑ Andokid, De mysteriis, 133.
  2. ↑ Demosten, Protiv Timokrata, 134‒135.
  3. ↑ William Smith (ur.), Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology, 1870, s.v. Agyrrhius.
  4. ↑ Suda, s.v. Ἀγύῤῥιος[mrtav link] (ὃς τὸν μισθὸν τῶν ποιητῶν συνέτεμεν).
  5. ↑ Ksenofont, Helenska istorija, IV, 8, 31.
  6. ↑ Diodor Sicilijski, Istorijska biblioteka, XIV, 99.
  7. ↑ R.S. Stroud, The Athenian Grain-Tax Law of 374/3 B.C. (Princeton, 1998) (= Hesperia S. 29); v. članak P. J. Rhodesa, Bryn Mawr Classical Review 1999.03.13. V. i Anna Magnetto, Donatella Erdas, Cristina Carusi (ed.), Nuove ricerche sulla legge granaria ateniese del 374/3 a.C (Pise, 2010) s člankom A. D'Hautcourta, Bryn Mawr Classical Review 2012.01.34.