Bisotunska pećina
(fa) غار بیستون غار شکارچیان | |
|---|---|
 | |
| Koordinate: | |
| Lokacija | Kuh-e Bisotun Kermanšaška pokrajina |
| Država |  Iran
|
| Najbliži grad | Bisotun |
| Nadmorska visina | 1300 m |
| Duljina | 8,0 m |
  Bisotunska pećina | |
Bisotunska pećina (perz. غار بیستون, ili غار بیستون; Gar-e Šekarčijan, dosl. Lovačka pećina) je arheološki lokalitet u Kermanšaškoj pokrajini na zapadu Irana. Geografski je smještena na nadmorskoj visini od oko 1300 m podno litica planine Kuh-e Bisotun (2752 m) koja se gotovo okomito uzdiže u odnosu na okolnu Čamčamalsku ravan. Od centra obližnjeg gradića Bisotuna udaljena je oko 1000 m prema jugozapadu, a od pokrajinskog središta Kermanšaha približno 30 km prema istoku. U neposrednoj blizini pećine nalaze se i mnogo poznatiji Darijevi Bisotunski (behistunski) natpisi iz ahemenidskog doba (6. vijek pne.), te niz drugih historijskih spomenika iz starog, srednjeg i novog vijeka. Prirodno sklonište, obližnji izvor i plodna ravan uvjetovali su naseljavanje ovog područja još kroz paleolitik. Sredinom 20. vijeka američki antropolog C. S. Coon u pećini je identificirao ostatke dvaju neandertalaca i datirao ih u srednji paleolitik (pr. 300.000 ‒ 30.000 g.) odnosno musterijensku kulturu, no moderne analize iz 2006. pokazale su da jedan sjekutić zapravo pripada šupljorošcu odnosno da drugi ostaci vjerojatnije pripadaju neandertalcu gornjeg paleolitika (pr. 40.000 ‒ 10.000 g.). Pretpostavljena je i veza s pećinom Šanidar koja se nalazi u iračkom dijelu Zagrosa. Godine 2011. Iranska organizacija za kulturnu baštinu i turizam (ICHTO) objavila je da će u bliskoj budućnosti biti poduzeta druga serija arheoloških istraživanja pećine.
- (en) Bakhtiari, Shokoofeh (12. 7. 2011.). To Excavate Paleolithic Caves of Bisotun, News 3464. Tehran: Iranian Cultural Heritage and Tourism Organization.
- (en) Coon, Carleton Stevens (1951.). Cave Exploration in Iran, 1949. Philadelphia: University Museum, University of Pennsylvania, OCLC 396584.
- (en)(fr) Dibble, Harold Lewis (1984.). Mousterian Industry from Bisitun Cave (Iran), Paléorient X. 2. Paris: CNRS Editions, str. 23.-34., DOI:10.3406/paleo.1984.937, ISSN 0153-9345, OCLC 4649029945.
- (en) Luschey, Heinz [15. 12. 1989.] (8. 3. 2013.). "ii. Archeology", Bisotun, Encyclopædia Iranica. New York: Columbia University.
- (en) Trinkaus, Erik; Biglari, Fereidoun (2006.). Middle Paleolithic Human Remains from Bisitun Cave, Iran, Paléorient XXXII. 2. Paris: CNRS Editions, str. 105.-111., DOI:10.3406/paleo.2006.5192, ISSN 0153-9345, OCLC 5091858644.
- (fa) Fotografije Bisotunske pećine Arhivirano 2012-12-05 na Wayback Machine-u
