Darosava

Darosava (Partizani)
Osnovni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Šumadijski
Opština	Aranđelovac
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	1813
Geografija
Koordinate	44°21′00″N 20°28′00″E / 44.35°N 20.466666°E / 44.35; 20.466666
Nadmorska visina	289 m
Darosava (Partizani) Darosava (Partizani) (Srbije)
Ostali podaci
Poštanski kod	34305
Pozivni broj	034
Registarska oznaka	AR

Koordinate: 44° 21′ 00" SGŠ, 20° 27′ 60" IGD Darosava je naselje u Srbiji u opštini Aranđelovac u Šumadijskom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 1813 stanovnika.

Selo je posle Drugog svetskog rata nosilo ime Partizani, a 29.03.2002. godine je vraćeno staro ime Darosava^[1].

Geografija

Darosava se nalazi severozapadno od planine Bukulje na granici Jaseničko – Kolubarskog sliva. To je aluvijalna kotlina sa 2992 hektara, isprepletana brežuljcima, blagim padinama, šumovitim kosama i uzanim ravnicama kojima teku omanje reke slivajući se u reku Peštan, najveću pritoku Kolubare. Selo je opasano brdima Šutica (472 m), Orlovica (482 m) i delom Vagana (463 m) sa jugoistočne strane, zatim sa istoka desnom pritokom Peštana – Radovim potokom sve do Žutog oglavka(355 m) i dalje severozapadnim vencom brdima Drenjak, Medvednjak (350 m) do brda Glavice (344 m), sa zapadne strane potokom Zlatovac i brdom Ostenjak (254 m), i uzvodno rekom Peštan. Sve pritoke ove reke su nestabilne sa vodom a ima ih sa obe strane korita. Leve pritoke su potoci: Šutica, Pločnik, Hajdučica i Vagan a desne su: Radov potok, Draškovac, Tresavac, Velika Crna reka, Poslovčica i Darosavica.^[2]

Istorija

Prirodna plodnost zemljišta i rudno bogatstvo privlačilo je ljude još u praistorijsko doba da se tu nastane. U dolini Velike Crne reke nađena su neolitska kamena oruđa u obliku čekića. U potezu Dubrava materijalni ostaci Rimljana ukazuju na postojanje naselja u dolini reke Darosavice. Staro rimsko groblje sa nadgrobnim natpisom po predanju ukazuje da je bilo naselje Dubrovčana (majstora) sa kovnicom u Zlatovcu, rudnikom olova na Rudniku i zlatne žice u Onjegu. Na Oglavku (Staro selo) ima tragova mađarskog groblja i bakarnog novca, što govori o pomoru mađarskog naroda u vreme nasilnog naseljavanja Ugara na ovim prostorima. Turski car Mehmed je 1454. godine ovladao ovim prostorima od Ostrvice do Beograda, a 1521. godine Turci su preuzeli Beograd od Ugara i sav narod deportovali u okolinu Carigrada, tako da su predeli zapusteli. Ono malo naroda što je ostalo ili se doselilo, 1690. godine je pobeglo preko Save i Dunava vođeni patrijarhom Arsenijem III Čarnojevićem.

U toku Drugog svetskog rata Darosava je bila poznato utočište partizana, otud ime mesta u posleratnom periodu. Stanovništvo Darosave je stradalo od odmazde zbog podrške partizanima, o čemu postoji zapis na spomeniku civilnim žrtvama u Darosavi.

Etimologija

Prvi naziv Darosava nađen je zapisan u XVII veku prema O. F. Ebselvic – u i to napisano kao ”Tarassawa“. Postoji više verzija o nastanku imena sela: prva verzija je da je u Kragujevačkoj nahiji ugrabljena devojka i darovana selu; druga verzija je da se voleše Dara i Sava pa otkud god iđaše naglas se dozivaše; treća, a i najpouzdanija verzija je da se naselje u Selištu uvećalo uz reku Darosavicu po kojoj je i dobilo ime Darosava. Prvo naseljavanje nastaje u Boćincu, potez Selište (Staro selo) između Zlatovca i Medvednjaka. Naselje se razvijalo doseljavanjem i priraštajem i tako se proširilo do Velike Crne reke. U knjigama je zabeleženo i to da je postojbina šljive crvenjače (ranke) Darosava, te se po njoj i zove Darosavka. Sigurno najznačajniji kulturno-istorijski spomenik je crkva brvnara - Hram Svetih apostola Petra i Pavla.

Prvi doseljenici

Selo je osnovano između Zlatovca i Medvenjaka, na mestu koje se zove Staro Selo. Prvi su doseljenici Bađići, danas izumrli i Vućići, koji ne znaju od kuda su starinom. Stare su porodice i Šestanovići, Rankovići, Stanojevići, Grujići i Pantelići. Od Stanojevića je jedan brat otišao u Srem, i od njega je danas tamo velika porodica. Od Grujića je bio poznati Jevrem Grujić. U starije porodice se ubrajaju i Stanojlovići i Tomaševići, zatim Ćirići, Kuzići, Jekići, Prokići, Pavići i Negovanovići.^[3]

Demografija

U naselju Darosava živi 1650 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 41,2 godina (40,0 kod muškaraca i 42,3 kod žena). U naselju ima 658 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,07.

Ovo naselje je skoro u potpunosti naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je blaži pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija Godina Stanovnika 1948. 2602 [4] 1953. 2358 1961. 2474 1971. 2526 1981. 2426 1991. 2095 2076 2002. 2067 2023

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi			2015	99.60%
Hrvati			1	0.04%
Slovenci			1	0.04%
Muslimani			1	0.04%
nepoznato			5	0.24%

Stanovništvo prema polu i starosti ^[5]

	m			ž
?	11			17
80+	13			21
75-79	23			42
70-74	51			79
65-69	63			59
60-64	59			74
55-59	51			57
50-54	73			78
45-49	89			79
40-44	84			69
35-39	61			63
30-34	66			68
25-29	66			49
20-24	65			58
15-19	76			57
10-14	56			60
5-9	47			54
0-4	39			46
prosek	40.0			42.3

Domaćinstva

Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002. Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002. Broj domaćinstava 520 474 577 617 639 614 658

Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002. Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosečan broj članova Broj domaćinstava 133 164 103 122 69 53 10 4 - - 3.07

Domaćinstva

Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002. Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002. Broj domaćinstava 851 268 527 38 15 3 870

Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002. Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosečan broj članova Broj domaćinstava 132 530 180 24 4

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	449	20	-	62	218	2	24	26	11	27
Ženski	254	32	-	9	125	-	-	15	17	3
Oba	703	52	-	71	343	2	24	41	28	30
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	-	4	4	2	15	4	-	-	30
Ženski	1	5	6	8	21	3	-	-	9
Oba	1	9	10	10	36	7	-	-	39

Poznate ličnosti iz Darosave

Iz Darosave je Jevrem Grujić, ministar unutrašnjih poslova u vladi kneza Mihaila, ministar pravde, poslanik u Carigradu i Londonu.

Vidi još

• Grujići (Darosava)

Reference

1. Posle Partizana opet Darosava Arhivirano 2014-06-16 na Wayback Machine-u, Glas Javnosti, 11. april 2002.
2. Srpski etnografski zbornik, knjiga LIX
3. Letopis, Mesta Srbije i običaji, Marina (Beč 1999).
4. Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
5. Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

Spoljašnje veze

Portal Srbija

• Mape, aerodromi i vremenska situacija lokacija (Fallingrain)
• Satelitska mapa (Wikimapia)
• Gugl satelitska mapa (Maplandia)
• Plan naselja na mapi (Mapquest)