Heimatfilm (na njemačkom "zavičajni film") je izraz koji se koristi za filmski žanr specifičan za njemačku (zapadnu), te, u manjoj mjeri, austrijsku i švicarsku kinematografiju u prvim decenijama nakon Drugog svjetskog rata. Po širim žanrovskim odrednicama su Heimatfilovi predstavljali kombinaciju komedije, mjuzikla i/li ljubavnog filma, a zajedničko im je bilo da su radnjom ili likovima vezani uz relativno zabačena, ruralna i/li planinska područja zemalja njemačkog govornog područja - najčešće bavarske Alpe, austrijski Tirol ili Schwarzwald u jugozapadnoj Njemačkoj. Sadržaj im je karakterizirao sentimentalni i idilični prikaz seoskog života, inzistiranje na konzervativnim društvenim vrijednostima, zapleti u kojima su protagonistima najveći problem predstavljali sitni kriminalci, kao i obavezni hepi end.
Tadašnji njemački kritičari su heimatfilmove zbog njihovog robovanja formuli i eksploataciji "autentične" ruralne kulture i folklora uglavnom smatrali bezvrijednim i proglašavli kičem, a slično mišljenje imaju i današnji kritičari. S druge strane, heimatfilmovi su uživali izuzetnu popularnost, iako je ona zbog kulturnih razlika, ili poratnih političkih prilika i predrasuda bila ograničena isključivo na njemačko govorno područje. Moderni teoretičari smatraju da su heimatfilmovi postigli uspjeh prije svega zato što su poratnoj njemačkoj publici poslužili u terapeutske svrhe. S jedne strane su radnjom bili vezani uz njima bliske sadržaje, a s druge strane su, time što su smješteni u područja uglavnom pošteđena ratnih razaranja, omogućila da se gledaju filmovi bez ruševina i podsjećanja na ratne i ratom izazvane traume, te tako stvarale jednostavni i jeftini bijeg od stvarnosti.
Heimatfilmovi su svoju popularnost počeli gubiti 1960-ih, a što se tumači promjenom ekonomskih okolnosti, odnosno novim blagostanjem izazvanim Wirtschaftswunderom. Kasnije su se snimali uglavnom iz nostalgije, odnosno služili su kao materijal za filmske parodije i kombinacije s drugim žanrovima.