|
Kraljevstvo Fidži, znano još i kao Kraljevstvo Viti, bila je kratkotrajna monarhija na teritoriju Fidžija, a koja je figurirala kao prva ujedinjena fidžijska država. Kraljevstvo je obuhvaćalo cijeli teritorij suvremenog Fidžija, uz izuzetak otoka Rotume. Prvi i jedini kralj bio je ratu Seru Epenisa Cakobau.
Formiranje Kraljevstva Fidži uslijedilo je u periodu kada su se plemenski poglavice borili za prevlast nad razjedinjenim arhipelagom. Tanoa Visawaqa, otac kralja Cakobaua, ranije je pokorio istočni dio arhipelaga, međutim nikada nije imao kontrolu nad zapadnim dijelom Fidžija. Kada se Cakobau, koji je uživao čvrstu kontrolu nad istokom, proglasio kraljem Fidžija (Tui Viti), ostali plemenski čelnici su se usprotivili, smatrajući Cakobanua prvim među jednakima, ali ne i vladarom. Međutim, u lipnju 1871. godine, počasni britanski konzul, John Bates Thurston, uspio je uvjeriti fidžijske poglavice da prihvate ustavnu monarhiju s Cakobauom kao kraljem, s tim da bi stvarna vlast bila u rukama vlade i parlamenta kojim bi dominirali doseljenici iz Australije. Zakonodavna skupština nove monarhije prvi put se sastala u studenom 1871. godine u Levuki.
U narednim mjesecima, fidžijska je vlada toliko trošila da se našla u neodrživim dugovima. Tokom 1872. godine, nakon opetovanih društvenih i ekonomskih nemira, Thurston je na Cakobauov zahtjev pristupio službenom Londonom s ponudom cesije arhipelaga Britaniji. Dva britanska povjerenika ubrzo su poslani na Fidži kako bi razmotrili mogućnost aneksije. Proces su inicijalno zakomplicirali politički manevri između Cakobaua i njegovog rivala, Maʻafua, koji su stvarali probleme nekoliko mjeseci. Dana 21. ožujka 1874. godine, Cakobau je Londonu poslao konačnu ponudu, koju su Britanci prihvatili. Nedugo zatim, Hercules Robinson, koji će ubrzo postati prvi guverner, doplovio je na brodu HMS Dido te je svečano dočekao Cakobaua. Nakon kraćih oscilacija, Cakobau je konačno pristao odreći se kraljevske titule.
Dana 10. listopada 1874. godine, Cakobau, Maʻafu i skupina viših plemenskih čelnika potpisala je Ugovor o cesiji koji je uspostavio gotovo stoljetnu koloniju Fidži.