Spurije Karvilije Ruga

Spurije Karvilije Ruga (Spurius Carvilius Ruga, oko 230. pne.) bio je oslobođenik koji je živio u Rimu, i kome se pripisuje izum slova G. Njegov izum je brzo prihvaćen u tadašnjoj Rimskoj Republici jer se slovo C dotada koristilo za glasove "k" i "g", što je izazivalo zbrku. Ruga je također prvi čovjek u pisanoj historiji koji je osnovao i vodio privatnu osnovnu školu.

Glavni izvor podataka o Ruginim inovacijama je Plutarh, a njih potvrđuje Quintus Terentius Scaurus u svom djelu De Orthographia. Slovo G je bilo u upotrebi i prije 230. pne.; Wilhelm Paul Corssen je u Über Aussprache spekulirao kako je Plutarh zapravo htio reći kako je Ruga u svojoj školi bio prvi koji je slovima C i G dao sadašnje foneme /k/ i /g/. G u latinskom pismu potiče od grčkog slova zeta, pa se često miješalo sa slovima C i Z. To je razlog zbog čega je slovo G u sredini umjesto na kraju latinskog alfabeta; nakon toga je G zamijenilo Z u starom latinskom alfabetu.

Ostale ličnosti s istim imenom

[uredi | uredi kod]

Spurije Karvilije Maksim

[uredi | uredi kod]

Spurije Karvilije Maksim (Spurius Carvillius Maximus") je bio novus homo izabran za Rimski konzul|konzula godine 293. pne. koji je radi u uspjeha u treći samnitski rat|trećem samnitskom ratu nagrađen trijumfom. Osnovao je hram Fors Fortuna i posvetio kolosalni kip Jupitera Kapitolskog izrađen od zarobljenog samnitskog oklopa. (Pliije N.H. 34.43; Livije 10.43; Fasti Capit.). Prema Veleju Peturkulu (2.128), bio je cenzor, najvjerojatnije 289. pne. Godine 272. pne. po drugi put je izabran za konzula te je vodio pohod protiv pobunjenih Samnita (Front. Aq. 10.6).

Spurius Carvilius Maximus Ruga

[uredi | uredi kod]

Spurije Karvilije Maksim Ruga (Spurius Carvillius Maximus Ruga), koji je vjerojatno bio sin gore navedenog Spurija, izabran je za konzula 234. pne. te je dobio trijumf zbog vojnih uspjeha na Korzici i Sardiniji. Godine 228. pne. je ponovno izabran za konzula, a godine 211. pne. za augura. Tradicija koju citira Valerije Maksim tvrdi kako je bio prvi Rimljanin koji se razvod|razveo od svoje supruge, a što ponavljaju i Dionizije iz Halikarnasa i Aulo Gelije. Prema Dioniziju, narod ga je zbog toga zamrzio. Moderni historičari u to sumnjaju, s obzirom da su odredbe o razvodu već postojale u Zakonu Dvanaest tablica koji datira iz 450. pne.

Po njemu je dobio ime rob, kasnije oslobođenik koji je izmislio slovo "G".

Izvori

[uredi | uredi kod]