Čovjek koga treba ubiti
| Čovjek koga treba ubiti : Legenda o caru Šćepanu Malom | |
|---|---|
 | |
| Režija | Veljko Bulajić |
| Scenario | Veljko Bulajić Bruno di Geronimo Ratko Đurović |
| Uloge | Vladimir Popović Zvonimir Črnko Charles Millot (Velja Milojević) Tanja Bošković Dušica Žegarac Mate Ergović |
| Muzika | Jože Privšek |
| Fotografija | Arthur Collins Branko Ivatović Ernest Gregl |
| Montaža | Zlatko Pušić |
| Studio | Jadran film Croatia film Filmski studio Titograd |
| Datum(i) premijere | 20. 3. 1979
|
| Trajanje | 106 min. |
| Zemlja |  SFR Jugoslavija |
| Jezik | srpskohrvatski |
Čovjek koga treba ubiti : Legenda o caru Šćepanu Malom je jugoslavenski igrani film snimljen 1979. godine u režiji Veljka Bulajića. Po žanru predstavlja kombinaciju fantastike i historijskog filma, a temelji se na stvarnim događajima u Crnoj Gori u 18. vijeku vezanim uz lažnog ruskog cara Šćepana Malog. Naslovni protagonist, koga tumači Zvonimir Črnko, je agent koga je Sotona iz Pakla poslao na Zemlju sa zadatkom da širi njegovu vlast pod krinkom lažnog ruskog cara. Radnja prikazuje kako on preuzima vlast u Crnoj Gori, ali se odmetne od Sotone i počne vladati u interesu crnogorskog naroda, izazvavši neprijateljstvo ne samo Sotone, nego i zemaljskih velesila.
Čovjek koga treba ubiti predstavljao je jedno od najneobičnijih ostvarenja tadašnje jugoslavenske kinematografije, s obzirom da je, u tada službeno ateističkoj Jugoslaviji historijski događaj prikazivao kroz prizmu kršćanske legende. Pažnju je izazvao i bizarnim prikazom Pakla, kao i za Bulajićev dotadašnji opus atipično eksplicitnim scenama golotinje i erotike. Postao je jugoslavenski kandidat za Oscar za najbolji strani film, ali nije dobio užu nominaciju. Kasnijih godina je od kritičara često tumačen kao svojevrsni alegorijski prikaz jugoslavenskog vođe Josipa Broza Tita i njegovog načina vladavine Jugoslavijom.
Istu temu je godine 1955. bio obradio mnogo slabije poznat crno-bijeli film Lažni car.
Film počinje scenama sa pokopa cara Šćepana Maloga. Sotonin agent baca trozub u Šćepanovo mrtvo tijelo.
Radnja se zatim vraća par godina unazad, točnije 1762. kada je poslije mirne večeri slušanja opere ubijen ruski car Petar III, u uroti organiziranoj od strane njegove žene carice Katarine.
Petar je pod svoju zaštitu i pokroviteljstvo stavio Crnu Goru, koja je bila konstantno pod turskim i mletačkim napadima, zbog čega je car bio veoma omiljen u toj zemlji.
Sile pakla se nakon ubojstva osjećaju ugroženima da božje sile ne dobiju previše utjecaja na Zemlji. Stoga Sotona šalje svoga agenta Farfu, koji veoma sliči caru Petru III. u Crnu Goru pod aliasom Šćepan (što je crnogorsko ime), kako bi tamo zadobio moć, pa onda opet uspio zavladati Rusijom.
U Crnoj Gori Šćepan uspijeva dobiti povjerenje naroda, koji stvarno misle da je on Petar III., ali dobije velikoga neprijatelja u Crkvi i vladiki, koji vladaju državom.
Međutim, Šćepan počinje sve više postajati smrtnik, te pokazivati emocije prema mladoj seljanki i crnogorskome narodu. Ubrzo Šćepan je proglašen za cara Crne Gore. Nakon nekoga vremena Sotona uspostavlja balans moći, pa je stoga Farfina misija gotova, ali ovaj ne želi napuštati svoj novi život, pa mu Sotona oduzima moći. Zatim, šalje dvije svoje agentice,od kojih je jedna Farfina žena iz Pakla, da ubiju Šćepana, što i uspijevaju preko osvetoljubivoga oca Šćepanove ljubavnice...
- Zvonimir Črnko ... Farfa odnosno Šćepan Mali / car Petar III
- Vladimir Popović ... Kapetan Tanović
- Charles Millot ... Agent prvog reda
- Ranko Kovačević ... Đajon
- Tanja Bošković ... Elfa
- Dušica Žegarac ... Justina
- Tanasije Uzunović ... Vrhovni sotona
- Mate Ergović ... Stanko Palikarda, Elfin otac
- Zuzana Kocúriková ... Zefira, bludnica
- Danilo Radulović
- Antun Nalis
- Ivica Pajer ... Ruski knez
- Ivo Vukcevic
- Veljko Mandić ... Crnogorac