ၸႄႈတွၼ်ႈမွင်ႇတေႃး (မၢၼ်ႈ: မောင်တောခရိုင် ; ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Maungdaw District) ၼႆႉ ပဵၼ်ၸႄႈတွၼ်ႈ ဢၼ်မီး ၽၢႆႇတူၵ်းသုတ်းသုတ်း တီႈမိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇသေ မီးဝႆႉ ပွတ်းႁွင်ႇ ၸႄႈမိူင်းရၶႅင်ႇယဝ်ႉ။ ၸႄႈဝဵင်း ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးဝႆႉတႄႉ ပဵၼ် ၸႄႈဝဵင်းမွင်ႇတေႃး လႄႈ ၸႄႈဝဵင်းပူးတီးတွင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။
ဝဵင်းပၵ်းလုမ်းၸႄႈတွၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ် ဝဵင်းမွင်ႇတေႃးသေ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းတႄႉ တီႈ ဝဵင်းပူးတီးတွင်ႇၵေႃႈ ယၢမ်ႈပၵ်းလုမ်းၸႄႈတွၼ်ႈမႃးယဝ်ႉ။ ဝၢၼ်ႈဝဵင်း ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ တီႈၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉ ပဵၼ် ဝဵင်းတွင်ႇပျူဝ်ႇလႅတ်ႉဝႄး၊ ဝဵင်းၶမွင်းသဵၵ်ႉ၊ ဝဵင်းမျိၼ်းလုတ်ႉ၊ ဝဵင်းတွင်ႇပျူဝ်ႇလႅတ်ႉယႃႇ၊ ဢလႄႇတၢၼ်ႇၵျေႃႇ၊ တွင်ႇပၸႃး၊ ပေႃးလိပၸႃး ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။
ၸႄႈတွၼ်ႈမွင်ႇတေႃးၼႆႉ ၽၢႆႇဢွၵ်ႇ လႄႈ ၽၢႆႇၸၢၼ်း ဢိူမ်ႈၸပ်းၵၼ်ဝႆႉတင်း ၸႄႈတွၼ်ႈၸိတ်ႉတူၺ်ႇ၊ ၽၢႆႇတူၵ်း ၸႄႈတွၼ်ႈၵေႃႉပၸႃး၊ မိူင်းပင်းၵလႃးတဵတ်ႉ၊ ၽၢႆႇႁွင်ႇၸမ်ႉ ဢိူမ်ႈၸပ်းၵၼ်ဝႆႉတင်း ၸႄႈတွၼ်ႈပၼ်ႇတႃႇပိၼ်ႇ၊ မိူင်းပင်းၵလႃးတဵတ်ႉ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မႄႈၼမ်ႉၼၢတ်ႉ ဢၼ်လႆလူင်း ၼႂ်းၵႄႈ ၸႄႈတွၼ်ႈမွင်ႇတေႃး လႄႈ ၸႄႈတွၼ်ႈၵေႃႉပၸႃး သေ လႆၶဝ်ႈၸူးၼႂ်း ဢၢဝ်ႇပၢင်ႇလၢႆႇပင်းၵလႃးၼၼ်ႉ ပဵၼ် ဢၼ်ၶႅၼ်ႈလႅၼ်လိၼ် မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇတင်း ပင်းၵလႃးတဵတ်ႉယဝ်ႉ။
တီႈၼႂ်းၵႄႈ ဝဵင်းမွင်ႇတေႃး လႄႈ ဝဵင်းတႅၵ်ႉၼႅတ်ႉ မိူင်းပင်းၵလႃးတဵတ်ႉၼႆႉ မီးလွင်ႈၵႃႉၶၢႆသၢပ်ႇလႅၼ်လိၼ်ယဝ်ႉ။ ၸႄႈဝဵင်းမွင်ႇတေႃးလႄႈ ၸႄႈဝဵင်းပူးတီးတွင်ႇၼႆႉ သၼ်လွႆမေႇယု ၶႅၼ်ႈၵၼ်ဝႆႉယဝ်ႉ။ ထုင်ႉဝူဝ်မႄႈၼမ်ႉၼၢတ်ႉ တီႈ ၸႄႈဝဵင်းမွင်ႇတေႃး လႄႈ ထုင်ႉဝူဝ်မႄႈၼမ်ႉမေႇယုႇ တီႈ ၸႄႈဝဵင်းပူးတီးတွင်ႇၼႆႉ မီးၼႃႈလိၼ်ပဵင်းတင်းၼမ်သေ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၽုၼ်ႇလိၼ်လီလႄႈ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းၵေႃႈ သတ်ႉဝႆႉယဝ်ႉ။ ၸွမ်းလူၺ်ႈ သဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်း ပီ 2014 သေ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း တီႈ ၸႄႈတွၼ်ႈမွင်ႇတေႃးၼႆႉ မီးဝႆႉ 96,330 ၵေႃႉယဝ်ႉ။[1] ၵူၼ်းယူႇတီႈပိုၼ်ႉတီႈ ၵမ်ႉၼမ်ၼႆႉ ၵိူဝ်းယမ် ၽႃႇသႃႇဢိတ်ႇသလၢမ်ႇယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ မီးဝႆႉ ၽၢႆႇတူၵ်းသုတ်းသုတ်း မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇ လႄႈသင်၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ မၼ်းဢိူမ်ႈၸပ်းၵၼ်ဝႆႉတင်း မိူင်းပင်းၵလႃးတဵတ်ႉလႄႈသင် ပဵၼ်ၸႄႈတွၼ်ႈ ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ပီ 1999၊ လိူၼ်ဢေႇပရႄႇ (23) ၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းဢဝ် ၸႄႈဝဵင်းပူးတီးတွင်ႇ သႂ်ႇၶႂၢၵ်ႈမႃးယဝ်ႉ။[2]
ၸႄႈတွၼ်ႈမွင်ႇတေႃး
|
Climate chart (explanation) |
J | F | M | A | M | J | J | A | S | O | N | D |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Average max. and min. temperatures in °C |
Precipitation totals in mm | Source: [3] |
|
|
|
|
---|
| ၸႄႈမိူင်း | | |
---|
| ၸႄႈတိူင်း | |
---|
| ၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းႁင်းၶေႃ | |
---|
| တိူင်းၽွင်းငမ်းႁင်းၶေႃ | |
---|
| ၼႃႈလိၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် | |
---|
|