ဝေႃးလၶႄႉ၊ ဝဵင်း

ဝဵင်းဝေႃးလၶႄႉ
ဝဵင်းဝေႃးလၶႄႉ ဢွင်ႈတီႈဝဵင်းဝေႃးလၶႄႉ
ၵူဝ်ႇဢေႃးတိၼဵတ်ႉ- 19°10′33″N 97°20′37″E / 19.17583°N 97.34361°E / 19.17583; 97.34361
မိူင်း	မိူင်းမၢၼ်ႈ
ၸႄႈမိူင်း	ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင်
ၸႄႈတွၼ်ႈ	ၸႄႈတွၼ်ႈဝေႃးလၶႄႉ
ၸႄႈဝဵင်း	ၸႄႈဝဵင်းဝေႃးလၶႄႉ
လႅၼ်တီႈ
• ႁူမ်ႈလေႃး	0.173 လွၵ်းလၵ်း (0.448 လွၵ်းၵီႇလူဝ်ႇမီႇတႃႇ)
ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမိူင်း  (2014)	4,146[1]
ပွတ်းတွၼ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း	UTC+06:30 (လၵ်းၸဵင်ၶၢဝ်းယၢမ်းမျၢၼ်ႇမႃႇ)

ဝဵင်းဝေႃးလၶႄႉ (မၢၼ်ႈ: ဘောလခဲမြို့, ဢိင်းၵလဵတ်ႈ: Bawlakhe Town) ၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းငဝ်ႈၸိုင်ႈ ႁင်း ၸႄႈဝဵင်းဝေႃးလၶႄႉ၊ ၸႄႈတွၼ်ႈဝေႃးလၶႄႉ၊ ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင်၊ မိူင်းမျၢၼ်ႇမႃႇယဝ်ႉ။ မီးဝႆႉတီႈၼိူဝ် သၢႆတၢင်းရူတ်ႉၵႃး လွႆၶေႃ-မေႃႇၶျီသေ ပေႃးလုၵ်ႉတီႈ ဝဵင်းလွႆၶေႃ ၽၢႆယၢၼ်း ယၢၼ် 50၊ ပေႃးလုၵ်ႉ ဝဵင်းမေႃႇၶျီ ဝၢၼ်ႈတႂ်ႈ ၽၢႆႈႁွင်ႇ ယၢၼ်ၵႆ 43 လၵ်းသေ မီးဝႆႉတီႈၼိူဝ် ၽင်ႇၽၢႆႇတူၵ်း ၼမ်ႉပွၼ်ယဝ်ႉ။

ဝဵင်းဝေႃးလၶႄႉၼႆႉ ၼႃႈတၢင်းဢွၵ်ႇတေႃႇတၢင်းတူၵ်း မီးတၢင်းၵႂၢင်ႈၶိုင်ႈလၵ်းၼိုင်ႈသေ ၼႃႈတၢင်းၸၢၼ်းတေႃႇတၢင်းႁွင်ႇ မီးတၢင်းၵႂႃႇ လၵ်းၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းယူႇၼိူဝ်ဝဵင်းၼႆႉ ၵမ်ႉၼမ် ပဵၼ် ယိၼ်းတလႄး လႄႈ ယၢင်းလႅင် သေ ဢွၼ်ၵၼ်ၵိူဝ်းယမ် ပုတ်ႉထ လႄႈ ၽီယဝ်ႉ။

သၢႆပိုၼ်း

ၽူႈၵေႃႉဢၼ်တႄႇတင်ႈ ထုင်ႉဝေႃးလၶႄႉ မႃးၼႆ့ ပဵၼ် ၸဝ်ႈၽလူင် ပထမ ၽပၢၼ်ႉမိၼ်း (ၽူဝ်းပျႃး) ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁွင်ႉၵိုၵ်းွမ်းလူၺ်ႈ ႁွင်ႈတပေႃးသျႃႇ လႄႈ ႁွင်ႈတၶႄးသျႃႇတီႈၵၢင်ဝဵင်းၼၼ်ႉသေ ပီယၢဝ်းၶၢဝ်းႁိုင်မႃး လုၵ်ႉဢဝ်ပေႃးတၶႄး ယဝ်ႉ ပဵၼ်မႃး ဝေႃးၶၶႄႉယဝ်ႉ။ ပေႃးဢဝ်ၶေႃႈၵႂၢမ်း ၽႃႇသႃႇၵႂၢမ်းယိၼ်းလႄးဝႃႈ ႁွင်ႈတပေႃးသျႃႇ ၼႆႉ မီးတီႈပွင်ႇဝႃႈ ႁွင်ႈမႄႈၼႆသေ ႁွင်ႈတၶႄးသျႃႇၼႆႉ မီးတီႈပွင်ႇဝႃႈ ႁွင်ႈပေႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ်ႉ ပေႃးတၶႄး ဢမ်ႇၼၼ် ဝဵင်းဝေႃးလၶႄႉၼႆႉ တေၸၢင်ႈဝႃႈပဵၼ် ဝဵင်းပေႃႈမႄႈ ၼႆယူႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇတႄႉ ပဵၼ်ဝဵင်းၸဝ်ႈၽဢုပ်ႉပိူင်ႇယဝ်ႉ။ ပီ 1960 ၼၼ်ႉ ၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင်ၼႆႉ ၼၸေႃးၽျႃႇတူး ဢၼ်ပဵၼ် ႃႈလိၼ်ၸဝ်ႈၽဢုပ်ႉပိူင်ႇ 3 ထုင်ႉၼၼ်ႉ လႅၵ်ႈလၢႆႈမူၼ်ႉမႄးၽွတ်ႈႁဵၼ်းပဵၼ် 6 ၸႄႈဝဵင်းသေ ထုင်ႉဝေႃးလၶႄႉၼႆႉ လႆႈႁၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ဢၼ်ပဵၼ်ထုင်ႉဝေႃးလၶႄႉပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉ ဢဝ်သႂ်ႇတီႈၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းၽႃသွင်းသေ ဢၼ်ပဵၼ် ထုင်ႉဝေႃးလၶႄႉပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ ဢၼ်သႂ်ႇတီႈၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းတီးမေႃႉသူဝ်ႇသေၵေႃႈ ၽွတ်ႈႁႅၼ်းမႃးယဝ်ႉ။^[2]

ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး လႄႈ သဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း

တီႈၼိူဝ်ဝဵင်း လႄႈ ႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉ ဢွၵ်ႇ မႆႉသၵ်း၊ ငႃး၊ ၵုၺ် ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်ငၢၼ်းဢၼ်ၵူၼ်းဝဵင်းၶဝ်ႁဵတ်းတႄႉ ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆၵုၼ်ႇသိၼ် လႄႈၵၢၼ်ႁႆႈယဝ်ႉ။ တွၼ်ႈတႃႇၵႂႃႇမႃးတႄႉ လႆႈၸႂ်ႉတၢင်းလူတ်ႉၵႃး လွႆၶေႃ-မေႃႇၶျီ ယဝ်ႉ။

ဢွင်ႈတီႈၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်

ယူင်ႉသၢင်ႈဢၼ်ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်တႄႉ ၵွင်းမူးသူႇၼိုင်ႈ လႄႈ ၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈလင်ၼိုင်ႈ ဢၼ်ပဵၼ် တုတိယ ၽပၢၼ်ႉမိၼ်း ၵေႃႇတႄႇမႃးသေ ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး ဢၼ်ပဵၼ် ၸဝ်ႈၽလူင်ၸဝ်ႈၶုၼ်ငႄႇ ၵေႃႇတၢင်ႇထီႈမႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁေႃ လႄႈ ၶဵင်ႇၽီ ဢၼ်ပဵၼ်ႁင်း ၸဝ်ႈၽလူင်ဝေႃးလၶႄႉၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈလူႉလႅဝ်ဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ပွႆးဢၼ်ၵိုၼ်းတီႈ ထုင်ႉ လႄႈ ဝဵင်းၼၼ်ႉ ပဵၼ် ပွႆး ၵွင်းမူး ဢၼ်လၢတ်ႈမႃးၼၼ်ႉသေ ၸတ်းႁဵတ်းၼႂ်းလိူၼ်သီႇယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၵႂၢမ်းယိၼ်းတလႄးႁွင်ႉဝႃႈ ပွႆးမႃႇလု ဢမ်ႇၼၼ်ႉ ပွႆးတမ်းၶွၼ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်းၼႂ်း လိူၼ်ႁႃႈ လႄႈသင်၊ ပွႆးသေႃႉတွင်း ႁွင်ႉ ပွႆးႁေႃႇၶဝ်ႈၼဵဝ်ၼၼ်ႉ ၸၼ်းႁဵတ်း ၼႂ်း လိူၼ်သိပ်းဢဵတ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၽိုၼ်ဢိင်

1. (မေႇ 2015) ၽိုၼ်လိၵ်ႈသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်း, ၽိုၼ်လိၵ်ႈ သဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ႁိူၼ်း လႄႈႁ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်း ပီ 2014 သွႆႉ-2. ၼေႇပျီႇတေႃႇ: ထၢၼ်ၽွင်းလူင် ၵၢၼ်ႁႅင်းငၢၼ်း၊ ၵၢၼ်ၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇမိူင်း လႄႈ ၵၢၼ်ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမိူင်း, 50. 
2. (ဢွၵ်ႇထူဝ်ႇပႃႇ 2017) ၶေႃႈမုၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၸႄႈဝဵင်းဝေႃးလၶႄႉး. ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽၢႆႇဢုပ်ႉပိူင်ႇၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ၸႄႈဝဵင်းဝေႃးလၶႄႉ. Retrieved on 2018 ဢေႃးၵၢတ်ႉ 7. 
3. ပပ်ႉသႅၼ်သမ်ႇမၢၼ်ႈ၊ သွႆႉ (8)