ගරු හිටපු අමාත්ය කේ. එන්. චොක්සි | |
---|---|
ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සහ රාජ්ය කටයුතු පිළිබඳ අමාත්ය | |
In office 1992 – 1994 අගෝස්තු 19 | |
In office 1989–2010 | |
Personal details | |
උපත | 7 පෙබරවාරි 1933 කොළඹ, බ්රිතාන්ය ලංකාව |
විපත | 5 February 2015 කොළඹ, ශ්රී ලංකාව | (වයස 81)
ජාතිකත්වය | ශ්රී ලාංකික |
දේශපාලන පක්ෂය | එක්සත් ජාතික පක්ෂය |
වෙනත් දේශපාලන සම්බන්ධකම් | එක්සත් ජාතික පෙරමුණ |
කලත්රයා(s) | ෆ්රෙනී චොක්සි (පෙර කූපර්) |
ළමයි | ජම්ෂීඩ්, කුර්ෂීඩ්, විෂ්ටස්ප් |
වෘත්තිය | නීතිඥ |
කයිර්ෂාස්ප් නාරිමන් චොක්සි, පළාත් සභා, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රී (1933 පෙබරවාරි 7– 2015 පෙබරවාරි 5) ( KN චොක්සි ලෙස හැඳින්වේ) ශ්රී ලාංකික නීතිඥයෙක්, දේශපාලනඥයෙක් සහ ශ්රී ලංකා පාර්ලිමේන්තුවේ හිටපු මන්ත්රීවරයෙකි. ඔහු අගමැති රනිල් වික්රමසිංහ යටතේ මුදල් කැබිනට් අමාත්යවරයා විය. [1] ඔහු ජනාධිපති ඩී.බී විජේතුංග යටතේ 1993 සිට 1994 දක්වා ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සහ රාජ්ය කටයුතු පිළිබඳ කැබිනට් අමාත්යවරයා ලෙස ද කටයුතු කර ඇති අතර 1989 සිට 2010 දක්වා අඛණ්ඩව පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රීවරයකු විය.
කයිර්ෂාස්ප් නාරිමන් චොක්සි අයත් වන්නේ ශ්රී ලංකාවේ කුඩා, නමුත් හොඳින් ස්ථාපිත සහ ගෞරවනීය පාර්සි ප්රජාවට ය. ඔහු 1933 පෙබරවාරි 7 වැනිදා කොළඹදී උපත ලැබීය. ඔහුගේ පියාගේ ආච්චිලා සීයලා 1885 දී බොම්බායේ උතුරේ සූරත් සිට කොළඹට සංක්රමණය වී ඇත්තේ බොම්බේ පාර්සි පවුලකට අයත් කොළඹ පොල් තෙල් කර්මාන්තයේ ස්ථාපිත ව්යාපාරික ආයතනයක් කළමනාකරණය කිරීම සඳහා ය.
ඔහුගේ මව් පාර්ශ්වයේ ආච්චිලා සීයලාද කොළඹ පදිංචි වී සිටියේ ආහාර-භාණ්ඩ අපනයන-ආනයන වෙළඳාමේ ය. ඔවුන් කොළඹ පාර්සි වැසියන්ගේ ආගමික මධ්යස්ථානය වන "නව්රෝස් බාග්" නම් ගොඩනැගිල්ල සහ ඉඩම පරිත්යාග කළහ.
කයිර්ෂාස්ප් ගේ පියා, නාරිමන් කයිර්ෂාස්ප් චොක්සි, 20 වැනි සියවසේ ආරම්භයේ දී පමණ ශ්රී ලංකාවේ උපත ලැබීය. ඔහු මෙරට පළමු පාර්සි අධිනීතිඥයා විය. සිවිල් පැත්තෙන් ලාභදායි පරිචයක් ස්ථාපිත කරමින්, 1947 දී එවකට බ්රිතාන්ය රජය විසින් රැජිනගේ නීතිඥයෙකු ලෙස පත් කිරීමේ ගෞරවය ඔහුට පිරිනමන ලද අතර පසුව 1951 සිට රටේ ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයේ විනිසුරුවරයෙකු ලෙස සේවය කළේය. 1948 දී රට නිදහස ලැබීමෙන් පසු ශ්රී ලංකාවේ පුරවැසි නීති පැනවීමත් සමඟ, නාරිමන් චොක්සි තමා (සහ ඉන්දියානු සම්භවයක් ඇති තවත් හොඳින් ස්ථාපිත පදිංචිකරුවන් කිහිප දෙනෙකු) "රාජ්ය රහිත" බවට පත් විය. මේ බව වත්මන් රජයේ අවධානයට යොමු කිරීමත් සමඟ 1950 දී පාර්ලිමේන්තුව විසින් නීතියක් සම්පාදනය කරන ලද අතර ඒ යටතේ නාරිමන් චොක්සි රටේ "විශිෂ්ඨ පුරවැසියෙකු" ලෙස පුරවැසිභාවය සඳහා සුදුසුකම් ලැබීය.
චොක්සි සිය ප්රාථමික අධ්යාපනය කොල්ලුපිටියේ එස්. තෝමස් සූදානම් කිරීමේ පාසලෙන් ලබා ගත් අතර, 1938 දී එය ආරම්භ කරන විට පාසලට ඇතුළත් කළ පළමු සිසුන්ගෙන් කෙනෙකි. ඉන්පසු ඔහු ගල්කිස්ස S. තෝමස් විද්යාලයේ ද්විතීයික අධ්යාපනය දිගටම කරගෙන ගියේය. කුඩා කල සිටම, ඔහු තම පියාගේ නීති කුටියේ නීත්යානුකූල වාතාවරණය කාවැද්දූ අතර 1958 දී නීතිඥයෙකු ලෙස ශ්රී ලංකා නීතිඥ මණ්ඩලයට කැඳවනු ලැබීමත් සමඟ ඔහු කොළඹ අගනගරයේ සිවිල් උසාවිවල ප්රමුඛ පෙළේ ව්යවහාරයක් ලෙස වේගයෙන් පෙනී සිටියේය. චොක්සි 1981 දී ජනාධිපති නීතිඥ ලෙස පත් කරන ලදී. ඔහු බොහෝ සිවිල් හේතු-ප්රසිද්ධියට එක් පැත්තකින් හෝ අනෙක් පැත්තෙන් ප්රධාන උපදේශක ලෙස පෙනී සිටියේය.
1989 සිට 1992 දක්වා කාලය තුළ ඔහු ජනාධිපති වරණ අවලංගු කරන ලෙස ඉල්ලා ගොනු කරන ලද පෙත්සමක දී රටේ ජනාධිපති රණසිංහ ප්රේමදාස මහතා තම ජ්යෙෂ්ඨ නීතිඥවරයා ලෙස සාර්ථකව ආරක්ෂා කළේය. මෙම නඩුව ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයේ විනිසුරුවරුන් පස් දෙනෙකු ඉදිරියේ දින 525ක් විභාගයට ගත් අතර සාක්ෂිකරුවන් 911 දෙනෙකු සාක්ෂි දුන්හ.
ඔහු 1989 පෙබරවාරි මාසයේදී ජාතික ලැයිස්තුවේ නම් කළ මන්ත්රීවරයෙකු ලෙස ශ්රී ලංකා පාර්ලිමේන්තුවට ඇතුළු විය. ශ්රී ලංකා ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව මගින් එවැනි පත්වීම් සීමිත සංඛ්යාවක් සඳහා ප්රතිපාදන සලසා ඇති අතර එමඟින් වෘත්තීය සහ ශාස්ත්රීය ප්රජාවන්ට මැතිවරණවලට තරඟ කිරීමකින් තොරව ව්යවස්ථාදායකයේ නියෝජනයක් සොයාගත හැකිය.
ඔහු 1993 සිට 1994 දක්වා ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා කටයුතු සහ රාජ්ය කටයුතු පිළිබඳ අමාත්යවරයා ලෙස පාර්ලිමේන්තුවේ නිලතල දැරූ අතර ඉන් අනතුරුව 2001 සිට 2004 දක්වා ශ්රී ලංකාවේ මුදල් අමාත්යවරයා ලෙස ද කටයුතු කළේය. චොක්සි 1989 සිට 2010 දක්වා අඛණ්ඩව පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රීවරයෙකි.
චොක්සි විවාහ වී සිටින්නේ බොම්බායේ සිට ෆ්රෙනී (නී කූපර්) සමඟ ය. ඔවුන්ට පුතුන් තිදෙනෙකි. වැඩිමලා, ජම්ෂීඩ්, මධ්යම යුරේසියානු අධ්යයනය සහ ඉතිහාසය පිළිබඳ මහාචාර්යවරයා සහ මැද පෙරදිග අධ්යයන අධ්යක්ෂවරයාය. ඔහු සොරොස්ට්රියානුවාදය පිළිබඳ විද්වතෙක් වන අතර ආගම පිළිබඳ පොත් කිහිපයක් ප්රකාශයට පත් කර ඇත. දෙවන පුත් කුර්ෂීඩ් වොෂින්ටනයේ එක්සත් ජනපද වාණිජ මණ්ඩලයේ විධායක අධ්යක්ෂවරයා වේ. තෙවැනි පුත්රයා වන විෂ්තාස්ප්, ඔහු තෝරාගත් වෘත්තියේ විශිෂ්ටත්වය දැක්වීමට චොක්සිගේ තුන්වන පරම්පරාව වන කොළඹ නගරයේ නීතිඥයෙකු ලෙස නීති සහ පුහුණුවීම්වල පවුල් සම්ප්රදායට ගෙන ඇත.