متھن جمشید لام
| متھن جمشید لام | |
|---|---|
 | |
|
| |
| معلومات شخصیت | |
| پیدائش | 2 مارچ 1898ء |
| تاریخ وفات | سنہ 1981ء (82–83 سال) |
| شہریت |  بھارت (26 جنوری 1950–)
|
| رکنیت | نیشنل فلیگ پریزنٹیشن کمیٹی [١] |
| عملی زندگی | |
| مادر علمی | لندن اسکول آف اکنامکس اینڈ پولیٹیکل سائنس |
| پیشہ | بیرسٹر |
درستی - ترمیم 
| |
متھن جمشید لام (1898–1981ء) ہک ہندوستانی وکیل، سماجی کارکن تے ممبئی دی شیرف ہَن۔ اوہ پہلی ہندوستانی زنانی بیرسٹر تے بمبئی عدالت عالیہ وِچ پہلی ہندوستانی زنانی وکیل ہَن۔ اوہ کل ہند زنانیاں کانفرنس دی رکن ہَن تے 1961-62ء وِچ اِس دی صدر رہیں۔ حکومت ہند نے انّھاں کوں 1962ء وِچ معاشرے وِچ انّھاں دیاں خدمتاں کِیتے تریجھے اعلیٰ ترین شہری اعزاز پدم بھوشن نال نوازیا۔
- زندگی**
متھن جمشید لام، عرف مٹھن اردشیر ٹاٹا، 2 مارچ 1898ء کوں مغربی ہندوستان دی ریاست مہاراشٹرا وِچ ہک پارسی زرتشتی خاندان وِچ پیدا تھئیں، اردشیر ٹاٹا، ہک ٹیکسٹائل مل ملازم تے ہیرا بائی ٹاٹا، جیڑھی زنانیاں دے حقوق دی علمبردار ہَن، دی دھی ہَن۔ اُون٘دا بچپن تے ابتدائی تعلیم ضلع پونہ دے پھولگاؤں وِچ تھئی، جتھاں اُون٘دے والد مقامی ٹیکسٹائل مل وِچ کم کریندے ہَن، لیکن بعد وِچ، اوہ احمد آباد چلی ڳئی جݙاں اُون٘دے والد نے اپݨی ملازمت اِتھوں منتقل کر ݙِتی۔ جلدی ئی، اوہ ممبئی آ ڳئی، جتھاں اُون٘ے اپݨی اسکولی تعلیم مکمل کرݨ کِیتے فریر فلیچر اسکول (موجودہ جے بی پیٹ ہائی اسکول برائے زنانیاں) وِچ داخلہ گِھدّا۔ اُون٘دی گریجویٹ تعلیم ایلفن سٹون کالج، ممبئی وِچ تھئی تے اُون٘ے معاشیات وِچ اپݨی ڈگری اعزاز نال حاصل کیتی، کوبڈن کلب تمغا جِت کے، اکنامکس وِچ اول درجہ گِھدّا۔ اِس ویلے دوران، اوہ اپݨی ماں دے نال ساؤتھبرو فرنچائز کمیٹی دے سامھݨے پیش تھیوݨ کِیتے لندن ڳئی، جیڑھی فرانسس ہاپ ووڈ، فرسٹ بیرن ساؤتھبرو دی سربراہی وِچ ہئی۔ اِس دورے دوران، انّھاں کوں ہاؤس آف کامنز دے اراکین دے نال ہندوستان وِچ زنانیاں دے حق رائے دہی دے موضوع تے ڳالھ مُہاڑ کرݨ دا موقع وی مِلیا۔ انگلستان وِچ رہوݨ دا فیصلہ کریندے ہوئے، اُون٘ے اپݨی ماسٹر ڈگری کوں کامیابی نال مکمل کرݨ کِیتے لندن اسکول آف اکنامکس وِچ شمولیت اختیار کیتی، اِیندے نال نال 1919ء وِچ لنکنز ان دے بیرسٹر-ایٹ-لائے دے طور تے اہل تھیوݨ کِیتے قانون دی تعلیم حاصل کیتی، پہلی زنانی بیرسٹراں وِچوں ہک بݨی تے پہلی بھارتی زنانی بیرسٹر بݨی۔ انگلستان وِچ اُون٘دے قیام نے اُون٘کوں سروجنی نائیڈو تے اینی بیسنٹ جیہاں قابل ذکر ہندوستانی زنانی رہنماواں نال وابستہ تھیوݨ دے مواقع وی فراہم کیتے، جیڑھے ہندوستان وِچ زنانیاں دے حق رائے دہی دی وکالت کرݨ کِیتے ملک وِچ موجود ہَن۔ اُون٘ے اِیں رہنماواں دے نال اسکاٹ لینڈ دا دورہ کِیتا تے ہاؤس آف کامنز توں خطاب وی کِیتا۔ اِیں کوششاں نال ہندوستانی زنانیاں کوں حق رائے دہی حاصل کرݨ وِچ مدد ملی۔
1923ء وِچ ہندوستان واپسی تے، لام نے ممبئی عدالت عالیہ وِچ اپݨی تاریخ دی پہلی زنانی وکیل دے طور تے شمولیت اختیار کیتی تے بھولا بھائی ڈیسائی، ہک سرکردہ وکیل تے آزادی دے کارکن دے ساتھی دے طور تے کم شروع کِیتا۔ ترے سال دی مشق دے بعد، اوہ جسٹس پیس تے ایگزیکٹو مجسٹریٹ دے نال نال 1865ھ دے پارسی میرج ایکٹ تے کمیٹی دی رکن دے طور تے مقرر تھئیں، جیڑھی اِیں ایکٹ دی ترمیم وِچ اپݨا حصہ پاوݨ وِچ مدد کیتی جیڑھا دے ناں نال مشہور تھیا۔ 1947ء وِچ، انّھاں کوں ممبئی دی شیرف مقرر کِیتا ڳیا، جیڑھی اِیں عہدے تے فائز تھیوݨ والی پہلی زنانی ہَن۔ اوہ کل ہند زنانیاں کانفرنس (AIWC) دی سرگرمیاں وِچ وی شامل رہی تے 1961-62ء تئیں اِس دی صدر دی حیثیت نال خدمتاں انجام ݙِتیاں۔ اوہ پنج سال تئیں سرکاری جریدے استری دھرم دی ایڈیٹر رہیں تے اقوام متحدہ دے امور کِیتے تنظیم دی مقرر کردہ رکن دے طور تے خدمتاں انجام ݙِتیاں۔ اوہ قومی کونسل برائے ہندوستانی زنانیاں دے نال وی سرگرم ہَن، جیڑھی کل ہند زنانیاں کونسل توں ݙو سال پہلے 1925ء وِچ بݨائی ڳئی ہئی تے اوہ اِس دی قانون سازی، مزدور تے پریس کمیٹیاں دی رکن ہَن۔
متھن لام دی شادی جمشید سوراب لام نال تھئی ہئی، جیڑھے ہک وکیل تے نوٹری پبلک ہَن تے جوڑے دے ݙو ٻال ہَن۔ نیانی دی موت جوانی وِچ تھی ڳئی تے پُتر، سوراب جمشید سورابشا لام، جیڑھا سولی دے ناں نال ڄاتا ویندا ہئی، جیڑھا 2010ء وِچ انتقال کر ڳیا، ہک آرتھوپیڈک سرجن، انگلینڈ دے رائل کالج آف سرجنز دے فیلو تے گھٹݨے دی ہڈی دی سرجری کِیتے ہنٹیرین سوسائٹی اعزاز یافتہ ہئی۔ متھن لام اپݨی زندگی دے آخری ݙینہاں وِچ نابینا تھی ڳئی ہَن تے 1981ء وِچ 83 سال دی عمر وِچ انتقال کر ڳئیں۔ اُون٘دا شوہر ڈھائی سال موت توں پہلے اُون٘دی زندگی دی کہانی کوں اُون٘دی سوانح عمری، خزاں دے پتّیاں وِچ دستاویزی شکل ݙتی ڳئی ہئی، جیڑھی کے آر کاما اورینٹل انسٹی ٹیوٹ نے شائع کیتی۔ اُون٘دی سوانح عمری ہک انسائیکلوپیڈک کتاب، انسائیکلوپیڈیا برائے زنانیاں بائیوگرافی وِچ وی شامل ہئی۔