Ëndrra e Osmanit është një histori mitologjike për jetën e Osmanit I, themeluesit të Perandorisë Osmane. Historia përshkruan një ëndërr të përjetuar nga Osmani ndërsa qëndronte në shtëpinë e një figure fetare, Shejh Edebali, në të cilën ai sheh një vizion metaforik që parashikon rritjen dhe prosperitetin e një perandorie që do të sundohej nga ai dhe pasardhësit e tij. Historia u shfaq në shekullin e pesëmbëdhjetë, më shumë se njëqind vjet pas vdekjes së Osmanit, dhe mendohet se është krijuar për të ofruar një mit themelor për perandorinë, si dhe për të zbukuruar jetën e Osmanit dhe për të shpjeguar suksesin e tij të mëvonshëm.[1]
Shkrimtarët osmanë i kushtonin shumë rëndësi kësaj ëndrre të supozuar të themeluesit të perandorisë së tyre.[2]
Osmani, një princ i ri, ishte i njohur dhe i vlerësuar gjerësisht për devotshmërinë e tij fetare. Osmani filloi të vizitojë një njeri të shenjtë, Shejh Edebali (1206–1326), nga respekti për pastërtinë dhe diturinë e tij.
Një ditë kur Osmani dhe vëllai i tij Gokalp po vizitonin kështjellën e fqinjit të tyre, zotit të Ineanit, një forcë e armatosur iu afrua portës, e udhëhequr nga shefi i Eskişehirit dhe aleati i tij, Michael i Mjekrrës së Lartë. (Michael ishte zot grek i Khirenkias, një qytet i fortifikuar në rrëzë të Olimpit Frigjian.) Ata kërkuan që Osmani t'u jepej atyre, por zoti i Inaenit refuzoi të bënte një shkelje të tillë të mikpritjes. Ndërsa armiku qëndronte i pavendosur rreth murit të kështjellës, Osmani dhe vëllai i tij kapën një moment për një sulm të papritur. Ata e ndoqën shefin e Eskişehirit nga fusha me turp dhe e morën të burgosur Mikaelin nga Mjekra e Maja. Megjithatë, robëria dhe rrëmbyesit përfundimisht u bënë miq; më vonë, kur Osmani mbretëroi si një princ i pavarur, Mikaeli doli në anën e tij kundër grekëve, dhe që atëherë ishte një nga mbështetësit më të fortë të pushtetit osman.
Pjesa më e madhe e përkthimit në këtë tekst bazohet në Historia e Turqve Osmanë (1878), e cila u bazua gjithashtu në kërkimin e Von Hammer. Teksti është i modernizuar dhe ka disa seksione që mungojnë.
Studiuesit pajtohen se historia nuk ishte bashkëkohore e vajzës së Osmanit dhe Edebalit dhe se ajo u krijua në një periudhë të mëvonshme.[3] Megjithatë, dihet se Shejh Edebali ishte me të vërtetë një figurë historike dhe se Osmani ka të ngjarë të martohej me vajzën e tij.[4]
Kjo ëndërr u shfaq edhe në serialin turk, Kuruluş: Osman.
First communicated in this form in the later fifteenth century, a century and a half after Osman's death in about 1323, this dream became one of the most resilient founding myths of the empire.
Apart from these chronicles, there are later sources that begin to establish Osman as a mythic figure. From the 16th century onward a number of dynastic myths are used by Ottoman and Western authors, endowing the founder of the dynasty with more exalted origins. Among these is recounted the famous "dream of Osman" which is supposed to have taken place while he was a guest in the house of a sheikh, Edebali. [...] This highly symbolic narrative should be understood, however, as an example of eschatological mythology required by the subsequent success of the Ottoman emirate to surround the founder of the dynasty with supernatural vision, providential success, and an illustrious genealogy.
Apart from these chronicles, there are later sources that begin to establish Osman as a mythic figure. From the 16th century onward a number of dynastic myths are used by Ottoman and Western authors, endowing the founder of the dynasty with more exalted origins. Among these is recounted the famous "dream of Osman" which is supposed to have taken place while he was a guest in the house of a Sheikh, Edebali. [...] This highly symbolic narrative should be understood, however, as an example of eschatological mythology required by the subsequent success of the Ottoman emirate to surround the founder of the dynasty with supernatural vision, providential success, and an illustrious genealogy.
The attraction of Aşıkpasazade's story was not only that it furnished an episode proving that God had bestowed rulership on the Ottomans, but also that it provided, side by side with the physical descent from Oguz Khan, a spiritual descent. [...] Hence the physical union of Osman with a saint's daughter gave the dynasty a spiritual legitimacy and became, after the 1480s, an integral feature of dynastic mythology.