Litema

Muundo wa Litema ya Jadi

Litema (pia inaandikwa Ditema ; Umoja: Tema), ni aina ya sanaa ya Kisotho inayojumuisha miundo ya kijiometri ya mapambo na ishara, ambayo kwa kawaida inahusishwa na mila ya Kisotho-Kusini inayotekelezwa leo huko Lesotho na maeneo jirani ya Afrika Kusini.

Wanawake wa Basotho hutengeneza maandishi kwenye kuta za nje na ndani ya nyumba kwa njia ya kuchonga, kupaka rangi na nakshi. Kwa kawaida mifumo ya kijiometri huchanwa au kuchanwa kwenye safu za juu ya udongo safi na plasta ya samadi, na baadaye kupakwa rangi ya ocher au rangi ya viwandani. Mara nyingi huiga mfano wa shamba lililolimwa. Litema hudumu kwa muda mfupi; inaweza kufiafia na kubomoka au kusombwa na mvua kubwa. Ni kawaida kwa wanawake wa kijiji kizima kutumia litema kwenye matukio maalum kama vile harusi au sherehe za kidini. ^[1]

Marejeo

1. Paulus Gerdes: On Mathematical Ideas in Cultural Traditions of Central and Southern Africa. In: Helaine Selin (Hrsg.): Mathematics across cultures. New York 2001, S. 329–332.

Makala hii kuhusu mambo ya utamaduni bado ni mbegu. Je, unajua kitu kuhusu Litema kama historia yake au mahusiano yake na mada nyingine? Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa? Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.