1923 இந்தியப் பொதுத் தேர்தல் (1923 Indian general election) என்பது பிரித்தானிய இந்தியாவில் 1923 நவம்பரில் மத்தியச் சட்டமன்றம் மற்றும் மாகாண சட்டமன்றங்கள் ஆகிய இரண்டிற்கும் நடைபெற்ற பொதுத் தேர்தல்கள் ஆகும். மத்தியச் சட்டப்பேரவையில் 145 இடங்கள் இருந்தன. இவற்றில் 105 இடங்களுக்கான உறுப்பினர்கள் மக்களால் தேர்ந்தெடுக்கப்பட்டன.[1]
சட்டமன்றம் 21 சனவரி 1924 அன்று வைசுராய் லார்ட் ரீடிங் என்பவரால் திறக்கப்பட்டது.
இந்திய அரசு: சர் மால்கம் ஹெய்லி, சார்லஸ் அலெக்சாண்டர் இன்ஸ், அதுல் சந்திர சாட்டர்ஜி, பசில் ஃபிலோட் பிளாக்கெட் (நிதி உறுப்பினர்) எர்னஸ்ட் பர்டன், அலெக்சாண்டர முடிமான் (வீட்டு உறுப்பினர்) பூபேந்திர நாத் மித்ரா, டெனிஸ் ப்ரே, ஜே. டபிள்யூ. போரே, ஹென்றி மோன்கிரிப் ஸ்மித், மாண்டகு ஷெரார்ட் டேவ்ஸ் பட்லர், ஜேம்ஸ் அலெக்சாண்டரின் ரிச்சி, எல். எப். ருஷ்பிரூக் வில்லியம்ஸ், ஈவ்லின் பெர்க்லி ஹோவெல், ஆல்பிரட் அலென் லெத்பிரிட்ஜ் பார்சன்ஸ், சர் ஜெப்ரி கிளார்க், அலெக்சான்டர் டோட்டன்ஹாம், கேப்டன் அஜாப் கான், ஜி. ஜி. சிம், ஏ. ஜி. க்ளோ, எல். கிரஹாம், ஜே. எல். மெக்கல்லம்
மாகாணங்களிலிருந்து நியமனம்: டி. இ. மோயர் (மெட்ராஸ் ஜூலியஸ் மேத்தேசன் டூரிங்) பிலிப் எட்வர்ட் பெர்சிவல் (பம்பாய்) பெர்சி பார்ன்ஸ் ஹை (பம்பாய் வால்டர் ஹட்சன் (பம்பாய் லூயிஸ் சிட்னி ஸ்டீவர்ட் ஓ 'மல்லி (பெங்கால்) கிரிஷ் சந்திர நாக் (பெங்காலி) முஹம்மது அப்துல் முமின் (பெங்காலை) ஆர். ஏ. வில்சன் (மத்திய மாகாணங்கள்) ருஸ்டோம்ஜி ஃபரிதுன்ஜி (மத்திய மாகாணம்) பாசில் கோப்லெஸ்டன் ஆலன் (அஸ்ஸாம்) வில்லியம் அலெக்சாண்டர் காஸ்கிரேவ் (அஸ்ஸாம் பிராங்க் சார்லஸ் ஓவன்ஸ் (பர்மா ஹெச் டோன்கிசன்) பர்மா ஷியாம் நாராயண் சிங் (பிஹார் & ஒடிசா) ஹென்றி ஹோல்மே (யுன்வர்ட்) ஹூபர்ட் (கலிபோர்ட்டட் மாகாணம்)
அசாம்: தருண் ராம் பூகன் (அசாம் பள்ளத்தாக்கு ஜெனரல்), காமினி குமார் சந்தா (சுர்மா பள்ளத்தாக்கு மற்றும் ஷில்லாங் ஜெனரல்), அகமது அலி கான் (முஸ்லிம்), யூஸ்டேஸ் ஜோசப் (ஐரோப்பிய), டி. ஏ. சால்மர்ஸ் (ஐரோப்பிய)
வங்காளம்: பிபின் சந்திர பால் (கல்கத்தா ஜெனரல்), துளசி சந்திர கோஸ்வாமி (கல்கத்தா புறநகர் ஜெனரல்), அமர்நாத் தத் (பர்த்வான் ஜெனரல்), பாபேந்திர சந்திர ராய் (பிரசிடென்சி), கே.சி. நியோகி (டக்கா கிராமப்புற ஜெனரல்), குமார் சங்கர் ரே (சிட்டகாங் & ராஜ்ஷாஹி), யாகூப் சி. ஆரிஃப் (கல்கத்தா & புறநகர் முஸ்லிம்கள்), முகமது ஷம்ஸ்-உஸ்-ஜோஹா (பர்த்வான் & பிரசிடென்சி முஸ்லிம்), அலிமுஅஸ்ஸாம் சவுத்ரி (டாக்கா முஸ்லிம்), குவாஜா அப்துல் கரீம் (டக்கா முஸ்லிம்), முஹம்மது காசிம் அலி (சிட்டகாங் கிராமப்புற முஸ்லிம்) , கபீருதீன் அகமது (ராஜ்ஷாஹி கிராமப்புற முஸ்லிம்), சர் கேம்ப்பெல் ரோட்ஸ் (ஐரோப்பிய), டார்சி லிண்ட்சே (ஐரோப்பிய), டபிள்யூ. எஸ். ஜே. வில்சன் (ஐரோப்பிய), கர்னல். ஜே. டி. க்ராஃபோர்ட் (ஐரோப்பிய), சுரேந்திரவா சந்திர கோஸ் (நில உரிமையாளர்கள் சங்கம்), ரங்மரால் ஜாஜோ
பீகார் & ஒரிசா:நீலகண்ட தாசு (ஒரிசா பொது), பாபானந்த தாஸ் (ஒரிசா பொது), அனுக்ரா நாராயண் சின்கா (பாட்னா-கம்-சாகாபாத் பொது), அரி பிரசாத் லால் (கயா-கம்-மோங்கிர் பொது), கங்கானந்த் சின்ஹா (பாகல்பூர், பூர்னியா & சந்தால் பர்கானாஸ் பொது), தேவகி பிரசாத் சின்கா (சோட்டா நாக்பூர் பொது), கயா பிரசாத் சிங் (முசாபர்பூர் மற்றும் சம்பரன் ஜெனரல்), சர்ஃபராஸ் ஹுசைன் கான் (பாட்னா & சோட்டா நகர் மற்றும் ஒரிசா முஸ்லிம்), மௌல்வி மியான் அஸ்ஜத்-உல்-லா (பாகல்பூர் முஸ்லிம்), முகம்மது சபி தாவூதி (திருத் முஸ்லிம்), ராஜா ரகுநந்தன் பிரசாத் சிங் (நில உரிமையாளர்கள்), ஷ்யாமா சரண், பிரஜ்நந்தன் சஹாய், சையித் முகம்மது இசுமாயில்
பம்பாய்: விட்டல் பாய் பட்டேல் (பம்பாய் மத்திய நகரம்), நவ்ரோஜி மானெக்ஜி டுமாசியா (பம்பாய் மத்திய நகரம்), சேத் ஹர்சந்திராய் விஷந்தாஸ் (சின்ட் பொது), ஜம்னாதாஸ் மேத்தா (பம்பாய் வடக்கு பொது), நரசிம்ம சிந்தாமன் கேல்கர் (பம்பாய் சென்ட்ரல் பொது), கிருஷ்ணாஜி கோவிந்த் லோஹோகரே பொது), வெங்கடேஷ் பெல்வி (பம்பாய் தெற்கு பொது), முகமது அலி ஜின்னா (பம்பாய் நகரம்-முஸ்லீம்), டபிள்யூ. எம். ஹுசனல்லி (சிந்து முஸ்லிம்), குலாம் முஹம்மது கான் புர்கிரி (சிந்து முஸ்லிம்), முகமது இப்ராஹிம் மக்கான் (பம்பாய் வடக்கு முஸ்லிம்), சர்தார் மஹ்பூப் அலி கான் முகமது அக்பர் கான் (பம்பாய் தெற்கு முகமது), புர்ஷோத்தம்தாஸ் தாகுர்தாஸ் (இந்திய வணிகர்கள் சேம்பர்), கஸ்தூரிபாய் லால்பாய் (அகமதாபாத் மில்லோனர்ஸ் சங்கம்), சர்தார் விஷ்ணு நாராயண் முத்தாலிக் (குஜராத் & டெக்கான் சர்தார்ஸ் & இனாம்தார்ஸ்), என்றி ரிச்சர்ட் டன்க் (ஐரோப்பியக் கூட்டுறவு), ஈ. எப். சைக்ஸ் (ஐரோப்பிய), சர் மாண்டேகு டி பொமரே வெப் (ஐரோப்பிய)
பர்மா (மியான்மர்): மாங் டோக் கி (பொது), மவுங் குன் (பொது), மவுங் பா சி (பொது), எட்வர்ட் கிப்சன் ஃப்ளெமிங் (ஐரோப்பிய)
மத்திய மாகாணங்கள்: எம்.வி. அபியங்கர் (நாக்பூர்), ஹரி சிங் கூர் (இந்தி பிரிவுகள் பொது), சம்பு தயாள் மிஸ்ரா (இந்தி பிரிவுகள் பொது), எம். சமியுல்லா கான் (முஸ்லிம்), சேத் கோவிந்த் தாஸ் (நில உரிமையாளர்கள்)
சென்னை:டி. ரங்காச்சாரி (சென்னை நகரம்), பூபதிராஜு வெங்கடபதிராஜு (கஞ்சம் மற்றும் விசாகப்பட்டம்), மோச்செர்லா ராமச்சந்திர ராவ் (கோதாவரி-கம்-கிருஷ்ணா), காக்குதூர் வெங்கடரமணரெட்டி (குண்டூர் மற்றும் நெல்லூர்), செட்லூர் துரைசுவாமி அய்யங்கார் (மதராசு மாவட்டம் மற்றும் சித்தூர் மாவட்டம் ), ஆர். கே. சண்முகம் செட்டி (சேலம் மற்றும் கோயம்புத்தூர் மற்றும் வட ஆற்காடு), எம்.கே.ஆச்சார்யா (தென் ஆற்காடு), கிருஷ்ண ராம ஐயங்கார் (மதுரா & ராம்நாடு மற்றும் தின்னவேலி), எ. இரங்கசுவாமி ஐயங்கார் (தஞ்சை & திருச்சி பொது), மௌல்வி சாயத் முர்துசா சாஹிப் பகதூர் (தென் மெட்ராஸ் முஸ்லிம்), கார்டன் ஃப்ரேசர் (ஐரோப்பிய), குன்ஹி கம்மரன் நம்பியார் சந்திரோத் கூடலி தாழேதேவீட்டில் (நில உரிமையாளர்கள்), எம். சி.டி. எம். சிதம்பரம் செட்டியார் (மெட்ராஸ் இந்திய வர்த்தகம்), ஹாஜி எஸ். ஏ.கே. ஜீலானி
பஞ்சாப்: லாலா துனிசந்த் (அம்பாலா ஜெனரல்), பக்ஷி சோஹன் லால் (ஜுல்லுந்தூர் ஜெனரல்), லாலா ஹன்ஸ்ராஜ் (ஜுல்லுந்தூர் ஜெனரல்), திவான் சமன் லால் (மேற்கு பஞ்சாப் ஜெனரல்), அப்துல் ஹே (கிழக்கு பஞ்சாப் முஸ்லிம்), ஷேக் சாதிக் ஹசன் (கிழக்கு மத்திய பஞ்சாப் முஸ்லிம்) , கான் சாஹிப் குலாம் பாரி (மேற்கு மத்திய பஞ்சாப் முஸ்லீம்), சௌத்ரி பாவல் பக்ஷ் (வட பஞ்சாப் முஸ்லிம்), கஜன்பர் அலி கான் (வட பஞ்சாப் முஸ்லிம்), சையத் குலாம் அப்பாஸ் (வடமேற்கு பஞ்சாப் முஸ்லிம்), மக்தும் சையத் ராஜன் பக்ஷ் ஷா (தென் மேற்கு பஞ்சாப் முஸ்லிம் ), சர்தார் குலாப் சிங் (மேற்கு பஞ்சாப் சீக்கியர்)
ஐக்கிய மாகாணங்கள்: மோதிலால் நேரு (யுபி சிட்டிஸ் பொது), ஷாம்லால் நேரு (மீரட் பொது), நாராயண் தாஸ் (ஆக்ரா பொது), மதன் மோகன் மாளவியா (அலகாபாத் & ஜான்சி ஜெனரல்), சி. எஸ். ரங்கா ஐயர் (ரோஹில்கண்ட் & குமாவோன் பொது), கிருஷ்ண காந்த் மாளவியா (பெனாரஸ் & கோரக்பூர் பொது), எச்.என். குன்ஸ்ரு (லக்னோ பொது), பண்டிட் ஹர்கரன் நாத் மிஸ்ரா (லக்னோ ஜெனரல்), கிஷன்லால் நேரு (ஃபைசாபாத் ஜெனரல்), ஹாஜி வாஜிஹுதீன் (உ.பி நகரங்கள் முஸ்லிம்), நவாப் இஸ்மாயில் கான் (மீரட் முஸ்லிம்), மௌல்வி முஹம்மது யாகூப் (ரோஹில்கண்ட் & குமாவோன் முஸ்லீம்), ராஜா அமர்பால் சிங் (நில உரிமையாளர்கள்), கர்னல் சர் ஹென்றி ஸ்டான்யோன் (ஐரோப்பிய), ராய் பகதூர் ராஜ் நரேன்
