சம்பல்புரி புடவை (Sambalpuri sari) என்பது கையால் நெய்யப்படும் ஒரு பாரம்பரிய புடவை வகையாகும் (உள்ளூரில் "சம்பால்புரி பந்தா" சாதி அல்லது சேலை என்று அழைக்கப்படுகிறது). இதில் நெசவு செய்வதற்கு முன் வார்ப் மற்றும் நெசவு ஆகியவை அச்சு -சாயமாக இருக்கும். இது இந்தியாவின் ஒடிசாவின் சம்பல்பூர், பலாங்கிர், பர்கர், பௌது மற்றும் சுபர்ணபூர் மாவட்டங்களில் உற்பத்தி செய்யப்படுகிறது. புடவை என்பது இந்தியத் துணைக்கண்டத்தில் உள்ள பெண்களின் பாரம்பரிய ஆடையாகும். பொதுவாக சேலை 5 1/2 மீட்டர் நீளமுடையதாக இருக்கும்.[1]
சம்பல்புரி புடவைகள் சங்கு, சக்கரம், மலர் போன்ற பாரம்பரிய உருவங்களைச் சேர்ப்பதற்காக அறியப்படுகின்றன. இவை அனைத்தும் பூர்வீக ஒடிய நிறத்துடன் ஆழமான அடையாளங்களைக் கொண்டுள்ளன,. சிவப்பு கருப்பு மற்றும் வெள்ளை நிறங்கள் கடவுள் காலியாவுடன் (ஜெகன்னாதர்) முக நிறத்துடன் இணைந்து உண்மையான ஒடியா கலாச்சாரத்தை பிரதிநிதித்துவப்படுத்துகின்றன. ஆனால் இந்த புடவைகளின் உச்சம் 'பந்தகலா'வின் பாரம்பரிய கைவினைத்திறன் ஆகும், சாயமிடும் நுட்பங்கள் அவர்களின் சிக்கலான நெசவுகளில் பிரதிபலிக்கிறது. இது சம்பல்புரி "இக்கட்" என்றும் அழைக்கப்படுகிறது. இந்த நுட்பத்தில், நூல்கள் முதலில் சாயமிடப்பட்டு பின்னர் ஒரு துணியில் நெய்யப்படுகின்றன. முழுப் புடவையும் தயாரிக்க பல வாரங்கள் ஆகும். மறைந்த பிரதமர் இந்திரா காந்தி அவர்கள் அணியத் தொடங்கியபோது இந்த புடவைகள் முதலில் மாநிலத்திற்கு வெளியே பிரபலமடைந்தன. 1980கள் மற்றும் 1990களில் அவை இந்தியா முழுவதும் பிரபலமடைந்தன.[2] இந்தக் கலையைப் பயிற்சி செய்யும் நெசவாளர்களுக்குப் பாதுகாப்பை வழங்குவதற்காக, ஒடிசாவில் உள்ள சம்பல்பூர் மற்றும் பெர்காம்பூர் (பெர்காம்பூர் பட்டா) ஆகிய இடங்களில் தயாரிக்கப்பட்ட கைத்தறி பட்டுப் புடவைகள் இந்திய அரசின் புவியியல் குறியீடுகள் (பதிவேட்டில் சேர்க்கப்பட்டுள்ளன.[3][4]
சம்பல்புரி புடவை, கைத்தறியில் நெய்யப்பட்ட துணியால் தயாரிக்கப்பட்டு, இந்தியா முழுவதும் பிரபலமானது.[5] சம்பல்புரி புடவை வகைகளில் சோனேபுரி, பசபாலி, பொம்காய், பர்பாலி, பாப்தா புடவைகளுக்கு அதிக தேவை உள்ளது. அவைகளில் பெரும்பாலும் அதன் பூர்வீக இடங்களின் பெயரால் அழைக்கப்பட்டன. மேலும் பிரபலமாக பாட்டா என்று அழைக்கப்படுகிறது. மதுரா விஜயம், ராசலீலா மற்றும் அயோத்தி விஜயம் ஆகியவற்றைச் சித்தரிக்கும் தசார் புடவைகளில் உள்ள ஓவியங்கள் 'ரகுராஜ்பூர் பட்டா ஓவியங்கள்' மூலம் அவற்றின் தோற்றத்திற்கு கடன்பட்டுள்ளன.
சோனேபூர் மாவட்டத் தலைமையகத்திலிருந்து சுமார் 16 கிமீ தொலைவில் உள்ள சாகர்பாலி என்ற கிராமத்தில் 500 நெசவாளர் குடும்பங்கள் வசிக்கின்றனர். இது சம்பல்புரி புடவையின் கோட்டையான சோனேபூரில் உள்ள மிகப்பெரிய நெசவு கிராமங்களில் ஒன்றாகும். பர்பாலி, தர்பா, பிஜேபூர், பட்நாகர் மற்றும் பர்கர் ஆகியவையும் கைத்தறி நெசவாளர்களைக் கொண்ட மற்ற பகுதிகளாகும்.