தர்மஸ்தல கோயில் அல்லது தர்மசாலா கோயில் (Dharmasthala Temple) (கன்னடம் /துளு :ಶ್ರೀ ಕ್ಷೇತ್ರ ಧರ್ಮಸ್ಥಳ) (சமக்கிருதம் : क्षेत्र धर्मस्थल , 800 ஆண்டு பழமையான[ 1] மஞ்சுநாதருக்கு அர்பணிக்கப்பட்ட சிவன் கோயிலாகும். இக்கோயில் கர்நாடகா மாநிலத்தின் தெற்கு கன்னட மாவட்டத்தில் உள்ள தர்மஸ்தலா எனும் ஊரில் அமைந்துள்ளது.
இக்கோயில் மூலவர்களாக மஞ்சுநாதரும் , சமண சமயத்தின் எட்டாவது தீர்த்தங்கரான சந்திரபிரபாவும் , கோயில் காவல் தெய்வங்களாக குமாரசுவாமியும் மற்றும் கன்னியாகுமரி எனும் யட்சினியும் உள்ளனர்.[ 2]
தர்மஸ்தலா கோயிலின் நிர்வாகத்தை சமண சமய வீரமன்னா பெர்கடே என்பவரின் வழிவந்த குடும்பத்தினர் மேற்பார்வையிடுகின்றனர். ஆனால் கோயில் பூசைகளை மத்வரின் துவைத மரபை பின்பற்றும் வைண அந்தணர்கள் கோயில் பூசைகள் செய்கின்றனர்.
பகவான் பாகுபலியின் சிலை, தர்மஸ்தலா 800 ஆண்டுகளுக்கு முன்னர் குடுமா கிராமத்தில் (தற்கால தர்மஸ்தலா ) வாழ்ந்த சமணரான வீரமன்னா பெர்கடே என்பவரின் கனவில் தோன்றிய தர்மதேவதை, இத்தலத்தில் மஞ்சுநாதர் , சந்திரபிரபா , குமாரசுவாமி மற்றும் கன்னியாகுமரி தெய்வங்களின் விக்கிரகங்களை நிறுவி வழிபடச் சொன்னார். அதன் படியே வீரமன்னா பெர்கடேயும் நான்கு தெய்வங்களுக்கும் சன்னதிகள் எழுப்பி வழிபட்டார்.[ 2]
பாதாமி குடைவரைக் கோவில்கள் அமிர்தேஸ்வரர் கோயில், அமிர்தபுரம் உடுப்பி கிருஷ்ணர் கோயில் வீரநாராயணர் கோயில் மேல்கோட்டை செல்வநாராயணர் கோயில் குக்கி சுப்பிரமணியசுவாமி கோயில் கேசவர் கோவில் கேதாரேஸ்வரர் கோயில் சென்னகேசவர் கோயில், சோமநாதபுரம் சென்னகேசவர் கோயில், பேளூர் லாட்கான் கோயில் மூகாம்பிகை கோயில் ரங்கநாதர் கோயில் விருபாட்சர் கோயில் ஹோய்சாலேஸ்வரர் கோவில் யோகநரசிம்மர் கோயில், தேவராயனதுர்கம் ஹரிஹரன் கோயில் திருக்கோகர்ணம் மகாபலேசுவரர் கோயில் முருதீசுவரா கோயில் போக நந்தீசுவரர் கோவில் பஞ்ச லிங்க கோயில்கள் அர்கேசுவரர் லிங்கத்தலம் பாதாளேசுவரர் லிங்கத்தலம் மரனேசுவரர் லிங்கத்தலம் மல்லிகார்ச்சுனர் லிங்கத்தலம் வைத்தியநாதேசுவரர் லிங்கத்தலம் ஹளேபீடு சிறீரங்கப்பட்டணம் அரங்கநாதசுவாமி கோயில் முருதீசுவரா தர்மசாலா கோயில் சோமேஷ்வரர் கோயில், கோலார் சாமுண்டி கோயில் சோமேஷ்வரர் கோயில், பெங்களூர் அனந்தசயனர் கோயில் அனெக்கெரே அன்னபூரணேஸ்வரி கோயில் அன்னிகேரி அந்தர கங்கே அவானி, கோலார் பல்லிகாவி பனசன்காரி அம்மா கோயில் பனசன்காரி கோயில், அமர்கோல் பனவாசி பங்கபுர பேகூர், பங்களூரு பிரம்மேசுவரர் கோயில், கிக்கேரி பூசேசுவரர் கோயில், கொரவங்கல போகனிதீசுவரர் கோயில், சிக்கபல்லபூர் பூட்டாநாத குழுமம் சந்திரமௌலீசுவரர் கோயில் சௌதன்யதனபுரம் சேலுவனராயன சுவாமி கோயில் சித்ராபூர் மடம் சௌதேசுவரி கோயில் தேவராயன துர்க்கா தர்மராய சுவாமி கோயில் தொட்டா கணேசன குடி தொட்டபசப்பா கோயில் துர்க்கா கோயில், ஐகோளே கடாக்-பெட்டிகேரி காலகாலேசுவரர் கோயில் கஜேந்திரகட் கலகணதா குரீசுவரர் கோயில், யேலந்தூர் காவி கங்காதரேசுவரர் கோயில் ஹலாசுரு சோமேசுவரர் கோயில் ஹுலிமாவு குகைக் கோயில் கணேசர் கோயில், இடகுஞ்சிஅசிகேர் ஈசுவரர் கோயில், அரசிகேரே கத்ரி மஞ்சுநாதர் கோயில் கைதபேசுவரர் கோயில், குபத்தூர் காளிகாம்பா கோயில் காலேசுவரர் கோயில், அம்பாலி காலேசுவரர் கோயில், அரலகுப்பே காலேசுவரர் கோயில், பாகலி காலேசுவரர் கோயில், ஹிரே ஹதகலி கமலநாராயணர் கோயில், பெலகவி கரிகத்தா கோயில் கரிகணம்மா காசிவிசுவேசுவரர் கோயில், லக்குண்டி கோத்தே வெங்கடராமர் கோயில் கோடிலிங்கேசுவரர் குத்ரோலி பகவதி குமாரசுவாமி தேவஸ்தானம், பெங்களூரு குருவதி பசவேசுவரர் கோயில் லக்சுமேசுவரர் லட்சுமிதேவி கோயில், தொட்டகட்டவல்லி லட்சுமிநரசிம்மர் கோயில், பத்ரவதி லட்சுமிநரசிம்மர் கோயில், ஹரன்ஹள்ளி லட்சுமிநரசிம்மர் கோயில், சாவகல் லட்சுமிநரசிம்மர் கோயில், நுக்கெஹள்ளி லக்சுமிநாராயணர் கோயில், ஹொசஹோலலு மகாகணபதி மகாமய கோயில் மகாதேவர் கோயில், இத்தாகி மகாகுட்ட கோயில்கள் மல்லிகார்ச்சுனர் கோயில், பசராலு மல்லிகார்ச்சுனர் கோயில், குருவட்டி மங்களதேவி கோயில் மாரியம்மா கோயில் முண்ட்கூர் சிறீதுர்க்காபரமேசுவரி கோயில் லிங்கேசுவரர் கோயில், மைலாரா நந்தி கோயில் நாகேசுவரர்-சென்னகேசுவரர் கோயில் தொகுதி, மோசாலே நவலிங்கக் கோயில் நரசிம்ம ஜிரா குகைக் கோயில், பீதர் நெல்லிதீர்த்த குகைக் கோயில் படுதிருப்பதி பட்டடக்கல் பொலாலி இராசராசேசுவரி கோயில் ராகிகுட்டா ஆஞ்சநேயர் கோயில் ரமேசுவரர் கோயில், நரசிம்மங்கல ரங்கநாதசுவாமி கோயில், பெங்களூரு சதாசிவர் கோயில் சிறீ விட்டுணுமூர்த்தி கோயில் சிறீ விநாயக சங்கரநாராயண துர்க்காம்பா கோயில் சிருங்கேரி சாரதா மடம் வித்யாசங்கரா கோயில் சித்தேசுவரர் கோயில், ஹவேரி சிறீகாந்தேசுவரர் கோயில், நஞ்சன்குட் சிர்சாங்கி காளிகா கோயில் சோமேசுவரர் சிறீ ரங்கநாதசுவாமி கோயில், சிவனசமுத்திரா திருகுடேசுவரர் கோயில், கடக் திருபுராந்தகர் கோயில் துருவேகெரே வீரநாராயணர் கோயில், பெலவாடி விசயநாராயணர் கோயில், குண்ட்லுபேட் மேலைச் சாளுக்கியர் கோயில்கள் யெடியூர் சித்தலிங்கேசுவரசுவாமி கோயில் யெல்லூரு சிறீவிசுவேசுவரர் கோயில்
