தைட்டானியம்(III) அயோடைடு(Titanium(III) iodide) என்பது TiI3 என்ற மூலக்கூற்று வாய்ப்பாட்டால் விவரிக்கப்படும் ஒரு கனிமச் சேர்மமாகும். அடர் ஊதா நிறத்தில் காணப்படும் இத்திண்மம் சிதைவடைவதை தவிர கரைப்பான்களில் கரையாது.
தைட்டானியமும் அயோடினும் சேர்ந்து தைட்டானியம்(III) அயோடைடு உருவாகிறது:[2]
2Ti + 3I2 ---> 2 TiI3
TiI4 சேர்மத்தை அலுமினியத்துடன் சேர்த்து ஒடுக்க வினைக்கு உட்படுத்துவதாலும் தைட்டானியம்(III) அயோடைடு தயாரிக்கலாம்[3].
கட்டமைப்பினைப் பொறுத்தவரையில் தைட்டானியம்(III) அயோடைடு முகப்பு பகிர்வு எண்முகத்தின் பலபடியாகத் தோற்றமளிக்கிறது. 323 கெல்வின் வெப்பநிலைக்கு மேல் Ti---Ti பிணைப்புக்கு இடையிலான இடைவெளி சமமாக உள்ளது. ஆனால் இவ்வெப்பநிலைக்கு கீழாக இச்சேர்மம் நிலைமாற்றத்திற்கு உட்படுகிறது. தாழ் வெப்பநிலை கட்டத்தில் Ti---Ti தொடர்புகள் குட்டையாகவும் நீண்டும் மாறி மாறி அமைகின்றன. தாழ்வெப்பநிலை கட்டமைப்பானது மாலிப்டினம் டிரைபுரோமைடின் கட்டமைப்பை ஒத்ததாக உள்ளது[1]
↑F. Hein, S. Herzog "Molybdenum(III) Bromide" in Handbook of Preparative Inorganic Chemistry, 2nd Ed. Edited by G. Brauer, Academic Press, 1963, NY. Vol. 1. p. 1407.