லச்சி மொழி[1] என்பது சீனாவின் யுனான் மற்றும் வடக்கு வியட்நாமில் பேசப்படும் க்ரா மொழியாகும். 1990 இல் வியட்நாமில் 9,500 லச்சி மொழி பேசுபவர்கள் இருந்தனர். எட்மண்ட்சன் (2008) 1995 இல் மகுவான் கவுண்டி, யுனான், சீனாவில் மேலும் 2,500 பேர் பேசுகின்றனர் எனப் கூறினார், ஆனால் லி யுன்பிங் (2000) மகுவானில் 1,600 இன மக்கள்தொகையில் 60 பேர் மட்டுமே பேசுகின்றனர் என தெரிவிக்கிறார்.
வீர ஒஸ்டாபிராட் லாச்சி மொழிக்கு மூன்று முக்கிய உட்பிரிவுகளை முன்மொழிந்தார்.[2]
வியட்நாமிய ஆராய்ச்சியாளர்களால் சமீபத்தில் வெள்ளை (மத்திய) லச்சி பேசுபவர்களை கண்டுபிடிக்க முடியவில்லை என்று ஜெரோல்ட் ஏ. எட்மண்ட்சன் குறிப்பிடுகிறார். இது லச்சியின் மிகக் குறைந்த ஆய்வு செய்யப்பட்ட வகையாகும்.
மகுவான் கவுண்டி கெசட்டியர் (1996) பின்வரும் லாச்சி இன உட்பிரிவுகளை பட்டியலிடுகிறது.
மகுவான் கவுண்டி கெசட்டியர் (1996) லச்சிக்கான பின்வரும் சுயச்சொற்களையும் பட்டியலிடுகிறது.
கொசகா (2000) வியட்நாமில் 6,000–8,000 லச்சி பேசுபவர்கள் மற்றும் சீனாவில் 2,000 பேர் என்று தெரிவிக்கிறது. சீனாவின் மகுவான் கவுண்டியின் லச்சி தற்போது ஜுவாங் (லி 2000) என வகைப்படுத்தப்பட்டுள்ளது, அதே நேரத்தில் சீனாவின் மலிபோ கவுண்டியின் லச்சி, காபியாவோவுடன் சேர்ந்து யி என வகைப்படுத்தப்பட்டுள்ளது. வியட்நாமின் லச்சி ஒரு தனி இனக்குழுவாக அதிகாரப்பூர்வ அந்தஸ்தைப் பெற்றுள்ளது.
சீனாவின் லச்சி பேசும் மக்கள் மகுவான் கவுண்டியில் (马关县), யுன்னான், வென்ஷான் ஜுவாங் மற்றும் மியாவ் தன்னாட்சி மாகாணத்தில் (文山壮族苗族自治州) வியட் ஜியாங் மாகாணத்தின் எல்லைக்கு அருகில் உள்ள பல்வேறு இடங்களில் வாழ்கின்றனர். அமெரிக்க மொழியியலாளர் எட்மண்ட்சனின் கூற்றுப்படி, சீனாவின் லாச்சி வியட்நாமில் உள்ள மைபு 麥布, மைடு 麥督 மற்றும் மைஹா 麥哈 என்று அழைக்கப்படும் இடங்களிலிருந்து குயிங் வம்சத்தின் போது தற்போதைய இடத்திற்கு நகர்ந்ததாக கருதப்படுகிறது. [3] மற்ற லச்சிகள் யான்ஷான், கியூபே, சிச்சௌ மற்றும் மாலிபோ மாவட்டங்களிலும் சிதறிக் காணப்படுகின்றன.
துணைப்பிரிவுகள், அந்தந்த இடங்களுடன், பின்வருமாறு:
மலர் லச்சி
சீன லச்சி
பாக்கெட் லச்சி
ரெட் லச்சி
லச்சிகள் பெரும்பாலும் சிநமன் மாவட்டம் மற்றும் வியட்நாமின் ஹா கிங் மாகாணத்தில் ஹாங் சு பி மாவட்டத்தில் வாழ்கின்றனர். தெற்கு ஹா ஜியாங் மாகாணத்தில் உள்ள பசி குங் மாவட்டத்தில் பல லச்சிகள் வாழ்கின்றனர், இது அவர்களின் சொந்த மாவட்டமான ஹாங் சு பி க்கு வெளியே உள்ளது. வியட்நாமின் லச்சி பேச்சுவழக்குகள் பல சீன கடன் சொற்களைக் கொண்டிருப்பதால், வியட்நாமின் லச்சி சீனாவின் வடக்கே பகுதிகளிலிருந்து இடம்பெயர்ந்திருக்க வேண்டும் (கொசகா 2000). இதேபோல், எல்லைக்கு அப்பால் உள்ள சீனாவின் யுனானின் மகுவான் கவுண்டியின் லச்சி, தங்கள் மூதாதையர்கள் அமி ப்ரிஃபெக்ச்சர் 阿迷州விலிருந்து இடம்பெயர்ந்ததாக நம்பினர். [1] வியட்நாமில், ஜெரோல்ட் எட்மண்ட்சன் தனது லச்சி தகவலறிந்தவர்களால் பயன்படுத்தப்படும் மிகவும் பொதுவான தன்னியக்கம் qu3˩ te34˩ என்று குறிப்பிடுகிறார். [1]
லச்சி மக்கள் வியட்நாமில் அதிகாரப்பூர்வமாக அங்கீகரிக்கப்பட்ட இனக்குழுவாக உள்ளனர், மேலும் அவர்கள் இவ்வாறு பிரிக்கப்பட்டுள்ளனர் (கொசகா 2000, எட்மண்ட்சன் 2008):
நீண்ட முடி லச்சி
கறுப்பு லச்சி
வெள்ளை லச்சி (மொழி அழிந்து போகலாம்)
மகுவான் கவுண்டி கெசட்டியர் (1996) வியட்நாமில் பின்வரும் இடங்களை லச்சி இனத்துடன் பட்டியலிட்டுள்ளது.
கேளாயோ மற்றும் பைங் போன்ற பிற கிற மொழிகளைப் போலவே, லச்சி கிளாஸ்-இறுதி மறுப்பைக் காட்டுகிறது (Li 2000).