ಸರ್ವಜ್ಞೆ
ಸರ್ವಜ್ಞೆ [ ೧] ಅತ್ತ್ಂಡ "ಸರ್ವಜ್ಞ ಮೂರ್ತಿ" ಪನ್ಪುವ ಕವಿ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯೊಡುಲಾ ಕನ್ನಡ ಬಂಧುಲೆ ಮನಸ್ಡ್ಲಾ ಯಾಪೊಗುಲಾ ಕಂತಂದಿ ಸೂರ್ಯನಲೆಕೊ ಬೆಳಗೊಂದುಪ್ಪುನಾಯೆ[ ೨] . ಸರ್ವಜ್ಞನ ಕಾಲ, ಊರು, ಅಪ್ಪೆ, ಅಮ್ಮೆ, ಜಾತಿ, ಆಯೆ ನಿಜವಾದ್ ಬರೆತಿನ ವಚನೊಲು ಏತ್ ಇತ್ಯಾದಿ ವಿಚಾರೊಲೆಡ್ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಯಿನ ದಾಖಲೆ ತಿಕ್ಕುಜಿ. ಕ್ರಿಸ್ತಸಕೊ ೧೯೦೦ ದೆತ ಅಂದಾಜಿಡ್ ಇತ್ತೆ. ಅಮ್ಮೆ ಬ್ರಾಣೆರೆ ಬಸವರಸೆ, ಅಪ್ಪೆ ಓಡಾರ್ದಿ ಮಾಳಿ. ಆಯೆ ಏತೊ ಸಾರ ವಚನೊಲೆನ್ ಪನ್ತೆ, ಅತ್ತ್ಡ ಬರೆತೆಂದ್ ಪನ್ಪೆರ್. ಆಂಡಲಾ ಇನಿಕ್ ತಿಕ್ದ್ ಅಚ್ಚಾತ್ನೆ ಅಂದಾಜಿ ರಡ್ಡ್ ಸಾರ ವಚನೊಲು ಮಾತ್ರ. ಅಯಿಟ್ಲಾ ಆಯೆನೇ ಬರೆತಿನವೊ ಅತ್ತ್ಡ ಆಯನ ಪುದರ್ಡ್ ಬೊಕ್ಕ ಏರೋ ಬರೆದ್ ಸೇರಾಯಿನವೊ ಪನ್ಪಿ ಸಂಸಯೊಲಾ ಕೆಲವು ವಚನೊಲೆ ಮಿತ್ತ್ ಉಂಡು. ಆಯೆನ ವಚನ ಬಾರಿ ಪುಗರ್ತೆ ಪಡೆಯಿನವು. ಇನಿಕ್ಲ ಆಯನ ಪುದರ್ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯೊಡು ಕೇನೆರೆ ತಿಕ್ಕುಂಡು[ ೩] .
ಆಯೆ ಧಾರವಾಡ ಜಿಲ್ಲೆ ದ ಅಂಬಲೂರುದಾಯೆ.
thumb|ಸರ್ವಜ್ಞ Sarvajna
ಸರ್ವಜ್ಞ (ಸಂಸ್ಕೃತ ತೊಡು ಮಾತೆನ್ಲಾ ತೆರಿನಾಯೆ ಪಂದ್ ಪಂತ್ಂಡ್. ಇಂಬ್ಯೆ ಕನ್ನಡದ ತ್ರಿಪದಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ದ ಪ್ರಮುಖ ಕವಿ. ಪ್ರಮುಖವಾದ್ ತ್ರಿಪದಿ ಪನ್ಪುನ ಮೂಜಿ ಸಾಲ್ದ ವಚನೊಲೆನ್ ರಚನೆ ಮಲ್ತ್ನ ಸರ್ವಜ್ಞನ ಕಾಲದ ಕುರಿತಾದ್ ಎಚ್ಚ ತೆರಿದ್ ಬರ್ಪುಜಿ. ಒರಿನ ಲೇಖಕೆರ್ ಅಯನ ಬಗೆಟ್ಟ್ ಮಲ್ತ್ನ ಪ್ರಸ್ತಾಪೊಲೆರ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಸರ್ವಜ್ಞನ ಭಾಷಾ ಪ್ರಯೋಗದ ಲಕ್ಷಣೊಲೆನ ಅಧ್ಯಯನೊರ್ದು ಸರ್ವಜ್ಞೆ ಜೀವಿಸಾದ್ ಇತ್ತ್ನ ಕಾಲ ಸುಮಾರಾದ್ ೧೭ನೇ ಶತಮಾನ ದ ಆದಿಭಾಗ ಪಂದ್ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಾದೆರ್. ಪ್ರಾಯಶಃ ಪುಷ್ಪದತ್ತ ಪನ್ಪುನವು ಸರ್ವಜ್ಞನ ನಿಜವಾಯಿನ ಪುದರ್ ಆದ್ ಇತ್ತ್ದ್, ಸರ್ವಜ್ಞ ಪನ್ಪುನವು ಇಂಬ್ಯನ ಕಾವ್ಯನಾಮ .[ ೪]
ಸರ್ವಜ್ಞೆ ಪುಟ್ಟ್ನೆ ಇತ್ತೆದ ಹಾವೇರಿ ಜಿಲ್ಲೆದ ಹಿರೇಕೆರೂರ ತಾಲ್ಲೂಕುದ ಅಬಲೂರಡ್. ಉಂದು ಇತ್ತೆ ಸರ್ವಜ್ಞನ ಅಬಲೂರ ಪಂಡ್ದೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪಡೆದುಂಡು.
ಅಯನ ಪೆದ್ದ್ನ ಅಪ್ಪೆ ಕುಂಬಾರ ಮಾಳೆ, ಪ್ರೀತಿರ್ದ್ ಪುದರ್ ದೀತ್ನೆ - ಪುಷ್ಪದತ್ತ. ಸಾಂಕನದ ಅಪ್ಪೆ ಮಲ್ಲಕ್ಕ. ಅಮ್ಮೆ ಬಸವರಸೆ. ಹಾವೇರಿ ಜಿಲ್ಲೆದ ಹಿರೇಕೇರೂರು ತಾಲ್ಲೂಕುದ ಮಾಸೂರುಡು ವಾಸ ಮಲ್ತೊಂದು ಇತ್ತೆ. ಆರಾಧ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೆ, ಬಸವರಸಗ್, ಏತ್ ದಿನ ಅಂಡಲಾ ಜೋಕುಲು ಅವಂದೆ ಉಪ್ಪುನಗ ಮಲ್ಲಮ್ಮನ್ ಸಮಾಧಾನ ಮಲ್ತ್ದ್, ಪುತ್ರಸಂತಾನದ ವರ ಪಡೆಯೆರೆ ಕಾಶೀ ಕ್ಷೇತ್ರೊಗು ಪಿದಡುವೆ.
ಭಕ್ತಿಡ್ ಸೇವೆ ಮಲ್ತ್ನ ಬಸವರಸಗ್ ಕಾಶಿ ವಿಶ್ವನಾಥೆ ಕನಟ್ಟು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೆ ಆದ್, 'ನಿಕ್ಕ್ ಪುತ್ರಪ್ರಾಪ್ತಿ ಆಪುಂಡು. ಪುಟ್ಟುನ ಮಗೆ ಎನ್ನ ಪ್ರಸಾದೊರ್ದು ಮಹಾಜ್ಞಾನಿ ಆಪೆ' ಪಂಡ್ದ್ ಪನ್ನಗ ಆನಂದಭರಿತೆ ಆಯಿನ ಬಸವರಸೆ, ಪ್ರಾತಃಕಾಲೊಡು ಲಕ್ಕ್ದ್, ಪವಿತ್ರ ಗಂಗಾಸ್ನಾನ ಮಲ್ತ್ದ್, ವಿಶ್ವನಾಥನ್ ಅರ್ಚಿಸಾದ್, ಪ್ರಸಾದಲೊದ ಒಟ್ಟುಗು ತನ್ನ ಗ್ರಾಮದ ಸಾದಿ ಪತ್ತುವೆ.
ಪಗೆಲ್ ರಾತ್ರೆ ಪ್ರಯಾಣ ಮಲ್ತ್ದ್ ಅನೇಕ ಗ್ರಾಮೊಲೆಡ್ ವಿಶ್ರಮಿಸಾದ್, ಸಾದಿಲೆಡೆ ತಿಕ್ಕ್ನ 'ಅಂಬಲೂರ ಪನ್ಪುನ ಗ್ರಾಮೊಗು ಬನ್ನಗ ಭಯಂಕರ ಗುಡುಗು, ತೆಡಿಲ್ರ್ದ್ ಬರ್ಸ ಬರೊಂದು ಇತ್ತ್ಂಡ್. ಕೈತಲ್ ಇತ್ತ್ನ ಕುಂಬಾರಸಾಲೆಡ್ ಕುಂಬಾರ ಮಾಳಿ ಪನ್ಪುನಾಲೆನ ಇಲ್ಲಲ್ ವಸತಿ ಮಲ್ಪುವೆ. ಕಾಲಧರ್ಮ ಸಂಯೋಗೊರ್ದು ಮಾಳಿಡ ವ್ಯಾಮೋಹ ಆಯಿನ ಬಸವರಸಗ್ ಕಾಮ ವಿಕಾರ ಆಂಡ್.
ಕಾಶಿರ್ದ್ ಕೊನತ್ನ ತೀರ್ಥ ಪ್ರಸಾದೊಲೆನ್ ಕೊರ್ದ್ ಅಲೆನ ಸಂಗ ಮಲ್ತೆ. ೯ ತಿಂಗೊಲುರ್ದು ಬೊಕ್ಕ ಮಾಳಿ ದಿವ್ಯ ತೇಜಸ್ಸ್ ಇತ್ತ್ನ ಆಣ್ ಬಾಲೆಗ್ ಜನ್ಮ ಕೊರಿಯಲ್. 'ಪುಷ್ಪದತ್ತ' ಪನ್ಪುನ ಪುದರ್ಲಾ ದೀಯೆರ್. ದುಂಬುಗು ಆ ಬಾಲೆನೇ ಜಗತ್ತ್ಗ್ ಸರ್ವಜ್ಞೆ ಪಂದ್ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಆಯೆ. ಬಾಲ್ಯೊಡೇ ಅಗಾಧವಾಯಿನ ಪಾಂಡಿತ್ಯೊನು ಶಿವನ ವರಪ್ರಸಾದೊರ್ದು ಪಡೆವೊಂದು ಇತ್ತೆ.
ಅಪ್ಪೆ ಅಮ್ಮರ್ದ್ ಅಗಲ್ದ್ ಪುಣ್ಯಕ್ಷೇತ್ರೊಲೆನ್ ಗುರುಮಠೊಕುಲೆನ್ ಭೇಟಿ ಮಲ್ತ್ದ್ ಜ್ಞಾನಾರ್ಜನೆ ಮಲ್ತೊಂಡೆ. ಮಾತ ಶಾಸ್ತ್ರೊಲೆನ ಜ್ಞಾನೊನು ಸಂಪಾದನೆ ಮಲ್ತೊಂಡೆ. ಅಯನ ಜನಪ್ರಿಯ ವಚನೊಲು ಅಯನ ಬಗೆಟ್ಟ್ ಬೋಡಾಪುನಾತ್ ಮಾಹಿತಿಲೆನ್ ಒದಗಾದ್ ಕೊರ್ತ್ಂಡ್. ಅಯೆ ರಚಿಸಾಯಿನ ತ್ರಿಪದಿಲೆಗ್ ಲೆಕ್ಕ ಇಜ್ಜಿ. ಅಯೆ ಆಶುಕವಿ ಆಯಿನೆರ್ದ್, ಏತೋ ಕವನೊಲು ಅಯನ ಸ್ಮೃತಿಟ್ಟೇ ಒರಿದ್ ಉಪ್ಪೆರೆ ಯಾವು. ಸುಮಾರ್ ೭,೦೭೦ ವಚನೊಲು ಲಭ್ಯ ಉಂಡು ಪನ್ಪುನವು ತಜ್ಞರೆನ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.
೧. ಮುನ್ನ ಪೂರ್ವದಲಾನು | ಪನ್ನಗಧರನಾಳು ಎನ್ನಯ ಪೆಸರು ಪುಷ್ಪದತ್ತನು-ಎಂದು ಮನ್ನಿಪರು ನೋಡ ಸರ್ವಜ್ಞ
೨. ಅಂದಿನಾ | ಪುಷ್ಪದತ್ತ || ಬಂದ ವರರುಚಿಯಾಗಿ ಮುಂ ದೇವಸಾಲೆ ಸರ್ವಜ್ಞ - ನೆಂದೆನಿಸಿ ನಿಂದವನು ತಾನೇ ಸರ್ವಜ್ಞ
೩. ಮಕ್ಕಳಿಲ್ಲವು ಎಂದು | ಅಕ್ಕಮಲ್ಲಮ್ಮನು ದುಕ್ಕದಿ ಬಸವ | ಗರಿಪಲ್ಲವ | - ಕಾಶಿಯ ಮುಕ್ಕಣ್ಣಗೆ ಹೋದ ಸರ್ವಜ್ಞ
೪. ಮಾಸನೂರ ಬಸವರಸ | ಕೊಸನಿಶನ ಕೇಳಲು ಕಾಶಿಯೀಶನೊಳು ಪಡೆದ ವರ - ವಧು ನಡುವೆ ಸೂಸಿತೆಂತಲು ಸರ್ವಜ್ಞ
೫. ಗಂಡಾಗಬೇಕೆಂದು | ಪಿ0ಡವ ನುಂಗಲು ಲಂಡೆ ಮಾಳ್ವೆಯೊಳು ಜನಿಸಿ - ಲೋಕದೊಳು ಕಂಡುದನೆ ಪೇಳ್ವೆ ಸರ್ವಜ್ಞ
೬. ಗಡಿಗೆ-ಮಡಕೆಯ ಕೊಂಡು | ಅಡುವಡಾವಿಗೆಯೊಳಗೆ ಬಿಡದೆ ಮಳೆಮೋಡ ಹಿಡಿಯಲವ - ರಿಬ್ಬರಿಗು ತಡೆ ಬಿಡಲಾಯ್ತು ಸರ್ವಜ್ಞ
೭. ಅಂಬಲೂರೊಳಗೆಸೆವ | ಕುಂಬಾರಸಾಲೆಯಲಿ ಇಂದಿನ | ಕಳೆಯ | ಮಾಳಿಯೊಳು - ಬಸವರಸ ನಿಂಬಿಟ್ಟನೆನ್ನ ಸರ್ವಜ್ಞ
೮. ಬಿಂದುವ ಬಿಟ್ಟು ಹೋ | ದಂದು ಬಸುರಾದಳವ ಳಂದದಿಯಷ್ಟಾದಶ ಮಾಸ - ಉದರದಲಿ ನಿಂದು ನಾ ಬೆಳೆದೆ ಸರ್ವಜ್ಞ
೯. ಹೆತ್ತವಳು ಮಾಳಿ ಎನ್ನ | ನೊತ್ತಿ ತೆಗೆದವಳು ಕೇಶಿ ಕತ್ತು ಬೆನ್ನ ಹಿಡಿದವಳು ಕಾಳಿ - ಮೊರಿದೊಳೆನ್ನ ಬತ್ತಲಿರಿಸಿದಳು ಸರ್ವಜ್ಞ
೧೦. ಬೆಳೆದೆನವರಿಂದೆನ್ನ | ಕಳೆಯ ಕಂಡವರೆಲ್ಲ ಮೊಳೆಯಲ್ಲಿ ಸಸಿಯನರಿವಂತೆ - ಮಾಳಿಯ ತಿಳಿದವರರೆಗು ಸರ್ವಜ್ಞ
೧೧. ಗಂಡ ತನ್ನಯದೆಂಬ | ಲಂಡೆ ತನ್ನಯದೆಂಬ ಖಂಡಪರಶುವಿನ ವರಪುತ್ರ - ನಾನು ನೆರೆ ಕಂಡುದನೆ ಪೇಳ್ವೆ ಸರ್ವಜ್ಞ
೧೨. ಮಾಳನು ಮಾಳಿಯು | ಕೊಳ್ ತಿಂದ ಹೆಮ್ಮೆಯಲಿ ಕೇಳೆ ನೀನಾರ ಮಗನೆಂದು - ನಾ ಶಿವನ ಮೇಳದಣುಗೆಂಬೆ ಸರ್ವಜ್ಞ
(ವಿಕಿಸೋರ್ಸ್)
ಒಟ್ಟು ಸುಮಾರ್ ೧,೦೦೦ ತ್ರಿಪದಿಲು ಸರ್ವಜ್ಞನ ಪುದರ್ಡ್ ದಾಖಲಾದ್ ಉಂಡು. ಚರಿತ್ರಜ್ಞೆರೆನ ಪ್ರಕಾರ ಉಂದೆಟ್ಟ್ ಕೆಲವು ತ್ರಿಪದಿಲು ಬೊಕ್ಕದ ಕಾಲೊಡು ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಲೇಖಕೆರ್ ಬರೆದ್ ಸೇರಾದ್ ಉಪ್ಪೆರೆಲಾ ಯಾವು. ಸರ್ವಜ್ಞನ ತ್ರಿಪದಿಲು ಅಯಿತ್ತ ಸರಳತೆ ಬೊಕ್ಕ ಪ್ರಾಸಬದ್ಧತೆರ್ದ್ ಜನಪ್ರಿಯವಾದ್ ಉಂಡು. ಈ ತ್ರಿಪದಿಲು ಮುಖ್ಯವಾದ್ ನೈತಿಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಬೊಕ್ಕ ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಷಯೊಲೆನ್ ಕುರಿತಾದ್ ಉಪ್ಪುನವು. ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಒಗಟುಲುಲಾ ಸರ್ವಜ್ಞನ ತ್ರಿಪದಿಲೆಡ್ ಸೇರ್ದ್ ಉಂಡು.
ಸರ್ವಜ್ಞನ ತ್ರಿಪದಿಲೆನ ಕೆಲವು ಉದಾಹರಣೆಲು:
ಮಾಸೂರ ಬಸವರಸ । ಕೂಸನೀಶನ ಕೇಳೆ।
ಕಾಶಿಯ ಅಭವನೊಳು । ಪಡೆದ ವರವದುವೇ ।
ಸೂಸಿತೆಂತೆನಲು ಸರ್ವಜ್ಞ ॥
ಸರ್ವಜ್ಞನೆಂಬುವನು ಗರ್ವದಿಂದಾದವನೇ?
ಸರ್ವರೊಳು ಒಂದೊಂದು ನುಡಿಗಲಿತು
ವಿದ್ಯೆಯ ಪರ್ವತವೆ ಆದ ಸರ್ವಜ್ಞ.
ಮೂರ್ಖಂಗೆ ಬುದ್ಧಿಯನು ನೂರ್ಕಾಲ ಹೇಳಿದರು
ಗೋರ್ಕಲ್ಲಮೇಲೆ ಮಳೆಗರೆದರೆ
ಆಕಲ್ಲು ನೀರುಕುಡಿವುದೆ ಸರ್ವಜ್ಞ?
ಸಾಲವನು ಕೊಂಬಾಗ ಹಾಲೋಗರುಂಡಂತೆ
ಸಾಲಿಗರು ಕೊಂಡು ಎಳೆವಾಗ
ಕಿಬ್ಬಡಿಯ ಕೀಲು ಮುರಿದಂತೆ ಸರ್ವಜ್ಞ.
ಏಳು ಕೋಟಿಯೆ ಕೋಟಿ, ಏಳು ಲಕ್ಷವೇ ಲಕ್ಷ
ಏಳು ಸಾವಿರದ ಎಪ್ಪತ್ತು ವಚನಗಳ
ಹೇಳಿದನು ಕೇಳ ಸರ್ವಜ್ಞ."
ಬೆಚ್ಚನೆಯ ಮನೆಯಾಗೆ ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ ಹೊನ್ನಾಗೆ
ಇಚ್ಛೆಯನರಿವ ಸತಿಯಾಗೆ ಸ್ವರ್ಗಕ್ಕೆ
ಕಿಚ್ಚು ಹಚ್ಚೆಂದ ಸರ್ವಜ್ಞ
ಸರ್ವಜ್ಞನ ಕುರಿತಾದ್ ಸರ್ವಜ್ಞಮೂರ್ತಿ ಪನ್ಪುನ ಕನ್ನಡ ಚಲನಚಿತ್ರ/ಸಿನೆಮಾ ೧೯೬೫ ಟ್ ಪರದೆಗ್ ಬೈದ್ಂಡ್.
Wikimedia Commons has media related to
Sarvajna .
[ ೫]
[ ೬]
[ ೭]