అంతర్వేది శ్రీ లక్ష్మి నరసింహస్వామి దేవాలయం

అంతర్వేది శ్రీ లక్ష్మి నరసింహస్వామి దేవాలయం
అంతర్వేది శ్రీ లక్ష్మి నరసింహస్వామి దేవాలయం
శ్రీ లక్ష్మి నరసింహస్వామి దేవస్థానం
	లక్ష్మి నరసింహస్వామి దేవాలయం
	ఆంధ్రప్రదేశ పటంలో దేవాలయ స్థానం
భౌగోళికం
భౌగోళికాంశాలు	16°20′00″N 81°44′00″E / 16.3333°N 81.7333°E
దేశం	భారతదేశం
రాష్ట్రం	ఆంధ్రప్రదేశ్
జిల్లా	కోనసీమ
ప్రదేశం	అంతర్వేది
సంస్కృతి
దైవం	శ్రీ లక్ష్మి నరసింహస్వామి , రాజ్యలక్ష్మీ
ముఖ్యమైన పర్వాలు	, రథ సప్తమి, కార్తీక పౌర్ణమి, వైకుంఠ ఏకాదశి
చరిత్ర, నిర్వహణ
నిర్మించిన తేదీ	15వ-16వ శతాబ్థం

అంతర్వేది లక్ష్మీ నరసింహస్వామి దేవాలయం భారతదేశం, ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం, కోనసీమ జిల్లా, సఖినేటిపల్లె మండలం లోని అంతర్వేది అనే ఆలయ పట్టణంలో ఉంది. ఈ ఆలయం బంగాళాఖాతం, గోదావరి నదికి ఉపనదిగా ఉన్న వశిష్ట గోదావరి కలిసే ప్రదేశంలో ఉంది.^[1] ఇది శాలి వాహన శక సంవత్సరములు [1745] క్రీ .శ 1823 లో అగ్ని కుల క్షత్రియులు కొప్పనాతి కృష్ణమ్మ వర్మ గారిచే (పల్లవ వంశం) నిర్మించబడింది. అంతర్వేది లక్ష్మీ నరసింహ దేవాలయం "దక్షిణ కాశీ"గా ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ క్షేత్రం ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని కోనసీమ జిల్లాలో ఒక ముఖ్యమైన పుణ్యక్షేత్రం. ఇది తూర్పు తీరంలోని అత్యంత అంతర్గత భాగంలో ఉంది. హిందూ పురాణాల ప్రకారం ఏడుగురు గొప్ప ఋషులలో ఒకరైన ప్రసిద్ధ మహర్షి వశిష్ఠుడు ఈ నదిని తీసుకువచ్చాడని చెబుతారు. అంతర్వేది నిజానికి వశిష్ట నదికి సమీపంలో ఉన్న ఒక చిన్న గ్రామం.^[2] ఇది నర్సాపూర్‌కు అతి సమీపంలో ఉంది. ఈ ప్రదేశం దాని ప్రత్యేక అరుదైన కారణంగా సంవత్సరం పొడవునా ప్రపంచం నుండి ప్రజలను ఆకర్షిస్తుంది. శక్తివంతమైన బంగాళాఖాతం, గోదావరి నదికి ఉపనది అయిన వశిష్ఠ నది కలయిక ఈ ప్రాంతంలో ఉన్నందున సముద్రం, నది సంగమించే ప్రదేశాన్ని "సప్త సాగర సంగమ ప్రదేశం" అని అంటారు. దీనిని స్థానికులు "అన్నా చెల్లి గట్టు" అని కూడా పిలుస్తారు. ఈ ప్రాంతంలోని నీరు ఆశ్చర్యకరంగా తీపిగా, చల్లగా, ఆహ్లాదకరంగా ఉప్పగా ఉండే సముద్రపు నీటిలా కాకుండా చాలా మంది భక్తులు దీనిని ప్రసాదం రూపంలో సేవిస్తారు. భారతదేశంలో ఏడు పవిత్ర స్నాన ప్రదేశాలు ఉన్నాయి. ఈ ప్రదేశం వాటిలో ఒకటి. పురాణాల ప్రకారం, క్షీర సాగర మథనం, త్రేతాయుగం ఘట్టం ఇక్కడ జరిగిందని నమ్ముతారు.భక్తులు ముఖ్యంగా ఫాల్గుణ మాసం (జనవరి)లో, ఫాల్గుణ మాసం (మార్చి)లో జరిగే డోలేపౌర్ణమి వేడుకలలో పాల్గొనడానికి దేశం నలుమూలల నుండి వస్తారు. ఆ సమయంలో స్వామివారికి పంచామృత అభిషేకం చేసి పూజిస్తారు. ఈ ఆలయం భక్తులకు ముక్తిని అనుగ్రహిస్తుందని, అందుకే దీనిని "ముక్తి క్షేత్రం" అని కూడా అంటారు.

శిలా శాసనము నవదళోత్పల మాలిక

శ్రీయుతుడైనా శ్రీ కొప్పనాతి అది నారాయణ అంతర్వేది క్షేత్ర స్వామియైన శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి వారి ఆలయము, ప్రాకార విమాన మండపాదులు కొన్ని కట్టించి ,భగవదర్పణ బుద్దితో,తానారంభించిన నిర్మాణ కార్యమును సాంగముగావింపవలసినదిగా ,కుమారులకు జెప్పినతనే ,తోడైన రంగనాధునితో గుడి,ధీమంతుడైన కృష్ణమ్మ దివ్యమై ,భవ్యమైన మహామహిమ యొప్పనట్లుగా శాలి వాహన శక సంవత్సరములు [1745] క్రీ .శ 1823, జరిగిన పిదప, స్వభాను నామ సంవత్సరాధిక చైత్ర కృష్ణ దశమి భాను వానరము నాటికీ పూర్తి చేయించి నిష్కళంకమైన భక్తి గల్గిన సజ్జనులు ఔనని మెచ్చుకొనునట్లుగా, ధన్యమైన చితము గలవాడై సమర్పించెను.

ఆలయ చరిత్ర

పురాణాల ప్రకారం, సృష్టికర్తగా పిలువబడే బ్రహ్మ దేవుడు శివునికి వ్యతిరేకంగా చేసిన పాపాల నుండి విముక్తి పొందాలని కోరుకున్నాడు. ఈ కారణంగా అతను "రుద్రయాగ" నిర్వహించటానికి ఈ స్థలాన్ని "వేదిక" లాగా సిద్ధం చేసాడు. అందుకే దీనికి "అంతర్వేది" అని పేరు వచ్చింది.^[3] బ్రహ్మదేవుడు రుద్రయాగంలో భాగంగా నీలకంఠేశ్వరుని విగ్రహాన్ని అక్కడ ప్రతిష్ఠించాడు. దీనికి ముందు, వశిష్ఠ మహర్షి ఇక్కడ గోదావరి నది శాఖను సృష్టించి, దానిపై ఆశ్రమాన్ని స్థాపించాడు. తరువాత, హిరణ్యాక్షుని కుమారుడైన రక్తవిలోచనుడు శివుడిని ప్రసన్నం చేసుకోవడానికి వశిష్ట నది ఒడ్డున పదివేల సంవత్సరాలకు పైగా తపస్సు ఆచరిస్తాడు. భగవంతుడు రక్తవిలోచనుని తపస్సుకు సంతోషించి అతనిని ఒక కోరికతో అనుగ్రహించాడు. రక్తవిలోచనకు చాలా అసాధారణమైన కోరిక ఉంది - యుద్ధంలో తన శరీరం నుండి నేలపై పడే రక్తపు బిందువుల వల్ల తడిసిన ఇసుక రేణువుల సంఖ్య, తనంత బలం, శక్తితో సమాన సంఖ్యలో రాక్షసులను ఉత్పత్తి చేయాలని, వారు తనకు సహాయం చేసేవిధంగా వరం కోరతాడు.^[4] ఈ వరగర్వంతో లోక కంటకుడై రక్తావలోచనుడు యజ్ఞయాదులు చేసే బ్రాహ్మణులను, గోవులను హింసించేవాడు. ఇది ఇలా ఉండగా ఒకసారి విశ్వామిత్రుడుకి వశిష్ఠుడుకి ఆసమయంలో జరిగిన సమరంలో విశ్వామిత్రుని ఆజ్ఙపై ఈ రక్తావలోచనుడు వచ్చి బీభత్సం సృష్టించి, వశిష్ఠుడి నూరుగురు కుమారులను సంహరిస్తాడు. తన కుమారులు హత్యకు గురైనప్పుడు బ్రహ్మలోకంలో ఉన్న వశిష్ట మహర్షి, తన ఆశ్రమానికి తిరిగి వచ్చి నరసింహ స్వామి అనుగ్రహం కోసం ప్రార్థించాడు.

” ప్రహ్లాద వరదం విష్ణుం నృసింహం పరదైవతం.

శరణం సర్వలోకానామాపన్నారతి నివారణం.”

వశిష్ఠ మహర్షి శ్రీ మహావిష్ణువును ప్రార్థించగా మహావిష్ణువు లక్ష్మీ సమేతుడై, గరుడవాహనంపై నరహరి రూపుడై రక్తావలోచనుని సంహరించడానికి వస్తాడు. నరహరి సుదర్శనంను ప్రయోగించినప్పుడు, శివుడు ఇచ్చిన వరం ప్రకారం రక్తావలోచనుడి రక్తం పడిన ఇసుకరేణువుల నుంచి వేలాది రాక్షసులు జన్మించి, ఇంకా బీభత్సం సృస్టిస్తారు. నరహరి ఈ విషయం గ్రహించి, తన మాయాశక్తిని ఉపయోగించి, రక్తావలోచనుని శరీరం నుండి పారిన రక్తం అంతా నేలపై పడకుండా రక్తకుల్య అనే నది లోకి ప్రవహించేటట్లు చేసి రక్తావలోచనుడిపై సుదర్శనచక్రాన్ని ప్రయోగించి సంహరిస్తాడు. ఈ రక్తావలోచనుని సంహరించడం చేసిన తరువాత, వశిష్ఠుని కోరిక పై నరహరి ఇక్కడ లక్ష్మీనృసింహస్వామిగా వెలిశాడు. ఈ రక్తకుల్య లోనే శ్రీమహావిష్ణువు అసురులను సంహరించిన తన చక్రాయుధంను శుభ్రపరచుకొన్నాడని పురాణాలు చెబుతున్నాయి. ఈ రక్తకుల్యలో పవిత్రస్నానం చేస్తే సర్వపాపాలు పోతాయి అని చెబుతారు.^[5]

ఆలయ ప్రాముఖ్యత

అంతర్వేది ఆలయం నది, సముద్రం కలిసే ప్రదేశంలో ఉన్నందున దీనిని ద్వీప దేవాలయంగా పిలుస్తారు. ఈ ఆలయం మరొక ప్రత్యేకత, ప్రధాన దైవం శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి విగ్రహం భారతదేశంలోని అన్ని దేవాలయాలకు అత్యంత సాధారణమైన తూర్పు వైపుకు బదులుగా, ఇక్కడ పశ్చిమం వైపుగా ఉంటుంది చూస్తున్నారు. ఈ ఆలయం పదిహేనవ లేదా పదహారవ శతాబ్దంలో నిర్మించబడింది. ఈ ఆలయ ప్రధాన దైవం విష్ణువు 10 అవతారాలలో ఒకటిగా వర్ణించబడింది. అంతర్వేది ఆలయ నిర్మాణం బాగా తెలిసిన దక్షిణ భారత ఆలయ నిర్మాణ రూపాన్ని అనుసరిస్తుంది. ఇది ఒక ప్రముఖమైన "గోపురం", ప్రాంగణం, "గర్భ గ్రహ" పై ఎత్తైన "విమానం" కలిగి ఉంది. ఆలయ గోడలు, విగ్రహాలు గొప్ప, శక్తివంతమైన రంగులతో అలంకరించబడ్డాయి. తద్వారా అన్ని విగ్రహాలకు జీవం పోసింది.

అంతర్వేది ఆలయంలో ఆకట్టుకునే 5 అంతస్తుల "విమాన గోపురం" ఉంది. ఆలయ ప్రవేశ ద్వారం వద్ద, ఒక గరుడ విగ్రహం, భక్త ఆంజనేయుడు ఇరువైపులా చూడవచ్చు. ఆలయ గర్భగుడి పైకప్పుపై తాటి ఆకుమీద శ్రీకృష్ణుని విగ్రహం "వటపత్ర సాయి" ఉంది. ఈ విగ్రహం ఒకే రాతితో చెక్కబడింది. శ్రీ లక్ష్మీ నరసింహ స్వామి ఒడిలో కూర్చున్న లక్ష్మీ దేవి విగ్రహాన్ని వీక్షించవచ్చు.

ఆలయానికి తూర్పు వైపున, గోడలో రాజ్యలక్ష్మి దేవి, వెంకటేశ్వర స్వామి విగ్రహం ఉంది. ఉత్తరాన భూదేవి, రంగనాధ స్వామి ఉన్నారు. సంతాన గోపాల స్వామి, కేశవ స్వామి గోడకు పశ్చిమాన చివరగా దక్షిణం వైపున ఆచార్యులు, ఆళ్వార్ల సన్నిధి (చిన్న దేవాలయాలు), చతుర్భుజ (నాలుగు చేతులతో) ఆంజనేయుడు విగ్రహాలు ఉన్నాయి. ఈ ఆలయంలో బ్రహ్మ, విష్ణు, శివుని విగ్రహాలు కూడా ఉన్నాయి. నీలకంఠేశ్వర (శివుడు) దేవాలయం కూడా ఉంది, ఇది గోదావరి ఒడ్డుకు దాదాపు సమీపంలో ఉంది, దీనిని వశిష్ట గోదావరి అని కూడా పిలుస్తారు. ఈ దేవతను శ్రీ రాముడు ప్రతిష్ఠించాడని, బ్రహ్మ స్వయంగా పూజించాడని నమ్ముతారు. ఈ ప్రదేశాలలో స్నానాలు చేసి దానధర్మాలు చేసిన తర్వాత తమకు పునర్జన్మ ఉండదనే నమ్మకంతో భక్తులు వస్తారు. గయలో, గంగా నది తీరాలలో జరిగే వేడుకల మాదిరిగానే పూర్వీకులకు ఆచార వ్యవహారాలను నిర్వహించడానికి ప్రజలు ఇక్కడకు వస్తారు.^[4]^[5]

ముఖ్యమైన ప్రదేశాలు

సముద్రతీరం:వశిష్టానది సముద్రంలో కలిసే ప్రాంతం నుండి మొదలయ్యే అంతర్వేది సముద్రతీరం దాదాపు నాలుగు కిలోమీటర్లమేర ఉంటుంది. సర్వితోటలు, సముద్రపు మొక్కలతోనూ అందంగా ఉండే తీరం ఇది.
అన్న చెళ్ళెళ్ళ గట్టు (: సముద్రములో వశిష్ట నది కలిసే చోటును అన్న చెళ్ళెళ్ళ గట్టు అంటారు. ఇక్కడ సముద్ర నీటి మధ్య కొంత భాగం గట్టు మాదిరిగా పొడవుగా ఇసుకమేట వేసి ఉంటుంది. దానికి అటువైపు ఇటువైపు నీరు వేరువేరు రంగులలో ఒకవైపు స్వచ్ఛంగా, మరొకవైపు మట్టిగా కనిపిస్తుంది. సముద్ర ఆటు పోటులలో కూడా ఇలాగే ఉండటం ఇక్కడి ప్రత్యేకత
వశిష్ట నది: అంతర్వేది దేవాలయానికి కొంచెం దూరంగా సముద్రతీరానికి దగ్గరగా ఈ వశిష్టాశ్రమం ఉంది.
రక్తకుల్య నది:మహా విష్ణువు సుదర్శనచక్రాన్ని ప్రయోగించి సంహరిస్తాడు. రక్తావలోచనుని శరీరం నుండి పారిన రక్తం అంతా నేలపై పడకుండా మాయాశక్తి ద్వారా నేలమీద పడకుండా రక్తకుల్య అనే నది లోకి ప్రవహించేటట్లు చేసి రక్తావలోచనుడి దురాలోచనకు అడ్డుకట్ట వేసాడు.
చక్రతీర్థం; చక్రతీర్థ రాక్షసులందరినీ సంహరించిన తర్వాత భగవంతుడు తన చక్రాయుధాన్ని కడిగిన ప్రదేశం.
వశిష్టాశ్రమం:అంతర్వేది దేవాలయానికి కొంచెం దూరంగా సముద్రతీరానికి దగ్గరగా ఈ వశిష్టాశ్రమం ఉంది. ఈ ఆశ్రమం వికసించిన కమలం మాదిరిగా నాలుగు అంతస్తులుగా నిర్మించారు. చుట్టూ సరోవరం మధ్య కలువపూవు ఆకారంలో ఈ ఆశ్రమం అత్యంత అద్భుతమైన కట్టడం. దీనికి సమీపంగా ద్యానమందిరం, పఠనాశాల, యోగశాల, విశ్రాంతి మందిరం మొదలగునవి ఉన్నాయి. యాత్రికుల విశ్రాంతి కొరకు నిర్మించిన పర్ణశాలల వంటి అందమైన కట్టడాలు ఉన్నాయి.
గుర్రాలక్క: నరసింహస్వామి సోదరిగా భావించే అశ్వరూడాంభిక ఆలయం ప్రధాన దేవాలయానికి ఒక కిలోమీటరు దూరములో ఉంది. మాయాశక్తి గుర్రాన్ని స్వారీ చేసిందని, అందుకే దీనిని 'అశ్వారూఢంబ' లేదా 'గుర్రాలక్క' అని పిలుస్తారు.
లైట్ హౌస్:దేవాలయానికి దక్షిణంగా సముద్రతీరానికి దగ్గరగా దీపస్తంభం (లైట్ హౌస్) ఉంది. దీనిని బ్రిటిష్ పాలకుల కాలంలో కట్టినట్టుగా చెపుతారు.

ఇతర ఆలయాలు

లక్ష్మీ నరసింహస్వామి వారి ఆలయం పరిసరప్రాంతాలలోనూ, అంతర్వేది గ్రామంలోనూ, సముద్రతీరానికి వెళ్ళు రహదారినందూ పలు చిన్నా పెద్దా ఆలయాలు ఉన్నాయి. వాటిలో ప్రసిద్దమైనవి. క్షేత్ర పాలకుడు నీలకంఠేశ్వర స్వామి, విఘ్నేశ్వరస్వామి, అభయాంజనేయస్వామి, షిర్డీసాయి ఆలయాలు, గ్రామదేవతల ఆలయాలు ఉన్నాయి.

ప్రయాణ మార్గం

అంతర్వేదికి వెళ్లేందుకు మూడు మార్గాలున్నాయి. లాంచీలు అందుబాటులో ఉన్నాయి. ప్రత్యామ్నాయంగా, దోనె, బల్లకట్టు, పడవలద్వారా ప్రయాణించి, సఖినేటిపల్లికి చేరుకుని, అక్కడి నుండి రోడ్డుమార్గంలో అంతర్వేదికి చేరవచ్చు. కొత్తగానిర్మించిన వంతెనను ఉపయోగించి చించినాడను దాటిమిగిలిన మార్గంలో రోడ్డు మార్గం ద్వారా ప్రయాణించడం మూడవఎంపిక.

ప్రముఖ ఉత్సవాలు

ఈ ఆలయంలోమాఘ శుద్ధ సప్తమి నుండి మాఘబహుళ పాడ్యమి వరకు కల్యాణమహోత్సవం, జేష్ట శుద్ధ ఏకాదశిలో శ్రీ వేంకటేశ్వర స్వామి కల్యాణం, వైశాఖ శుద్ధ చతుర్దశి సందర్భంగా శ్రీ నరసింహ జయంతి ప్రముఖ ఉత్సవాలు జరుగుతాయి.