జయంతి కురు-ఉతుంపల

జయంతి కురు-ఉతుంపల
5:03 amకి ఎవరెస్ట్ శిఖరంపై శ్రీలంక జెండాను రెపరెపలాడుతున్న జయంతి కురు-ఉతుంపల. 21 మే 2016న
వ్యక్తిగత సమాచారం
బాల్యనామంజయంతి కురు-ఉతుంపల
ప్రధాన రంగంమహిళల హక్కుల న్యాయవాది, పర్వతారోహకురాలు
జననం (1979-09-03) 1979 సెప్టెంబరు 3 (వయసు 45)
కొలంబో, పశ్చిమ ప్రావిన్స్, శ్రీలంక
జాతీయతశ్రీలంక
వృత్తి జీవితం
గుర్తించదగిన ఆధిరోహణలుఎవరెస్ట్ పర్వతం శిఖరాన్ని అధిరోహించిన మొదటి శ్రీలంక; మొదటి శ్రీలంక మహిళ ఇమ్జా త్సే (ద్వీపం శిఖరం) 6,189 మీ.
ప్రసిద్ధ భాగస్వామ్యాలుజోహన్ పెరీస్

జయంతి కురు-ఉతుంపల శ్రీలంక సాహసికురాలు, ప్రొఫెషనల్ రాక్ క్లైంబర్, మోటివేషనల్ స్పీకర్, ఎల్జిబిటి, మహిళా హక్కుల కార్యకర్త. 2016 మే 21న ఎవరెస్ట్ శిఖరాన్ని అధిరోహించిన శ్రీలంక నుంచి ఆమె మొదటి వ్యక్తి. కురు-ఉతుంపల శ్రీలంకలో మహిళల హక్కుల కోసం న్యాయవాది, తన వయోజన జీవితంలో ఎక్కువ భాగం లింగ అధ్యయనాలు, మహిళల హక్కులను పరిశోధించడంలో గడిపారు. ఆమె తోటి పర్వతారోహకుడు జోహన్ పెరీస్ తో కలిసి అనేక సాహసయాత్రలకు సహకరించింది.[1][2] [3] [4]

జీవిత చరిత్ర

[మార్చు]

జయంతి కురు-ఉతుంపల 1979 సెప్టెంబరు 3 న కొలంబోలో జన్మించింది. ఆమె తండ్రి నిస్సాంక మెకానికల్ ఇంజనీర్ కాగా, తల్లి జెసింటా హాస్పిటాలిటీ ఇండస్ట్రీలో మేనేజర్. ఆమె అన్నయ్య రుక్షణ్ మౌంట్ లావినియాలోని ఎస్.థామస్ కళాశాలలో చదివాడు. చిన్న వయసులోనే ఆమెను నిర్భయమైన వ్యక్తిగా ఆమె సోదరుడు అభివర్ణించాడు.[5]

కెరీర్

[మార్చు]

కురు-ఉతుంపల తన ప్రాథమిక విద్య కోసం 1984 లో బిషప్ కళాశాలలో చేరింది, 1998 వరకు అదే పాఠశాలలో సెకండరీ విద్యను కొనసాగించింది. పాఠశాల విద్య పూర్తయిన తర్వాత 1999లో శ్రీలంక ఫౌండేషన్ ఇన్ స్టిట్యూట్ లో జర్నలిజం అండ్ కమ్యూనికేషన్ లో డిప్లొమా చేసింది. 2000లో ఢిల్లీ యూనివర్సిటీ మిరాండా హౌస్ లో చేరిన ఆమె 2003లో ఆంగ్ల సాహిత్యంలో బీఏ పట్టా పొందింది. 2003, 2004 సంవత్సరాల్లో హిమాలయన్ మౌంటెనీరింగ్ ఇనిస్టిట్యూట్ నుంచి మౌంటెనీరింగ్ లో 28 రోజుల అడ్వాన్స్ డ్ కోర్సు, మౌంటెనీరింగ్ లో 28 రోజుల అడ్వాన్స్ డ్ కోర్సు పూర్తి చేసింది. 2007లో కొలంబో విశ్వవిద్యాలయం నుంచి మహిళా విద్యలో పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేట్ డిప్లొమా పొందింది.[6][7]

కురు-ఉతుంపల యుకెలోని సస్సెక్స్ విశ్వవిద్యాలయంలో చదువుకోవడానికి స్కాలర్ షిప్ ను గెలుచుకుంది, 2009 లో జెండర్ స్టడీస్ లో మాస్టర్ ఆఫ్ ఆర్ట్స్ డిగ్రీని పొందింది. ఆమె ఉన్నత చదువులు చదువుతున్నప్పుడు మహిళల హక్కులపై పరిశోధనలు చేసింది, పాఠశాల విద్యార్థుల సాధికారత లక్ష్యంగా స్ఫూర్తిదాయక ప్రసంగాలు కూడా ఇచ్చింది. 2003 నుండి, ఆమె శ్రీలంక మహిళా ఉద్యమంలో కీలక సభ్యురాలిగా, అలాగే ఉమెన్ అండ్ మీడియా కలెక్టివ్ లో భాగంగా ఉంది. ఆమె ఏప్రిల్ 2015 లో కేర్ ఇంటర్నేషనల్ శ్రీలంకలో లింగం, లైంగికతలో స్పెషలిస్ట్ గా పనిచేసింది. 2016లో అప్పటి మహిళా వ్యవహారాల శాఖ మంత్రి చంద్రానీ బండారా జయసింఘే ఆమెను శ్రీలంకలో మహిళల హక్కుల కోసం తొలి గుడ్ విల్ అంబాసిడర్ గా నియమించారు. [8] [9]

2017లో, "ఎవరెస్ట్ తర్వాత: పర్వతారోహణ శ్రీలంకలో లింగ అపోహలను పరిష్కరించగలదా?" అనే శీర్షికతో ఒక వ్యాసంలో లింగ మూస పద్ధతులను సవాలు చేయడానికి అరుదైన పబ్లిక్ ప్లాట్‌ఫారమ్‌ను స్వీకరించిన తన వ్యక్తిగత అనుభవాన్ని గురించి రాసింది.

ఆమె స్త్రీవాద క్రియాశీలతలో భాగంగా, మరో ఇద్దరు సహోద్యోగులతో కలిసి, ఆమె ఇటీవల డిలీట్ నథింగ్‌ను సహ-సృష్టించింది - శ్రీలంకలో సాంకేతికత-సంబంధిత హింసను డాక్యుమెంట్ చేసే లక్ష్యంతో ఆన్‌లైన్ ప్లాట్‌ఫారమ్.

కురు-ఉతుంపల 2011 లో జోహాన్ పెరిస్తో జట్టుకట్టింది, 2012 లో ఆడమ్స్ శిఖరం, ఐలాండ్ శిఖరం, 2014 లో మౌంట్ కిలిమంజారో, 2016 లో ఆమె చారిత్రాత్మక ఎవరెస్ట్ శిఖరంతో సహా అనేక విజయవంతమైన యాత్రలలో అతనితో కలిసి పనిచేసింది. రాక్ క్లైంబర్ గా, ఆమె దక్షిణాఫ్రికాలోని స్టెలెన్ బోష్ లోని పార్ల్ రాక్స్, అర్జెంటీనాలోని అర్నెల్లెస్ మెండోజా, స్పెయిన్ లోని పైరనీస్, జర్మనీలోని సాక్సోనీ స్విట్జర్లాండ్ లలో రాక్ క్లైంబింగ్ చేస్తోంది, అంతేకాకుండా హొరానాలోని క్లైంబ్ లాంకాలోని తన స్థానిక క్రాగ్ లో కూడా ఎక్కింది. ఫిబ్రవరి 2019 లో, కురు-ఉతుంపల, పెరిస్ అధికారికంగా హట్టన్ నేషనల్ బ్యాంక్ బ్రాండ్ అంబాసిడర్లుగా సంతకం చేశారు. [10] [11] [12]

ఎవరెస్ట్ యాత్ర

[మార్చు]

2012 నుండి కురు-ఉతుంపల, పెరిస్ ఎవరెస్ట్ శిఖరాన్ని అధిరోహించడానికి శిక్షణ పొందారు, ఈత, పర్వతారోహణ వంటి వివిధ వినోద కార్యకలాపాలలో పాల్గొన్నారు. 2016 ఏప్రిల్ లో వీరిద్దరూ ఎవరెస్ట్ శిఖరాన్ని అధిరోహించే మిషన్ లో ఉన్నట్లు ప్రకటించారు. వీరు 2016లో శ్రీలంక ఎవరెస్ట్ ఎక్స్పెడిషన్ క్యాంపెయిన్ను ఏర్పాటు చేశారు. ఒక వ్యక్తికి సుమారు 60,000 అమెరికన్ డాలర్లు ఖర్చయ్యే ఈ సాహసయాత్రకు పర్వతారోహణ సంస్థ ఇంటర్నేషనల్ మౌంటెన్ గైడ్స్ మద్దతు ఇచ్చింది, ఇది వారి యాత్ర సమయంలో వారికి గైడ్ సపోర్ట్, షెర్పా మద్దతు, లాజిస్టిక్స్, భోజనం, వసతిని అందించింది. కురు-ఉతుంపాల, పెరిస్ లతో పాటు నేపాలీ షెర్పాల అంగ్ కర్మ (కురు-ఉతుంపాల), అంగ్ పసాంగ్ (పెరిస్) ఉన్నారు. [13] [14] [15]

కురు-ఉతుంపల 21 మే 2016 ఉదయం 5:03 గంటలకు ఎవరెస్ట్ శిఖరాన్ని విజయవంతంగా చేరుకున్నది, అయితే శిఖరానికి ముందు అతని ఆక్సిజన్ ట్యాంక్ 400 మీటర్లు (1,300 అడుగులు) విఫలం కావడంతో పెరిస్ ఈ ఘనతను పూర్తి చేయలేకపోయాడు. పెరిస్ 8,400 మీటర్లు (27,600 అడుగులు) ఎత్తుకు చేరుకుంది, ఇది క్యాంప్ IV (దక్షిణ ఆరోహణ మార్గంలోని చివరి శిబిరం, దక్షిణ కోల్) దాటి ఉంది. ఎవరెస్ట్ శిఖరాన్ని అధిరోహించిన తొలి శ్రీలంక మహిళగా కురు-ఉతుంపల రికార్డు సృష్టించింది. పోలండ్, క్రొయేషియా, దక్షిణాఫ్రికా తర్వాత ఎవరెస్ట్ శిఖరాన్ని అధిరోహించిన నాలుగో దేశంగా శ్రీలంక నిలిచింది. [16]

సన్మానాలు

[మార్చు]

2016 లో అడా డెరానా శ్రీలంకన్ ఆఫ్ ది ఇయర్ లో భాగంగా కురు-ఉతుంపల టీవీ ఛానల్ అడా డెరానా నుండి ప్రత్యేక అవార్డును పొందింది. 2017 సంవత్సరానికి గాను ప్రపంచవ్యాప్తంగా 100 మంది స్ఫూర్తిదాయక, ప్రభావవంతమైన మహిళల జాబితాలో ఆమెకు చోటు దక్కింది. [17]

మార్చి 2019లో, అంతర్జాతీయ మహిళా దినోత్సవాన్ని పురస్కరించుకుని శ్రీలంక పార్లమెంటు ద్వారా శ్రీలంకలో అత్యంత ప్రభావవంతమైన మహిళల్లో ఒకరిగా, శ్రీలంకలో మార్పు చేసే మహిళల్లో ఒకరిగా ఆమె పేరు పెట్టారు. [18] [19] [20]

ఆగస్టు 2019 లో, శ్రీలంక అధ్యక్షుడు మైత్రిపాల సిరిసేన నుండి 2019 జాతీయ పురస్కారాలను అందుకున్న 66 మందిలో ఆమె ఒకరు. [21] [22]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. ↑ "Life Online – Jayanthi." www.life.lk (in English). Archived from the original on 2020-07-07. Retrieved 2020-05-28.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  2. ↑ Zaltzman, Julia (2019-07-10). "She's the First Sri Lankan (Woman) to Climb Mt. Everest". Robb Report (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2020-07-20. Retrieved 2020-05-28.
  3. ↑ "You don't have to, but you must! | Daily FT". www.ft.lk (in English). Archived from the original on 2020-06-18. Retrieved 2020-06-23.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  4. ↑ "එවරස්ට් ගිය ජයන්ති යලි කත්මණ්ඩු අගනුවරට". Hiru News (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2020-07-06. Retrieved 2020-05-28.
  5. ↑ Raymond, Roel. "SHATTERING STEREOTYPES SINCE 1979: Jayanthi Kuru-Utumpala". Daily News (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2019-09-11. Retrieved 2020-05-28.
  6. ↑ "Q&A: Peak Performance: An Advocate of Women's Rights Is 1st Sri Lankan to Summit Everest". Global Press Journal (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). 2016-07-21. Archived from the original on 2020-07-05. Retrieved 2020-06-23.
  7. ↑ "Jayanthi Kuru-Utumpala - Academia.edu". independent.academia.edu. Archived from the original on 2020-07-05. Retrieved 2020-05-28.
  8. ↑ "Jayanthi Kuru-Utumpala appointed as goodwill ambassador". www.fis.edu.hk. Archived from the original on 2017-12-01. Retrieved 2020-05-28.
  9. ↑ "Ambassadorship presented to Jayanthi Kuru-Utumpala by the Minister of Women's Affairs". womenandmedia.org. Archived from the original on 2019-04-14. Retrieved 2020-05-28.
  10. ↑ "Reach your peak: Jayanthi Kuru-Utumpala shares her story | Daily FT". www.ft.lk (in English). Archived from the original on 2020-07-05. Retrieved 2020-05-28.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  11. ↑ LBO (2016-03-04). "Sri Lanka's first attempt to conquer Everest". Lanka Business Online (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2019-04-13. Retrieved 2020-05-28.
  12. ↑ "HNB ties up Johann Peries and Jayanthi Kuru-Utumpala as brand ambassadors". bizenglish.adaderana.lk. Archived from the original on 2020-07-05. Retrieved 2020-06-23.
  13. ↑ Farhan Uvais (22 May 2016). "Jayanthi Kuru Utumpala Creates History By Successfully Summiting Mount Everest". dailynews.lk. Archived from the original on 2 July 2017. Retrieved 27 May 2016.
  14. ↑ "Jayanthi Kuru-Utumpala first Sri Lankan to reach summit of Mount Everest". colombogazette.com. 21 May 2016. Archived from the original on 22 May 2016. Retrieved 27 May 2016.
  15. ↑ "Jayanthi Kuru-Utumpala first Sri Lankan to summit Everest". island.lk. 23 May 2016. Archived from the original on 27 May 2016. Retrieved 27 May 2016.
  16. ↑ Hewamanna, Demi. "Summit of achievement". Daily News (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2020-07-06. Retrieved 2020-05-28.
  17. ↑ "BBC 100 Women: Who is on the list?". BBC News (in బ్రిటిష్ ఇంగ్లీష్). 2017-11-01. Archived from the original on 2019-03-31. Retrieved 2020-05-28.
  18. ↑ "Sri Lanka : Sri Lanka parliament celebrates Sri Lankan Women Changemakers". www.colombopage.com. Archived from the original on 2019-11-08. Retrieved 2019-11-08.
  19. ↑ Mudalige, Disna; Indrakumar, Camelia Nathaniel and Menaka. "Twelve prominent women to be celebrated". Daily News (in ఇంగ్లీష్). Archived from the original on 2019-09-23. Retrieved 2019-11-11.
  20. ↑ "Parliament celebrates Changemakers". Sunday Observer (in ఇంగ్లీష్). 2019-03-30. Archived from the original on 2020-07-25. Retrieved 2020-05-28.
  21. ↑ "National honours conferred on 66 Sri Lankan citizens". The Sunday Times. Colombo, Sri Lanka. 25 August 2019. Archived from the original on 4 December 2019. Retrieved 2020-05-30.
  22. ↑ "President honours outstanding citizens at National Awards ceremony". News First. Colombo, Sri Lanka. 19 August 2019. Archived from the original on 14 September 2019. Retrieved 2020-05-30.