దేవిప్రసాద్ ద్వివేది

దేవిప్రసాద్‌ ద్వివేది
జననం	20 అక్టోబర్ 1956 వారణాసి, ఉత్తరప్రదేశ్, భారతదేశం
వృత్తి	పండితుడు, రచయిత
పురస్కారాలు	ఆచార్య రత్న అవార్డు- పజ్జస్సీ రాజా చారిటబుల్ ట్రస్ట్ ( కేరళ) వేద్ పండిట్ పురస్కర్ (1995) చత్రపతి శివాజీ సమ్మాన్ (2011) కాశీ గౌరవ్ అలాన్కర్ (2011) 2011లో పద్మశ్రీ పురస్కారం 2017లో పద్మభూషణ్ పురస్కారం

దేవిప్రసాద్‌ ద్వివేది భారతీయ రచయిత, ఉపాధ్యాయుడు, సంస్కృత సాహిత్యంలో పాండిత్యానికి ప్రసిద్ధి చెందారు.^[1] భారత ప్రభుత్వం 2011లో శర్మను నాల్గవ అత్యున్నత భారతీయ పౌర పురస్కారం పద్మశ్రీతో సత్కరించింది, 2017లో మూడవ అత్యున్నత పౌర పురస్కారమైన పద్మభూషణ్ తో సత్కరించింది.

విద్యాభ్యాసం

దేవిప్రసాద్‌ ద్వివేది 1956 అక్టోబరు 20 న ఉత్తర ప్రదేశ్ లోని వారణాసిలో జన్మించాడు. అతను బెనారస్ హిందూ విశ్వవిద్యాలయం నుండి సోషియాలజీలో తన మొదటి మాస్టర్ డిగ్రీ (ఎం.ఎ) లో ఉత్తీర్ణుడయ్యాడు, సంప్రానంద్ సంస్కృత విశ్వవిద్యాలయం ( ఎస్.ఎస్.యు) వారణాసి నుండి సాహిత్యాచార్య, ఆచార్య (ఎం.ఎ భాషాశాస్త్రం) డిగ్రీలతో దానిని అనుసరించాడు. అతని డాక్టరల్ డిగ్రీ (పిహెచ్ డి) కూడా అదే విశ్వవిద్యాలయం నుండి వచ్చింది. అతను ఎస్.ఎస్.యు నుండి డిలిట్ డిగ్రీని కూడా పొందాడు.^[2]

పదవులు

ద్వివేది సంపోర్నానంద్ సంస్కృత విశ్వవిద్యాలయంలోని ఆధునిక భాషలు, భాషాశాస్త్ర విభాగంలో భాషాశాస్త్ర ప్రొఫెసర్ గా ఉన్నాడు. ఆయన విశ్వవిద్యాలయానికి చెందిన యోగ సాధనా కేంద్రం, శంఖాచ్ర్య మండపం లలో డిప్యూటీ డైరెక్టర్ గా కూడా ఉన్నారు. అస్సాం విశ్వవిద్యాలయంలో విజిటింగ్ ఫ్యాకల్టీ అయిన ద్వివేది చాలా మంది పరిశోధనా పండితులకు వారి థీసెస్ కోసం సహాయం చేశారు. అనేక వ్యాసాలు, పుస్తకాలు, చిత్ర చంపు కావ్యస్య ససామిక్శం సంపాదానం, సంస్కృత ధ్వని విజ్ఞాన్, కావ్య శాస్త్రి య పరిభషిక్ షబ్దోన్ కి నిరుక్తి వంటి అనేక వ్యాసాలు, పుస్తకాలతో ఆయన ఘనతను కలిగి ఉన్నారు.^[3][4]

దేవిప్రసాద్‌ ద్వివేది ఆకాశవాణికి న్యూస్ కాస్టర్ గా పనిచేశారు, శ్రీ వీనిమధ్వపూర్ ట్రస్ట్, మీర్జాపూర్, శ్రీ విశ్వేశ్వర్ ట్రస్ట్, వారణాసి ధర్మకర్తగా, కాశీ విశ్వనాథ్ ఆలయ ఆచార్యుడిగా పనిచేశారు. ఆయన స్థానిక దినపత్రిక అయిన జన్వర్తా హిందీ దైనిక్ వారణాసి కరస్పాండెంట్ గా సేవలందించారు. రాష్ట్రీయ సంస్కృత సంస్థాన్ క్రమశిక్షణ కమిటీ సభ్యుడు, ఉత్తర ప్రదేశ్ పబ్లిక్ సర్వీస్ కమిషన్ మాజీ సభ్యుడు, భారత ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోడీ ప్రారంభించిన స్వచ్ఛ భారత్ అభియాన్ ప్రచార కమిటీలో ద్వివేది సభ్యుడిగా నామినేట్ చేయబడ్డాడు.^[5][6]

అవార్డులు

• ఆచార్య రత్న అవార్డు- పజ్జస్సీ రాజా చారిటబుల్ ట్రస్ట్ ( కేరళ)
• వేద్ పండిట్ పురస్కర్ (1995)
• చత్రపతి శివాజీ సమ్మాన్ (2011)
• కాశీ గౌరవ్ అలాన్కర్ (2011)
• పద్మశ్రీ పురస్కారం (2011)
• పద్మభూషణ్ పురస్కారం (2017)

మూలాలు

1. "English rendering of text of PM's message after conducting Swachhta Abhiyaan at Assi Ghat, Varanasi". www.pmindia.gov.in (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-12-03.
2. Jan 25, Binay Singh / TNN /; 2017; Ist, 20:31. "Padma awards: Two scholars from Varanasi get Padma awards | Varanasi News - Times of India". The Times of India (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-12-03. {{cite web}}: |last2= has numeric name (help)
3. "Chitrachampukavyasya Sasamiksham Sampadanam : चित्रचम्पूकाव्यस्य ससमीक्षम् सम्पादनम्". chaukhambapustak.com. Archived from the original on 2021-12-03. Retrieved 2021-12-03.
4. Dvivedī, Devīprasāda (2003). Citracampūkāvyasya sasamīkṣaṃ sampādanam (in సంస్కృతం). Sampāurṇānanda-Saṃskr̥ta-Viśvavidyālaye. ISBN 978-81-7270-108-6.
5. VaranasiNovember 8, IndiaToday in; January 8, 2014UPDATED:; Ist, 2015 13:55. "Modi in Varanasi: PM nomintes Akhilesh Yadav, Suresh Raina and Raju Srivastav for Clean Ganga drive". India Today (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-12-03. {{cite web}}: |first3= has numeric name (help)
6. "English rendering of text of PM Shri Narendra Modi's message after conducting Swachhta Abhiyaan at Assi Ghat, Varanasi". pib.gov.in. Retrieved 2021-12-03.