దస్త్రం:Logo of Indian Council of Agricultural Research.png | |
ఇతర పేర్లు | ఐసిఎఆర్ |
---|---|
ఆంగ్లంలో నినాదం | Agrisearch with a human touch |
రకం | రిజిస్టర్డ్ సొసైటీ |
స్థాపితం | 1929 జులై 16 |
బడ్జెట్ | ₹7,800 crore (US$980 million) (2018–2019)[1] |
అధ్యక్షుడు | వ్యవసాయ మంత్రి (భారతదేశం) |
డైరక్టరు | హిమాషు పాఠక్ |
స్థానం | న్యూ ఢిల్లీ, భారతదేశం |
కాంపస్ | పట్టణం |
ఇండియన్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ అగ్రికల్చరల్ రీసెర్చ్ (ఐసిఎఆర్) (The Indian Council of Agricultural Research (ICAR) ) భారతదేశంలో వ్యవసాయ విద్య, పరిశోధనలను సమన్వయం చేయడానికి బాధ్యత వహించే స్వయంప్రతిపత్త సంస్థ. వ్యవసాయ మంత్రిత్వ శాఖలోని వ్యవసాయ పరిశోధన, విద్య విభాగానికి తమ అభివృద్ధిని తెలియచేస్తుంది. వ్యవసాయంలో పరిశోధన, విద్య సమన్వయం, మార్గదర్శనం, నిర్వహణ కోసం అత్యున్నత సంస్థ అయిన ఇండియన్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ అగ్రికల్చరల్ రీసెర్చ్ (ఐసిఎఆర్) 1929 జూలై 16 న స్థాపించబడింది. వ్యవసాయ విద్యతో సహా ఉన్నత విద్య అన్ని శాఖలను నియంత్రించడానికి ఏకీకృత అత్యున్నత సంస్థ అయిన జాతీయ ఉన్నత విద్య, పరిశోధన కోసం ఒక రాజ్యాంగ సంస్థను ఏర్పాటు చేయాలని ఉన్నత విద్య పునరుద్ధరణ, పునరుజ్జీవన సలహా కమిటీ (యశ్పాల్ కమిటీ, 2009) సిఫార్సు చేసింది.[2][3]
1880 నాటి కరవు కమిషన్ నివేదిక ఈ విభాగాల ఏర్పాటుకు దారితీసింది. ఆ నివేదిక ప్రకారం వ్యవసాయాన్ని ప్రాథమిక విధులతో కేంద్రంతో పాటు రాష్ట్రాలలో చేపట్టడం, కరువు నివారణ కొరకు శాస్త్రీయ విచారణ, వ్యవసాయంలో మెరుగుదల వంటి వాటికి డాక్టర్ జె.ఎ. వోయెల్కెర్, రాయల్ అగ్రికల్చరల్ సొసైటీ ఆఫ్ ఇంగ్లాండ్ కు కన్సల్టింగ్ కెమిస్ట్, సమగ్రంగా పరిశీలిన చేసి వీటికి పునాది వేశాడు.1890 లలో భారతదేశంలో వ్యవసాయ పరిశోధనకు, మార్పులకు అతని సిఫార్సులు దారితీశాయి.1892 లో ఇంపీరియల్ అగ్రికల్చరల్ కెమిస్ట్, 1901 లో ఇంపీరియల్ మైకాలజిస్ట్, ఇంపీరియల్ 1903 లో ఎంటమాలజిస్ట్. వ్యవసాయంలో శాస్త్రీయ దృక్పథాన్ని చొప్పించడానికి ప్రారంభం జరిగింది. అతని ఆలోచన కీలక పాత్ర పోషించింది. 1905 లో పూసా, బీహార్ వద్ద వ్యవసాయ పరిశోధన సంస్థ వ్యవసాయ కళాశాలలు ఉండేవి.పూనే, కాన్పూర్, సబూర్, నాగ్ పూర్, కోయంబత్తూరు, లియాల్ పూర్ (పాకిస్తాన్) వద్ద నెలకొలిపినారు. పశుసంపద సమస్యలపై వ్యవస్థీకృత శాస్త్రీయ పరిశోధన స్థాపనతో ప్రారంభమైంది. 1889లో ముక్తేశ్వర్ ఇంపీరియల్ బాక్టీరియాలాజికల్ లాబొరేటరీ (ప్రస్తుతం ఇండియన్ వెటర్నరీ రీసెర్చ్ ఇన్ స్టిట్యూట్), దీనికి ముందు బొంబాయిలో పశువైద్య కళాశాలల స్థాపన జరిగింది. కలకత్తా, మద్రాసు, లాహోర్ (పాకిస్తాన్).1919 రాజ్యాంగ మార్పులతో వ్యవసాయ బాధ్యతలు ఈ క్రింది వాటికి బదిలీ చేయబడ్డాయి . రాయల్ కమిషన్ ఆన్ అగ్రికల్చర్ సిఫారసు మేరకు (1928),1929 లో ప్రభుత్వం నుండి ఏకమొత్తం గ్రాంట్ ద్వారా నిధులతో ఇంపీరియల్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ అగ్రికల్చరల్ రీసెర్చ్ (ICAR) ఒక రిజిస్టర్డ్ సంస్థ గా స్థాపించబడింది. సొసైటీకి ఆదాయం భారతదేశం నుండి ఎగుమతి చేసే కొన్ని వస్తువులపై విధించే సెస్ మాత్రమే. తరువాత స్వతంత్రం వచ్చిన తరువాత ఈ మండలి పేరును 1948 జూన్ 10న ఇండియన్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ అగ్రికల్చరల్ రీసెర్చ్ (ఐసీఏఆర్) గా మార్చారు. ప్రస్తుతం ప్రపంచంలోనే అతి పెద్ద వ్యవసాయ పరిశోధనా వ్యవస్థలతో భారతదేశం ఒకటి. పరిశోధన, విద్యలో అభివృద్ధి చెందుతున్న సంస్థలో పరిశోధనా వ్యవస్థలో సుమారు 30,000 మంది ఉంటారు. శాస్త్రవేత్తలు,1,00,000 కంటే ఎక్కువ సహాయక సిబ్బంది వీటికి సంబంధించిన పరిశోధనలో చురుకుగా పాల్గొంటున్నారు. ప్రపంచంలోని అనేక అభివృద్ధి చెందిన దేశాలతో పోలిస్తే తక్కువ పరిశోధన వ్యవస్థ సంవత్సరాలుగా ఆవిష్కరణలతో, ప్రయోగాలతో అభివృద్ధి చెందింది. ప్రస్తుత వ్యవసాయ పరిశోధనా వ్యవస్థలో ప్రధానంగా రెండు అవి. జాతీయ స్థాయిలో ఐసిఎఆర్, రాష్ట్ర స్థాయిలో వ్యవసాయ విశ్వవిద్యాలయాలు. గాక సంప్రదాయ/సాధారణ విశ్వవిద్యాలయాలు, శాస్త్రీయ (సైంటిఫిక్) వంటి అనేక ఇతర సంస్థలు సంస్థలు, కేంద్రంలోని వివిధ మంత్రిత్వ శాఖలు/విభాగాలు, ప్రైవేట్ లేదా స్వచ్ఛంద సంస్థలు దీనికి సంబంధించిన పరిశోధన కార్యకలాపాల్లో ప్రత్యక్షంగా లేదా పరోక్షంగా పాల్గొంటాయి.[4]
ఇండియన్ కౌన్సిల్ ఫర్ అగ్రికల్చర్ రీసెర్చ్ పరిధిలోకి వచ్చే అగ్రికల్చర్ రీసెర్చ్ ఇన్ స్టిట్యూట్స్ 2012 సెప్టెంబరు నాటికి 49 ఐసిఎఆర్ ఇన్స్టిట్యూట్లు ఐసిఎఆర్ తన లక్ష్యాలను చేరుకోవడంలో సహాయం చేశాయి. భారతదేశంలో ఐసిఎఆర్ సంస్థలు పంట, జంతు, మత్స్య శాస్త్రాల రంగాలలో నిమగ్నమై ఉన్నాయి. ఐసిఎఆర్ సంస్థలు సాధించిన విజయాల కారణంగా 'డీమ్డ్ విశ్వవిద్యాలయం' హోదాలతో ఉన్నాయి.వీటి నుంచి ఇవి వ్యవసాయం, అనుబంధ రంగాలలో తమ స్వంత డిగ్రీలు, డిప్లొమాలను అందిస్తున్నాయి. కొన్ని ప్రాంతీయ పరిశోధనా కేంద్రాలు, స్టేషన్లు కూడా వ్యవసాయ అభివృద్ధి వైపు వాటి పరిధిని విస్తరించడానికి విలీనం చేయబడ్డాయి.[5]
దేశంలో లాభదాయకమైన వ్యవసాయ వ్యవస్థలను అభివృద్ధి చేయడానికి, ప్రోత్సహించడానికి పరిశోధన, అభివృద్ధి ప్రయత్నాలకు భారత ప్రభుత్వం సహకారంతో ఆల్ ఇండియా కోఆర్డినేటెడ్ రీసెర్చ్ ప్రాజెక్ట్ ఆన్ ఇంటిగ్రేటెడ్ ఫార్మింగ్ సిస్టమ్స్ (ఐఎఫ్ఎస్) కింద ఇండియన్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ అగ్రికల్చరల్ రీసెర్చ్ (ఐసిఎఆర్) 18 రాష్ట్రాల్లో రైతుల భాగస్వామ్యంతో 63 వ్యవసాయ వ్యవస్థలను అభివృద్ధి చేసింది. గ్రామీణ యువతను ఆకర్షించడానికి వ్యాపార నమూనాను ప్రదర్శించడంతో పాటు విస్తరణ ఏజెన్సీల శిక్షణ, సామర్థ్య పెంపుదల కోసం ఐసిఎఆర్ సంస్థ ఐసిఎఆర్ 765 క్షేత్ర పంటల రకాలను అభివృద్ధి చేసింది, వీటిలో 578 రకాలు వాతావరణ స్థితిస్థాపకమైనవి ప్రధానంగా 98 కరువు / తేమ ఒత్తిడిని తట్టుకునేవి, గత 3 సంవత్సరాలలో ప్రత్యామ్నాయ, లాభదాయకమైన పంటల వ్యవస్థ అభివృద్ధికి అనువైన 41 స్వల్పకాలిక రకాలు,, 47 బయోఫార్టిఫైడ్ రకాలను అభివృద్ధి చేసింది. దేశవ్యాప్తంగా ఉన్న 722 కృషి విజ్ఞాన కేంద్రాల (కేవీకే) నెట్ వర్క్ ద్వారా 43.39 లక్షల మంది రైతులకు వనరుల పరిరక్షణ సాంకేతిక పరిజ్ఞానంతో సహా కొత్త సాంకేతిక పరిజ్ఞానాలపై శిక్షణ ఇచ్చారు. కేవీకేలు వివిధ పంటలు, పశువులు, చేపలు, ఇతర సంస్థలపై 7.02 లక్షల ఫ్రంట్ లైన్ ప్రదర్శనలను నిర్వహించాయి, ఈ సమయంలో 470.83 లక్షల మంది రైతులకు ప్రయోజనం కోసం 27.94 లక్షల విస్తరణ కార్యకలాపాలను నిర్వహించాయి.[6] ఐసిఎఆర్ 91 సంవత్సరాల చరిత్రలో వ్యవసాయ పరిశోధన, అభివృద్ధిపై ఖర్చును పెంచాల్సిన అవసరం ఉంది. ఆహార భద్రతను నిర్ధారించడానికి వ్యవసాయ పరిశోధన చాలా ముఖ్యమైనదిగా పరిగణించబడుతున్నప్పటికీ, భారతదేశం తన వ్యవసాయ జిడిపిలో కేవలం 0.3 శాతం మాత్రమే పరిశోధన కోసం ఖర్చు చేస్తుంది.[7]
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)