ఉమా శంకర్ దీక్షిత్

ఉమా శంకర్ దీక్షిత్
జననం12 జనవరి 1901
ఉగు, నార్త్-వెస్ట్రన్ ప్రావిన్సులు, బ్రిటిష్ ఇండియా
(ప్రస్తుతం ఉత్తర ప్రదేశ్, భారతదేశం)
మరణం1991 మే 30(1991-05-30) (వయసు 90)
న్యూఢిల్లీ,భారతదేశం
విద్యాసంస్థక్రైస్ట్ చర్చ్ కాలేజ్, కాన్పూర్
రాజకీయ పార్టీభారత జాతీయ కాంగ్రెస్

ఉమా శంకర్ దీక్షిత్ ( 1901 జనవరి 12 - 1991 మే 30) ఒక భారతీయ రాజకీయ నాయకుడు, క్యాబినెట్ మంత్రి, పశ్చిమ బెంగాల్, కర్ణాటక ల మాజీ గవర్నర్. 1901 జనవరి 12న ఉన్నో జిల్లాలోని ఉగు గ్రామంలో జన్మించిన ఆయన కాన్పూర్ నుండి విద్యనభ్యసించాడు. తన విద్యార్థి జీవితం నుండి అతను స్వాతంత్ర్య ఉద్యమంలో చేరాడు, గణేష్ శంకర్ విద్యార్థి కమిటీ అధ్యక్షుడిగా ఉన్న కాలంలో జిల్లా కాంగ్రెస్ కమిటీ కాన్పూర్ కార్యదర్శిగా ఉన్నాడు.[1]

ఆయన హోం మంత్రిగా, ఆరోగ్య మంత్రిగా, కర్ణాటక, పశ్చిమ బెంగాల్ గవర్నర్ గా దేశానికి సేవలందించారు. ఆల్ ఇండియా కాంగ్రెస్ కమిటీ కోశాధికారిగా, లక్నోలో అసోసియేటెడ్ జర్నల్స్ మేనేజింగ్ డైరెక్టర్ గా కూడా పనిచేశారు. అతను తన తల్లి జ్ఞాపకార్థం తన గ్రామం ఉగులో గర్ల్స్ ఇంటర్మీడియట్ కళాశాలను స్థాపించాడు.

1989లో భారత ప్రభుత్వం ఆతనికి రెండవ అత్యున్నత పౌర పురస్కారం పద్మవిభూషణ్ను ప్రదానం చేసింది.[2]

ప్రారంభ జీవితం , విద్య

[మార్చు]

ఉత్తర ప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని ఉన్నో జిల్లా (ఉన్నో) లోని ఉగులో రామ్ సరూప్, శివ్ ప్యారీ లకు జన్మించిన ఆయన కాన్పూర్ లోని క్రైస్ట్ చర్చి కళాశాలలో చదువుకున్నారు.

కెరీర్

[మార్చు]

ఉమా శంకర్ దీక్షిత్ భారత స్వాతంత్ర్యోద్యమంలో చేరినప్పుడు తన రాజకీయ జీవితాన్ని ప్రారంభించాడు, ఈ సమయంలో అతను నాలుగుసార్లు ఖైదు చేయబడ్డాడు.

స్వాతంత్ర్యానంతర కాలంలో ఆయన నెహ్రూకు సన్నిహితంగా ఉండి, తరువాత 1969లో భారత జాతీయ కాంగ్రెస్లో విడిపోయిన సమయంలో ఇందిరా గాంధీ పక్షాన నిలిచారు. 1971లో ఇందిరా గాంధీ మంత్రివర్గంలో చేరారు. ఆ తర్వాత ఆయన భారత ప్రభుత్వ పనులు, గృహ నిర్మాణ శాఖ మంత్రిగా కొనసాగారు. 1971-72 తర్వాత ఆరోగ్య, కుటుంబ నియంత్రణ శాఖ అదనపు బాధ్యతలు, హోం వ్యవహారాల మంత్రి, 1973-74, షిప్పింగ్ అండ్ ట్రాన్స్ పోర్ట్ మంత్రి, 1975 లో బాధ్యతలు అప్పగించారు. అతను కోశాధికారిగా, ఆల్ ఇండియా కాంగ్రెస్ కమిటీ (ఎఐసిసి), 1970-75 గా కూడా కొనసాగాడు.[3]

1976–77 కర్ణాటక గవర్నర్ గా, పశ్చిమ బెంగాల్ గవర్నర్ గా 1984-1986 వరకు కొనసాగారు.[4]

కుటుంబం

[మార్చు]

అతని కుమారుడు వినోద్ దీక్షిత్ ఇండియన్ అడ్మినిస్ట్రేటివ్ సర్వీస్ (ఐఎఎస్) సభ్యుడు, షీలా దీక్షిత్ను వివాహం చేసుకున్నారు, ఆమె తరువాత ఢిల్లీ ముఖ్యమంత్రిగా 1998 నుండి 2013 వరకు వరుసగా మూడు సార్లు పనిచేసింది. ఆయన మనవడు సందీప్ దీక్షిత్ కాంగ్రెస్ తరఫున తూర్పు ఢిల్లీ నుంచి పార్లమెంటు సభ్యుడిగా, మనవరాలు లతిక సయెడ్.[5]

మరణం

[మార్చు]

అతను 90 సంవత్సరాల వయస్సులో దీర్ఘకాలిక అనారోగ్యంతో 1991 మే 30 న న్యూఢిల్లీలో మరణించాడు.

మూలాలు

[మార్చు]
  1. ↑ "The Raj Bhavan is not just a heritage building". web.archive.org. 2013-11-09. Archived from the original on 2013-11-09. Retrieved 2021-11-08.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  2. ↑ "National Portal of India". www.india.gov.in. Retrieved 2021-11-08.
  3. ↑ "Uma Shankar Dikshit birth date | Who is Uma Shankar Dikshit | Uma Shankar Dikshit Biography". celebrity.astrosage.com. Retrieved 2021-11-08.
  4. ↑ October 31, Sumanta Sen; October 31, 1984 ISSUE DATE:; May 2, 1984UPDATED:; Ist, 2014 11:46. "Octogenarian Uma Shankar Dikshit appointed governor of West Bengal". India Today (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-11-08. {{cite web}}: |first4= has numeric name (help)CS1 maint: extra punctuation (link) CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  5. ↑ December 18, Priya Sahgal; December 27, 2010 ISSUE DATE:; December 24, 2010UPDATED:; Ist, 2010 17:57. "Past Tense, Future Perfect". India Today (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-11-08. {{cite web}}: |first4= has numeric name (help)CS1 maint: extra punctuation (link) CS1 maint: numeric names: authors list (link)

బాహ్య లింకులు

[మార్చు]