గీతా కపూర్ (క్యూరేటర్)

గీతా కపూర్
2008లో కపూర్
జాతీయతభారతీయురాలు
విద్యన్యూయార్క్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి ఆర్ట్స్‌లో ఎం.ఎ, రాయల్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఆర్ట్, లండన్ నుండి ఆర్ట్స్‌లో ఎం.ఎ
సుపరిచితుడు/
సుపరిచితురాలు		ఆర్ట్ రైటింగ్, క్యూరేటింగ్, ఆర్ట్ క్రిటిక్, ఇండియన్ ఆర్ట్ థియరీ
ఉద్యమంభారతీయ ఆధునికవాదం, భారతీయ పోస్ట్ మాడర్నిజం, భారతదేశంలో డికాలనైజ్డ్ అవాంట్-గార్డ్, భారతీయ కళ, సమకాలీన భారతీయ కళ
జీవిత భాగస్వామివివాన్ సుందరం
పురస్కారాలుపద్మశ్రీ

గీతా కపూర్ (జననం 1943) న్యూఢిల్లీలో ఉన్న ప్రముఖ భారతీయ కళా విమర్శకురాలు, కళా చరిత్రకారిణి, క్యూరేటర్ . [1] [2] భారతదేశంలో విమర్శనాత్మక కళ రచనకు మార్గదర్శకుల్లో ఆమె ఒకరు, [3], ఇండియన్ ఎక్స్‌ప్రెస్ గుర్తించినట్లుగా, "భారత సమకాలీన కళా సిద్ధాంత రంగంలో మూడు దశాబ్దాలుగా ఆధిపత్యం చెలాయించారు". [4] ఆమె రచనలలో కళాకారుల మోనోగ్రాఫ్‌లు, ఎగ్జిబిషన్ కేటలాగ్‌లు, పుస్తకాలు, కళ, చలనచిత్రం, సాంస్కృతిక సిద్ధాంతంపై విస్తృతంగా సంకలనం చేయబడిన వ్యాసాల సెట్‌లు ఉన్నాయి. [5]

ఆమె కాంటెంపరరీ ఇండియన్ ఆర్టిస్ట్స్ (1978), వెన్ వాజ్ మోడర్నిజం: ఎస్సేస్ ఆన్ కాంటెంపరరీ కల్చరల్ ప్రాక్టీస్ ఇన్ ఇండియా (2000), క్రిటిక్స్ కంపాస్: నావిగేటింగ్ ప్రాక్టీస్ (రాబోయేది) సహా పలు పుస్తకాలు రాశారు. [6] ఆమె జర్నల్ ఆఫ్ ఆర్ట్స్ & ఐడియాస్ [7] (ఢిల్లీ) వ్యవస్థాపక-సంపాదకులలో ఒకరు. ఆమె థర్డ్ టెక్స్ట్ [8] (లండన్) , మార్గ్ (ముంబై) , ఎఆర్టిఎం మార్జిన్స్ సలహా బోర్డులలో కూడా ఉన్నారు. ఆమె బిన్నాల్స్ ఆఫ్ వెనిస్ (2005), డాకర్ (2006),, షార్జా (2007) జ్యూరీ సభ్యురాలు. ఆమె గుగ్గెన్‌హీమ్ మ్యూజియం, హాంకాంగ్‌లోని ఆసియా ఆర్ట్ ఆర్కైవ్, కొచ్చి-ముజిరిస్ బినాలేలో ఆసియా ఆర్ట్ కౌన్సిల్ [9] సభ్యురాలు. ఆమె ఢిల్లీలోని షేర్-గిల్ సుందరం ఆర్ట్స్ ఫౌండేషన్ (SSAF)కి ట్రస్టీ, ఆర్ట్ డాక్యుమెంట్స్ (SSAF– తులికా బుక్స్ ) సిరీస్ ఎడిటర్.

2009లో భారత ప్రభుత్వం కళకు ఆమె చేసిన కృషికి ఆమెకు పద్మశ్రీ [10] లభించింది. ఆమె గతంలో ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ, న్యూఢిల్లీలోని జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ యూనివర్సిటీతో సహా అనేక విశ్వవిద్యాలయాలలో బోధించారు. [11]

ఆమె భర్త చిత్రకారుడు వివాన్ సుందరం. [12], హాంకాంగ్కు చెందిన ఆసియా ఆర్ట్ ఆర్కైవ్ [13] (AAA) వారి ఆర్కైవ్ను డిజిటలైజ్ చేసి, ఫిబ్రవరి 2011లో న్యూఢిల్లీలోని జవహర్లాల్ నెహ్రూ విశ్వవిద్యాలయం అనదర్ లైఫ్ అనే పేరుతో ఒక ప్రదర్శనను నిర్వహించింది.

జీవితచరిత్ర

[మార్చు]

గీతా కపూర్ 1943లో ఎం. ఎన్. కపూర్, అమృతా కపూర్ దంపతులకు జన్మించింది. [14] దర్శకురాలు అనురాధ కపూర్ ఆమె చెల్లెలు. న్యూ ఢిల్లీలోని మోడరన్ స్కూల్ క్యాంపస్లో పెరిగారు, అక్కడ ఆమె తండ్రి 1947 నుండి 1977 వరకు ప్రిన్సిపాల్గా ఉన్నారు. ఆమె భర్త ఇన్స్టాలేషన్ ఆర్టిస్ట్ వివాన్ సుందరం. ఆమె న్యూఢిల్లీలో జన్మించింది, అక్కడ ఆమె నివసిస్తూ, పని చేస్తూనే ఉంది.

కపూర్ మిరాండా హౌస్, యూనివర్సిటీ ఆఫ్ ఢిల్లీ (1962) నుండి ఎకనామిక్స్‌లో బ్యాచిలర్ డిగ్రీని పొందారు; [15] న్యూయార్క్ విశ్వవిద్యాలయం, న్యూయార్క్ (1964) నుండి ఫైన్ ఆర్ట్స్‌లో మాస్టర్స్ డిగ్రీ; రాయల్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఆర్ట్, లండన్ (1970) నుండి విమర్శలో మాస్టర్స్ డిగ్రీని పొందారు. [16]

ఆమె 1967 నుండి 1973 వరకు IIT ఢిల్లీలోని హ్యుమానిటీస్, సోషల్ సైన్సెస్ విభాగంలో బోధించారు. ఆమె అంతర్జాతీయంగా ఉపన్యాసాలు ఇస్తోంది, సిమ్లాలోని ఇండియన్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ అడ్వాన్స్‌డ్ స్టడీ, కేంబ్రిడ్జ్ విశ్వవిద్యాలయంలోని క్లేర్ హాల్, న్యూ ఢిల్లీలోని తీన్ మూర్తిలోని నెహ్రూ మెమోరియల్ మ్యూజియం & లైబ్రరీలో విజిటింగ్ ఫెలోషిప్‌లను నిర్వహించింది. [17]

క్యూరేటెడ్ ప్రదర్శనలు

[మార్చు]
  • పిక్టోరియల్ స్పేస్, రవీంద్ర భవన్, ఢిల్లీ, 1977.
  • ఫోకస్: 4 చిత్రకారులు 4 దిశలు, గ్యాలరీ కెమోల్డ్, ముంబై, 1979.
  • కాంటెంపరరీ ఇండియన్ ఆర్ట్, రాయల్ అకాడమీ ఆఫ్ ఆర్ట్స్, లండన్, 1982 ( రిచర్డ్ బర్తోలోమ్యు, అక్బర్ పదమ్సీతో ).
  • హండ్రెడ్ ఇయర్స్: NGMA కలెక్షన్ నుండి, నేషనల్ గ్యాలరీ ఆఫ్ మోడరన్ ఆర్ట్, న్యూ ఢిల్లీ, 1994.
  • ఆఫ్రికస్‌లో 'డిస్పోసెషన్': జోహన్నెస్‌బర్గ్ బినాలే, ట్రాన్సిషనల్ మెట్రోపాలిటన్ కౌన్సిల్, జోహన్నెస్‌బర్గ్, 1995 (షిరీన్ గాంధీతో)
  • సెంచరీ సిటీ: ఆర్ట్ అండ్ కల్చర్ ఇన్ ది మోడరన్ మెట్రోపాలిస్, టేట్ మోడరన్, లండన్, 2001 ( ఆశిష్ రాజాధ్యక్షతో ).
  • సబ్ టెర్రైన్: ఆర్ట్‌వర్క్స్ ఇన్ ది సిటీఫోల్డ్, హౌస్ డెర్ కల్చురెన్ డెర్ వెల్ట్, బెర్లిన్, 2003.
  • క్రాసింగ్ జనరేషన్స్ డివెర్జ్: ఫోర్టీ ఇయర్స్ ఆఫ్ గ్యాలరీ కెమోల్డ్, నేషనల్ గ్యాలరీ ఆఫ్ మోడరన్ ఆర్ట్, ముంబై, 2003 (చైతన్య సాంబ్రాణితో).
  • ఈస్తటిక్ బైండ్ - సిటిజన్ ఆర్టిస్ట్: చిరునామా రూపాలు, కెమోల్డ్ ప్రెస్‌కాట్ రోడ్, ముంబై, 2013-2014.

పుస్తకాలు

[మార్చు]
  • గీతా కపూర్. సమకాలీన భారతీయ కళాకారులు, వికాస్ పబ్. 1978. ISBN .ISBN 978-0-7069-0527-4
  • అపినన్ పోష్యానంద, థామస్ మెక్వీలీ, గీతా కపూర్, ఇతరులు. కాంటెంపరరీ ఆర్ట్ ఇన్ ఆసియాః ట్రెడిషన్స్, టెన్షన్లు, 1997.
  • గీతా కపూర్, వెన్ వాస్ మోడర్నిజంః ఎస్సేస్ ఆన్ కాంటెంపరరీ కల్చరల్ ప్రాక్టీస్ ఇన్ ఇండియా, తులికా బుక్స్, 2000.
  • జీన్-హుబెర్ట్ మార్టిన్, గీతా కపూర్, ఇతరులు, కేషనరీ టేల్స్ః క్రిటికల్ క్యూరేటింగ్, తులికా బుక్స్, 2007.  ISBN 81-85229-14-7ISBN 81-85229-14-7. 
  • సబీనా గాడిహోక్, గీతా కపూర్, క్రిస్టోఫర్ పిన్ని, వేర్ త్రీ డ్రీమ్స్ క్రాస్ః 150 ఇయర్స్ ఆఫ్ ఫోటోగ్రఫీ ఫ్రమ్ ఇండియా, పాకిస్తాన్ అండ్ బంగ్లాదేశ్, 2010.

మూలాలు

[మార్చు]
  1. ↑ Geeta Kapur bio MoMA.
  2. ↑ Holland Cotter (29 January 2007). "Feminist Art Finally Takes Center Stage". New York Times. the renowned critic Geeta Kapur from Delhi had to represent..
  3. ↑ "Fight for art's sake". The Hindu. 8 Jun 2008. Archived from the original on 11 June 2008. ..Ms. Kapur, who is a pioneer of art critical writing in India..
  4. ↑ "Culture Control". Indian Express. 5 May 2002.
  5. ↑ "Kapur Geeta". iniva (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2020-03-07.
  6. ↑ "Sher-Gil Sundaram Arts Foundation | Trustees" (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2022-03-12.
  7. ↑ Library, Digital South Asia (October 1982). "Journal of Arts and Ideas". dsal.uchicago.edu. Retrieved 2021-11-22.
  8. ↑ "Third Text". thirdtext.org (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-11-22.
  9. ↑ "Asian Art Council". The Guggenheim Museums and Foundation (in అమెరికన్ ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-11-22.
  10. ↑ "Padma Awards Directory (1954-2009)" (PDF). Ministry of Home Affairs. Archived from the original (PDF) on 10 May 2013.
  11. ↑ "people - Sharjah Art Foundation". sharjahart.org. Archived from the original on 2022-01-20. Retrieved 2022-03-12.
  12. ↑ "The byte of history". Mint. 18 Feb 2011.
  13. ↑ Archive, Asia Art. "Home". aaa.org.hk (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2021-11-22.
  14. ↑ Kapur, Geeta (2000). When was Modernism: Essays on Contemporay Cultural Practice in India. Tulika. p. xv. ISBN 81-85229-14-7. Retrieved 9 March 2019.
  15. ↑ "people - Sharjah Art Foundation". sharjahart.org. Archived from the original on 2022-01-20. Retrieved 2022-03-12.
  16. ↑ Adil Jusswalla; Eunice De Souza (1989). Statements :anthology of Indian Prose in English. Orient Blackswan. p. 153. ISBN 0-86125-263-2.
  17. ↑ Geeta Kapur, Curator, Writer Archived 11 మార్చి 2009 at the Wayback Machine InIVA website.