జార్ఖండ్ గవర్నర్ల జాబితా

జార్ఖండ్ గవర్నరు
జార్ఖండ్ చిహ్నం
Incumbent
సంతోష్ గాంగ్వార్
since 2024 జులై 31
విధంఅతని/ఆమె శ్రేష్ఠత
అధికారిక నివాసంరాజ్ భవన్; రాంచి
నియామకంభారత రాష్ట్రపతి
కాలవ్యవధి5 సంవత్సరాలు
ప్రారంభ హోల్డర్ప్రభాత్ కుమార్
నిర్మాణం15 నవంబరు 2000; 23 సంవత్సరాల క్రితం (2000-11-15)

జార్ఖండ్ గవర్నర్, భారత రాష్ట్రమైన జార్ఖండ్ రాష్ట్రానికి నామమాత్రపు అధిపతి, భారత రాష్ట్రపతి ప్రతినిధి. గవర్నర్‌ను రాష్ట్రపతి ఐదు సంవత్సరాల కాలానికి నియమిస్తారు.[1] రాష్ట్రంలోని అన్ని అధికారిక వ్యవహారాలు గవర్నర్ పేరుతో నిర్వహించబడుతున్నప్పటికీ, నిజమైన కార్యనిర్వాహక అధికారం సభలో మెజారిటీ పార్టీ నాయకుడు అయిన ముఖ్యమంత్రిపై ఉంటుంది. గవర్నర్ అధికారిక నివాసం రాజ్ భవన్ .

2000 నవంబరులో బీహార్ విభజన ఫలితంగా జార్ఖండ్ రాష్ట్రాన్ని ఏర్పాటు చేసిన తర్వాత గవర్నర్ పదవి ఉనికిలోకి వచ్చింది. జార్ఖండ్ తొలి గవర్నర్‌గా ప్రభాత్ కుమార్ 2000 నవంబరు 14 నుండి 2002 ఫిబ్రవరి 3 వరకు పనిచేశాడు. ప్రస్తుత గవర్నర్ సంతోష్ గంగ్వార్ 2024 జూలై 31 నుండి పదవిలో ఉన్నాడు.[2]

అధికారాలు, విధులు

[మార్చు]

పరిపాలన, నియామకాలు, తొలగింపులకు సంబంధించిన కార్యనిర్వాహక అధికారాలు, చట్టాన్ని రూపొందించడం, రాష్ట్ర శాసనసభకు సంబంధించిన శాసన అధికారాలు, అంటే విధానసభ లేదా విధాన పరిషత్, విచక్షణ అధికారాలు గవర్నర్ విచక్షణ ప్రకారం నిర్వహించబడతాయి.[3]

వివిధ రాజ్యాంగ అధికారాలను అనుభవించడమే కాకుండా, జార్ఖండ్ గవర్నర్ జార్ఖండ్ రాష్ట్ర విశ్వవిద్యాలయాలకు ఎక్స్-అఫీషియో ఛాన్సలరుగా కూడా ఉన్నారు.

గవర్నర్ల జాబితా

[మార్చు]

జార్ఖండ్ రాష్ట్రం 2000 నవంబరు 15న ఏర్పడిన తరువాత జార్ఖండ్ గవర్నరు పదవి ఉనికిలోకి వచ్చింది. ఉప్పటినుండి పనిచేసిన, చేస్తున్న గవర్నర్ల జాబితా ఈ దిగువ వివరింపబడింది.[4][5]

వ. సంఖ్య చిత్తరువు పేరు (జననం - మరణం) సొంత రాష్ట్రం పదవిలో పదవీకాలం గతంలో నిర్వహించిన పదవులు ముఖ్యమంత్రి (లు) నియమించిన రాష్ట్రపతి
నుండి వరకు విధులు నిర్వహించిన సమయం
1 ప్రభాత్ కుమార్

IAS (రిటైర్డ్.) (జననం 1940)

ఉత్తర ప్రదేశ్ 2000 నవంబరు 14 2002 ఫిబ్రవరి 3 1 సంవత్సరం, 79 రోజులు
  • యూనియన్ టెక్స్‌టైల్స్ కార్యదర్శి (1997-1998)
  • కేంద్ర క్యాబినెట్ కార్యదర్శి (1998-2000)
 బాబూలాల్ మరాండీ KR నారాయణన్
మాజీ క్యాబినెట్ సెక్రటరీ. 2000 నవంబరులో బీహార్ నుండి రాష్ట్ర విభజన జరిగిన తర్వాత జార్ఖండ్ మొదటి గవర్నర్‌గా నియమితులయ్యారు. 2002 ఫిబ్రవరిలో పదవీవిరమణ చేసే వరకు పదవిలో కొనసాగారు.
– వినోద్ చంద్ర పాండే

IAS (రిటైర్డ్.) (1932–2005) (అదనపు బాధ్యత)

ఉత్తర ప్రదేశ్ 2002 ఫిబ్రవరి 4 2002 జూలై 14 160 రోజులు
  • కేంద్ర క్యాబినెట్ కార్యదర్శి (1998-2000)
  • బీహార్ గవర్నర్ (1999-2003)
 బాబూలాల్ మరాండీ KR నారాయణన్
అదనపు ఛార్జ్. 2002 ఫిబ్రవరిలో గవర్నర్ ప్రభాత్ కుమార్ రాజీనామా చేయడంతో బీహార్ గవర్నర్‌కు జార్ఖండ్ గవర్నర్‌గా అదనపు బాధ్యతలు అప్పగించారు. 2002 జూలైలో జార్ఖండ్ గవర్నర్‌గా ఎం. రామా జోయిస్ శాశ్వత నియామకం వరకు పదవిలో కొనసాగారు.
2 జస్టిస్ (రిటైర్డ్.)

ఎమ్. రామ జోయిస్ (1931–2021)

కర్ణాటక 2002 జూలై 15 2003 జూన్ 11 331 రోజులు
  • న్యాయమూర్తి, కర్ణాటక హైకోర్టు (1977-1992)
  • ప్రధాన న్యాయమూర్తి, పంజాబ్, హర్యానా హైకోర్టు (1992)
 బాబూలాల్ మరాండీ KR నారాయణన్
అర్జున్ ముండా
మాజీ న్యాయమూర్తి. రాష్ట్ర గవర్నర్‌గా అదనపు బాధ్యతలు నిర్వహించిన విసి పాండే స్థానంలో 2002 జూలైలో జార్ఖండ్ రెండవ గవర్నర్‌గా నియమితులయ్యారు. 2003 జూన్లో బీహార్ గవర్నర్‌గా బదిలీ చేయబడి, నియమితులయ్యే వరకు పదవిలో కొనసాగారు .
3 వేద్ మార్వా

IPS (రిటైర్డ్.) (1934–2020)

ఢిల్లీ 2003 జూన్ 12 2004 డిసెంబరు 9 1 సంవత్సరం, 180 రోజులు
  • కమీషనర్ ఆఫ్ పోలీస్, ఢిల్లీ (1985-1988)
  • డైరెక్టర్ జనరల్, నేషనల్ సెక్యూరిటీ గార్డ్ (1988-1990)
  • జమ్మూ కాశ్మీరు, బీహార్ గవర్నర్ సలహాదారు (1995-1999)
  • మణిపూర్ గవర్నర్ (1999-2003)
  • మిజోరం గవర్నర్ (2000-2001)
 అర్జున్ ముండా అబ్దుల్ కలాం
నియామకం సమయంలో మణిపూర్ గవర్నర్. తదనంతరం 2003 జూన్లో బిహార్ గవర్నర్‌గా నియమితులైన జస్టిస్ ఎం. రామ జోయిస్ తర్వాత బదిలీ చేయబడి జార్ఖండ్ మూడవ గవర్నర్‌గా నియమితులయ్యారు. 2004 నవంబరులో అప్పటి గవర్నర్ ఎం. రామా జోయిస్ రాజీనామా చేయడంతో బీహార్ గవర్నర్ అదనపు బాధ్యతలను క్లుప్తంగా నిర్వర్తించారు. బూటా సింగ్ నియామకం వరకు పదవిలో కొనసాగారు . 2004 డిసెంబరు 9న పదవీకాలం పూర్తయిన తర్వాత పదవీ విరమణ చేశారు.
4 సయ్యద్ సిబ్తే రాజీ

(1939–2022)

ఉత్తర ప్రదేశ్ 2004 డిసెంబరు 10 2009 జూలై 25 4 సంవత్సరాలు, 227 రోజులు
  • సభ్యుడు, రాజ్యసభ (1980-1985, 1988-1998)
  • కేబినెట్ మంత్రి, ఉత్తర ప్రదేశ్ (1985-1988)
  • కేంద్ర రాష్ట్ర మంత్రి, హోం వ్యవహారాలు (1995-1996)
 అర్జున్ ముండా అబ్దుల్ కలాం
శిబు సోరెన్
అర్జున్ ముండా
మధు కోడా
శిబు సోరెన్
ఖాళీగా
కేంద్ర మాజీ మంత్రి. అతని పూర్వీకుడు వేద్ మార్వా పదవీ విరమణ చేసిన తరువాత 2004 డిసెంబరులో జార్ఖండ్ నాల్గవ గవర్నర్‌గా నియమితులయ్యారు. రాష్ట్ర గవర్నర్‌గా, 2005 రాష్ట్ర శాసనసభ ఎన్నికల అనంతరం అధికార భారతీయ జనతా పార్టీ వాదనను తిరస్కరిస్తూ అప్పటి ప్రతిపక్ష పార్టీ, జార్ఖండ్ ముక్తి మోర్చా అధినేత శిబు సోరెన్‌ను ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేయమని ఆహ్వానించిన తర్వాత ఆయన వివాదానికి తెర లేపారు. మరో ఐదుగురు స్వతంత్రులు హౌస్‌లో 41 మంది ఎమ్మెల్యేలు ఉన్నారు. ఇది నాటకీయ రాజకీయ సంఘటనలకు దారితీసింది, సోరెన్ అవిశ్వాస తీర్మానాన్ని సాధించడంలో విఫలమవడంతో అర్జున్ ముండా తిరిగి ముఖ్యమంత్రిగా నియమితులయ్యారు. తర్వాత అసెంబ్లీలో అధికార పార్టీ మెజారిటీ కోల్పోయిన తర్వాత 2009 జనవరిలో రాష్ట్రంలో రాష్ట్రపతి పాలనకు సిఫార్సు చేసింది. 2009 జూలైలో అసోం గవర్నర్‌గా బదిలీ చేయబడి, నియమించబడే వరకు రాష్ట్ర గవర్నర్‌గా కొనసాగారు.
5 కె. శంకరనారాయణన్

(1932–2022)

కేరళ 2009 జూలై 26 2010 జనవరి 21 179 రోజులు
  • సభ్యుడు, కేరళ శాసనసభ (1977-1979, 1980-1982, 1987-1991, 2001-2006)
  • కేబినెట్ మంత్రి, కేరళ (1977, 1977-1978, 2001-2004)
  • నాగాలాండ్ గవర్నర్ (2007-2009)
  • అరుణాచల్ ప్రదేశ్ గవర్నర్ (2007, 2007-2008)
  • అసోం గవర్నర్ (2009)
 ఖాళీగా ప్రతిభా పాటిల్
శిబు సోరెన్
నియామకం సమయంలో నాగాలాండ్ గవర్నర్. 2009 జూలైలో అసోం గవర్నర్‌గా నియమితులైన సయ్యద్ సిబ్తే రాజీ స్థానంలో జార్ఖండ్ ఐదవ గవర్నర్‌గా బదిలీ చేయబడి నియమితులయ్యారు. రాష్ట్రంలో రాష్ట్రపతి పాలనను ఉపసంహరించుకోవడం, 2009 రాష్ట్ర ఎన్నికల తర్వాత ముఖ్యమంత్రిగా శిబు సోరెన్‌ను తిరిగి నియమించడం వంటి సంఘటనలతో రాష్ట్ర గవర్నర్‌గా సంక్షిప్త పదవీకాలం గుర్తించబడింది . 2010 జనవరిలో మహారాష్ట్ర గవర్నర్‌గా బదిలీ అయ్యే వరకు పదవిలో కొనసాగారు .
6 ఎం.ఓ.హెచ్. ఫరూక్

(1937–2012)

పుదుచ్చేరి 2010 జనవరి 22 2011 సెప్టెంబరు 4 1 సంవత్సరం, 225 రోజులు
  • సభ్యుడు, పాండిచ్చేరి శాసనసభ (1967-1991)
  • స్పీకర్, పాండిచ్చేరి శాసనసభ (1964-1967, 1980-1985)
  • పాండిచ్చేరి ముఖ్యమంత్రి (1967-1968, 1969-1974, 1980-1985)
  • ప్రతిపక్ష నాయకుడు, పాండిచ్చేరి శాసనసభ (1990)
  • సభ్యుడు, లోక్ సభ (1991-1998, 1999-2004)
  • కేంద్ర రాష్ట్ర మంత్రి, పౌర విమానయాన, పర్యాటక శాఖ (2004-2009)
  • సౌదీ అరేబియా రాయబారి (2004-2009)
 శిబు సోరెన్ ప్రతిభా పాటిల్
ఖాళీగా
అర్జున్ ముండా
పుదుచ్చేరి మాజీ ముఖ్యమంత్రి. 2010 జనవరిలో జార్ఖండ్‌కు ఆరవ గవర్నర్‌గా నియమితులయ్యారు. మహారాష్ట్ర గవర్నర్‌గా నియమితులైన కె. శంకరనారాయణన్ తర్వాత ఆయన బాధ్యతలు చేపట్టారు. శాసనసభలో ప్రభుత్వం మెజారిటీ కోల్పోయిన తర్వాత 2010 జూన్లో రాష్ట్రంలో రాష్ట్రపతి పాలనను సిఫార్సు చేసింది. రాష్ట్రంలో రాష్ట్రపతి పాలనను ఉపసంహరించుకున్న తర్వాత 2010 సెప్టెంబరులో బిజెపికి చెందిన హేమంత్ సోరెన్‌ను ముఖ్యమంత్రిగా నియమించారు. 2011 సెప్టెంబరులో కేరళ గవర్నర్‌గా బదిలీ అయ్యే వరకు పదవిలో కొనసాగారు .
7 సయ్యద్ అహ్మద్

(1943–2015)

మహారాష్ట్ర 2011 సెప్టెంబరు 4 2015 మే 17 3 సంవత్సరాలు, 255 రోజులు
  • సభ్యుడు, మహారాష్ట్ర శాసనసభ (1980-1995, 1999-2009)
  • రాష్ట్ర మంత్రి, మహారాష్ట్ర (1986-1988, 1991)
  • కేబినెట్ మంత్రి, మహారాష్ట్ర (2001-2004)
 అర్జున్ ముండా ప్రతిభా పాటిల్
ఖాళీగా
హేమంత్ సోరెన్
రఘుబర్ దాస్
మహారాష్ట్ర మాజీ మంత్రి. కేరళ గవర్నర్‌గా నియమితులైన ఎం.ఒ.హెచ్. ఫరూక్ తర్వాత 2011 సెప్టెంబరులో జార్ఖండ్ ఏడవ గవర్నర్‌గా నియమితులయ్యారు. గవర్నర్‌గా ఉన్న సమయంలో, ముఖ్యమంత్రి అర్జున్ ముండా రాజీనామాకు దారితీసిన జార్ఖండ్ ముక్తి మోర్చా మద్దతు ఉపసంహరించుకోవడంతో పాలక ప్రభుత్వం కూలిపోవడంతో 2013 జనవరిలో రాష్ట్రంలో రాష్ట్రపతి పాలనకు సిఫార్సు చేయబడింది . 2013 జూలైలో జెఎంఎం నాయకుడు హేమంత్ సోరెన్‌ను ముఖ్యమంత్రిగా నియమించడంతో రాష్ట్రపతి పాలన ముగిసింది . 2015 మేలో మణిపూర్ గవర్నర్‌గా బదిలీ చేయబడి, నియమించబడే వరకు రాష్ట్ర గవర్నర్‌గా కొనసాగారు .
8 ద్రౌపది ముర్ము

(జననం 1958)

ఒడిశా 2015 మే 18 2021 జూలై 12 6 సంవత్సరాలు, 55 రోజులు
  • సభ్యుడు, రాయంగ్‌పూర్ నగర్ పంచాయతీ (1997-2000)
  • సభ్యుడు, ఒడిశా శాసనసభ (2000-2009)
  • రాష్ట్ర మంత్రి (స్వతంత్ర బాధ్యత), ఒడిశా (2000-2002)
 రఘుబర్ దాస్ ప్రణబ్ ముఖర్జీ
హేమంత్ సోరెన్
ఒడిశా బీజేపీ మాజీ నేత. మణిపూర్ గవర్నర్‌గా బదిలీ చేయబడిన డాక్టర్ సయ్యద్ అహ్మద్ తర్వాత 2015 మేలో జార్ఖండ్ ఎనిమిదవ గవర్నర్‌గా నియమితులయ్యారు. ఏ రాష్ట్రానికైనా గవర్నర్‌గా నియమితులైన మొదటి గిరిజన మహిళ, రాష్ట్రానికి మొదటి మహిళా గవర్నర్. ఛోటానాగ్‌పూర్ టెనెన్సీ చట్టం, 1948 సంతాల్ పరగణా అద్దె చట్టం, 1949కి సవరణలు కోరుతూ గిరిజన సమాజం తీవ్రంగా వ్యతిరేకించి, నిరసించిన బిల్లులకు ఆమె ఆమోదం నిరాకరించడంతో పాటు ముఖ్యమైన, గుర్తించదగిన సంఘటనలతో పదవీకాలం గుర్తించబడింది. పూర్తి పదవీకాలాన్ని పూర్తి చేసిన రాష్ట్రానికి మొదటి గవర్నర్ రాష్ట్రంలో ఎక్కువ కాలం పనిచేసిన గవర్నర్. 2021 మేలో పదవీకాలం పూర్తయిన తర్వాత ఆమె పదవీ విరమణ చేసే వరకు పదవిలో ఉన్నారు. తర్వాత 2022 జూలైలో భారతదేశ 15వ రాష్ట్రపతిగా ఎన్నికయ్యారు .
9 రమేష్ బైస్

(జననం 1947)

ఛత్తీస్‌గఢ్ 2021 జూలై 14 2023 ఫిబ్రవరి 12 1 సంవత్సరం, 213 రోజులు
  • సభ్యుడు, మధ్యప్రదేశ్ శాసనసభ (1980-1985)
  • సభ్యుడు, లోక్ సభ (1989-1991, 1996-2019)
  • కేంద్ర రాష్ట్ర మంత్రి, ఉక్కు, గనులు (1998-1999)
  • కేంద్ర రాష్ట్ర మంత్రి, రసాయనాలు, ఎరువులు (1999-2000)
  • కేంద్ర రాష్ట్ర మంత్రి, సమాచార, ప్రసార శాఖ (2000-2003)
  • కేంద్ర సహాయ మంత్రి (స్వతంత్ర బాధ్యత), గనులు (2003-2004)
  • కేంద్ర రాష్ట్ర మంత్రి (స్వతంత్ర బాధ్యత), పర్యావరణం, అటవీ, వాతావరణ మార్పు (2004)
  • త్రిపుర గవర్నర్ (2019-2021)
 హేమంత్ సోరెన్ రామ్ నాథ్ కోవింద్
నియామకం సమయంలో త్రిపుర గవర్నర్. పదవీకాలం పూర్తయిన తర్వాత పదవీ విరమణ చేసిన ద్రౌపది ముర్ము తరువాత 2021 జూలైలో జార్ఖండ్ తొమ్మిదవ గవర్నర్‌గా నియమితులయ్యారు. ముఖ్యమంత్రి హేమంత్ సోరెన్ నేతృత్వంలోని రాష్ట్ర ప్రభుత్వంతో రాష్ట్ర గవర్నర్‌గా పదవీకాలం అనేక గుర్తించదగిన ఉద్రిక్తతలతో పాటు మైనింగ్ కేసుకు సంబంధించి సోరెన్‌ను ఎమ్మెల్యేగా కొనసాగించడంపై ఎన్నికల సంఘం చేసిన సిఫార్సును గవర్నర్ బహిర్గతం చేయడంలో వైఫల్యంతో సహా ప్రముఖ సమస్యలతో గుర్తించబడింది. అలాగే రాష్ట్రంలో పని సంస్కృతిని విమర్శించారు.రాష్ట్రంలో శాంతిభద్రతలు ముఖ్యమైన సమస్య అని ధ్వజమెత్తారు. ట్రైబల్ అడ్వైజరీ కౌన్సిల్‌ను ఏర్పాటు చేయాలనే బిల్లుతో సహా ఆమోదం కోసం అతనికి పంపబడిన అనేక చట్టాలను పరిశీలన కోసం తిరిగి పంపారు. 2023 ఫిబ్రవరిలో మహారాష్ట్ర గవర్నర్‌గా బదిలీ చేయబడి, నియమించబడే వరకు పదవిలో కొనసాగారు .
10
సీపీ రాధాకృష్ణన్

(జననం 1957)

తమిళనాడు 2023 ఫిబ్రవరి 18 ప్రస్తుతం 1 సంవత్సరం, 30 రోజులు
  • సభ్యుడు, లోక్ సభ (1998-2004)
  • రాష్ట్ర అధ్యక్షుడు, తమిళనాడు బీజేపీ (2004-2007)
  • ఛైర్మన్, ఆల్ ఇండియా కోయిర్ బోర్డు (2016-2019)
  • కేరళకు బిజెపి ఇన్‌ఛార్జ్ (2020-2022)
 హేమంత్ సోరెన్ ద్రౌపది ముర్ము
చంపై సోరెన్
బీజేపీ మాజీ నేత. 2023 ఫిబ్రవరిలో మహారాష్ట్ర గవర్నర్‌గా నియమితులైన రమేష్ బైస్ తర్వాత జార్ఖండ్ పదవ గవర్నర్‌గా నియమితులయ్యారు.  రాష్ట్ర గవర్నర్‌గా, స్థానిక ప్రజలను చేరుకోవడంలో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించారు. అనేక గ్రామాలలో పర్యటించారు, దీని ఫలితంగా గవర్నర్ స్థానిక రాజకీయాల్లో జోక్యం చేసుకుంటున్నారని ఆరోపిస్తూ పాలక కూటమి నాయకులతో రాష్ట్ర ప్రభుత్వంతో అనేక పతనాలకు దారితీసింది. ప్రస్తుతం కార్యాలయంలో పనిచేస్తున్నారు.
11 సంతోష్ గంగ్వార్[6][7]
(జననం 1948) 		ఉత్తర ప్రదేశ్ 2024 జలై 31 పదవిలో ఉన్నారు 105 రోజులు
  • కార్మిక, ఉపాధి రాష్ట్ర మంత్రి (2017-2021)
  • ఆర్థిక శాఖ సహాయ మంత్రి (2016-2017)
  • జౌళి శాఖ సహాయ మంత్రి (2014-2016)
 హేమంత్ సోరెన్ ద్రౌపది ముర్ము
కేంద్ర మాజీ మంత్రి. మహారాష్ట్ర గవర్నర్‌గా నియమితులైన సి. పి. రాధాకృష్ణన్ తర్వాత 2024 జూలైలో జార్ఖండ్ పదకొండవ గవర్నర్‌గా నియమితులయ్యారు.

మూలాలు

[మార్చు]
  1. ↑ M.R, Abhilash (2022-03-09). "The office of the Governor". The Hindu. ISSN 0971-751X. Retrieved 2022-06-21.
  2. ↑ https://www.india.gov.in/my-government/whos-who/governors
  3. ↑ "Rajbhawan". www.rajbhavanjharkhand.nic.in. Archived from the original on 2022-06-22. Retrieved 2022-06-21.
  4. ↑ https://rajbhavanjharkhand.nic.in/former-governors/
  5. ↑ https://currentaffairs.adda247.com/list-of-former-governors-of-jharkhand-2000-2024/
  6. ↑ https://rajbhavanjharkhand.nic.in/
  7. ↑ PTI (2024-07-31). "Santosh Kumar Gangwar sworn in as Jharkhand Governor". The Hindu. ISSN 0971-751X. Retrieved 2024-09-12.

వెలుపలి లంకెలు

[మార్చు]