వోమేష్ చందర్ బెనర్జీ | |||
చిత్రపటం | |||
భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ మొదటి, ఎనిమిదవ అధ్యక్షుడు
| |||
వ్యక్తిగత వివరాలు
|
|||
---|---|---|---|
జాతీయత | బ్రిటిష్ ఇండియన్ | ||
రాజకీయ పార్టీ | భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ | ||
జీవిత భాగస్వామి | హేమాంగిని మోతీలాల్ (m. 1859) | ||
పూర్వ విద్యార్థి | మిడిల్ టెంపుల్ | ||
వృత్తి | న్యాయవాది |
వోమేష్ చుందర్ బొన్నర్జీ (లేదా ఉమేష్ చంద్ర బెనర్జీ) (1844 డిసెంబరు 29 -190621 జూలై 21) ఒక భారతీయ న్యాయవాది. అతను భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ సహవ్యవస్థాపకుడు, [1] మొదటి అధ్యక్షుడు. 1844లో కలకత్తాలో జన్మించాడు. అతని విద్యాభ్యాసం ఓరియంటల్ సెమినరీ, హిందూ పాఠశాలలో జరిగింది.1862లో కలకత్తా సుప్రీంకోర్టు న్యాయవాదులు డబ్ల్యు.పి. గిల్లెండర్ సంస్థలో గుమస్తాగా చేరినప్పుడు అతని జీవితగమనం ప్రారంభమైంది.1864లో అతను ఇంగ్లాండ్ వెళ్లాడు. లండన్లోని ఇన్స్ ఆఫ్ కోర్టు ఇంగ్లాండ్, యునైటెడ్ కింగ్డమ్లో భాగమైన వేల్స్ దేశం లోని న్యాయవాదుల వృత్తిపరమైన సంఘాలుకు కోర్టులోఉన్న నాలుగు వసతిగృహాలలోని మిడిల్ టెంపుల్ లో న్యాయవాదవృత్తిలో తగిన విద్యను అభ్యసించడానికి చేరాడు.1867 జూన్ లో అతను న్యాయవాదిగా న్యాయవాదుల సంఘంలో చేరాడు. అతను1868లో కలకత్తాకు తిరిగి వచ్చాడు. కొద్దికాలంలోనే అతను ఉన్నత న్యాయస్థానం గుర్తించిన అత్యంత న్యాయవాది అయ్యాడు. అతను స్టాండింగ్ కౌన్సిల్గా వ్యవహరించిన మొదటి భారతీయుడు. దీనిలో1882,1884,1886, 1887లలో అతను నాలుగుసార్లు బాధ్యతలు నిర్వర్తించాడు.1883 లో సురేంద్రనాథ్ బెనర్జీపై మోపిన కోర్టు ధిక్కరణ కేసునందు కలకత్తా హైకోర్టులో ఉమేష్ చంద్ర బెనర్జీ అతని తరుపున వాదించాడు. అతను కలకత్తా విశ్వవిద్యాలయంలో ఫెలో దాని న్యాయ అధ్యాపకులకు అధ్యక్షుడిగా ఉన్నాడు. 1901లో కలకత్తా బార్ నుండి పదవీవిరమణ అయ్యాడు.
1885లో బొంబాయిలో డిసెంబరు 28 నుండి 31 వరకు జరిగిన భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ మొదటి సభకు అతను అధ్యక్షత వహించాడు. కలకత్తాలో జరిగిన 1886 సభలలో అతను తన పనిని చక్కగా సమన్వయం చేసుకోవడానికి ప్రతి కార్యాచరణ పరిధిలో కాంగ్రెస్ స్థాయీ సంఘాలను ఏర్పాటు చేయాలని ప్రతిపాదించాడు. ఈ సందర్భంగా కాంగ్రెస్ తన కార్యకలాపాలను రాజకీయ విషయాలకే పరిమితం చేయాలని అతను సూచనలు చేసాడు. అతను అలహాబాద్లో జరిగిన భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ 1892 సభలకు మళ్లీ అధ్యక్షుడయ్యాడు. ఆ సభలలో రాజకీయ స్వేచ్ఛ కోసం భారతదేశం నిరూపించుకోవలసిన స్థానాన్ని అతను ఖండించాడు.
అతను బ్రిటన్ వెళ్లి ప్రివీ కౌన్సిల్ ముందు న్యాయవాది వృత్తి చేసాడు. అతను లండన్ బ్రిటిష్ కమిటీ ఆఫ్ కాంగ్రెస్, దాని పత్రికలకు ఆర్థిక సహాయం చేసాడు. 1865లో దాదాభాయ్ నౌరోజీ లండన్ ఇండియన్ సొసైటీని స్థాపించాడు. బొన్నర్జీని దాని ప్రధాన కార్యదర్శిగా నియమించాడు. బొన్నర్జీ అతనితో పాటు కాంగ్రెస్ అధ్యక్షుడు నౌరోజీ అయినప్పుడు, ఎర్డ్లీ నార్టన్ విలియం డిగ్బీ లండన్లో కాంగ్రెస్ శాఖకు చెందిన కాంగ్రెస్ పొలిటికల్ ఏజెన్సీని ప్రారంభించారు. అతను 1892 యునైటెడ్ కింగ్డమ్ సార్వత్రిక ఎన్నికల్లో బారో ఫర్నేస్ సీటుకోసం లిబరల్ పార్టీ అభ్యర్థిగా పోటీ చేయడంలో విఫలమయ్యాడు1893లో, నౌరోజీ, బెనర్జీ , బద్రుద్దీన్ త్యాబ్జీ ఇంగ్లాండ్లో భారతీయ పార్లమెంటరీ కమిటీని స్థాపించారు.
వోమేష్ చంద్ర బొన్నర్జీ 1844 డిసెంబరు 29 న కలకత్తాలో (ఇప్పుడు కోల్కతా), ప్రస్తుత పశ్చిమ బెంగాల్ రాష్ట్రంలో జన్మించాడు.[2][3] అతను చాలా గౌరవనీయమైన రార్హి కులిన్ బ్రాహ్మణ కుటుంబానికి చెందినవాడు. ప్రస్తుత పశ్చిమ బెంగాల్ రాష్ట్రంలో హౌరా పట్టణానికి పశ్చిమాన ఉన్న బగండాకు చెందినవాడు. అతని తాత పీతాంబూర్ బొన్నర్జీ మొదట కలకత్తా (ఇప్పుడు కోల్కతా ) వలసవెళ్లి అక్కడ స్థిరపడ్డారు. తన తల్లి వైపు నుండి, ప్రస్తుత పశ్చిమ బెంగాల్లోని హుగ్లీ జిల్లా త్రిబేనికి చెందిన ప్రఖ్యాత సంస్కృత పండితుడు, తత్వవేత్త పండిట్ జగ్గోనాథ్ తుర్కోపుంచనున్ నుండి వొమేష్ చంద్ర వారసుడుగా జన్మించాడు.[4]
వోమేష్ చంద్ర బోన్నర్జీ ఓరియంటల్ సెమినరీ, హిందూ పాఠశాలలో చదువుకున్నాడు.[2] 1859లో అతను హేమాంగిని మోతీలాల్ను వివాహం చేసుకున్నాడు. 1862లో కలకత్తా సుప్రీంకోర్టు న్యాయవాదులు డబ్ల్యుపి గిలాండర్స్ సంస్థలో గుమస్తాగా చేరడంతో అతని జీవిత గమనం ప్రారంభమైంది.ఆ వృత్తిలో అతను న్యాయ చట్టంపై మంచి పరిజ్ఞానాన్ని సంపాదించాడు.అది అతని తరువాతి కెరీర్లో బాగా సహాయపడింది.1864లో బొంబాయికి చెందిన మిస్టర్ ఆర్. జె. జిజిభాయ్ స్కాలర్షిప్ ద్వారా ఇంగ్లాండ్కు వెళ్లాడు.అక్కడ అతను ఇన్స్ ఆఫ్ కోర్టు పాఠశాలలోని మిడిల్ టెంపుల్లో న్యాయవాదవృత్తి అభ్యాసంకోసం చేరాడు.1867 జూన్ లో న్యాయవాదుల సంఘంలో చేరాడు.[3][5][6] 1868 లో కలకత్తాకు తిరిగి వచ్చిన తరువాత, అతను కలకత్తా హైకోర్టు న్యాయవాది సర్ చార్లెస్ పాల్ వద్ద సహాయకుడిగా చేరాడు.[2] 1868 లో కలకత్తాకు తిరిగివచ్చిన తరువాత, అతను కలకత్తా హైకోర్టు న్యాయవాది సర్ చార్లెస్ పాల్ వద్ద సహాయకుడిగా చేరాడు మరొక న్యాయవాది, జెపి కెన్నెడీ బోన్నర్జీ న్యాయవాది వృత్తిలో ఖ్యాతిని స్థాపించడానికి బాగా సహాయపడ్డాడు.కొన్ని సంవత్సరాలలోనే అతను ఉన్నత న్యాయస్థానంలో అత్యంత ప్రతిభకలిగిన న్యాయవాదిగా పేరుగడించాడు. అతను న్యాయవాదుల స్థాయీసంఘం సభ్యుడుగా వ్యవహరించిన మొదటి భారతీయుడు.దీనిలో అతను 1882,1884,1886,1887 సంవత్సరాలలో నాలుగుసార్లు బాధ్యతలు నిర్వర్తించాడు.
1883 లో కలకత్తా హైకోర్టులో సురేంద్రనాథ్ బెనర్జీకి వ్యతిరేకంగా కోర్టు ధిక్కార కేసులో ప్రఖ్యాతిగాంచాడు. వోమేష్ చంద్ర బోన్నర్జీకి సురేంద్రనాథ్ బెనర్జీ, కలకత్తా విశ్వవిద్యాలయం సహచరుడు, దాని న్యాయ అధ్యాపకులకు అధ్యక్షుడిగా ఉన్నాడు.[2] తరుచుగా శాసన మండలి తరుపున ప్రాతినిధ్యం వహిస్తాడు.[6] వోమేష్ చంద్ర బోన్నర్జీ 1901లో కలకత్తా బార్ నుండి రిటైర్ అయ్యాడు.[2]
1885 డిసెంబరు 28 నుండి 31 వరకు బొంబాయిలో జరిగిన భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ మొదటి సభకు అతను అధ్యక్షత వహించాడు.[6] ఆ సభకు 72 మంది సభ్యులు హాజరయ్యారు [7] దాదాభాయ్ నౌరోజీ అధ్యక్షతన 1886 లో కలకత్తాలో జరిగిన సభలో అతను తన పనిని చక్కగా సమన్వయం చేసుకోవడానికి ప్రతి ప్రావిన్స్లో కాంగ్రెస్ స్థాయీ సంఘాలను ఏర్పాటు చేయాలని ప్రతిపాదించాడు. ఈ సందర్భంలోనే అతను కాంగ్రెస్ కోసం వాదించాడు సామాజిక సంస్కరణల ప్రశ్నను ఇతర సంస్థలకు వదిలిపెట్టి, రాజకీయ కార్యకలాపాలకు మాత్రమే దాని కార్యకలాపాలను పరిమితం చేయాలని గట్టిగా నొక్కిచేప్పాడు. అతను అలహాబాద్లో 1892 సభలో మళ్లీ భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ [6] అక్కడ రాజకీయ స్వేచ్ఛ కోసం భారతదేశం విలువైందని నిరూపించాల్సిన స్థానాన్ని ఖండించాడు.[8] అతను బ్రిటన్ వెళ్లి ప్రివి కౌన్సిల్ ముందు న్యాయవాదిగా పనిచేసాడు.[6] అతను బ్రిటిష్ కమిటీ ఆఫ్ కాంగ్రెస్ లండన్లోని దాని పత్రికలకు ఆర్థిక సహాయం చేసాడు.[6] 1865 లో దాదాభాయ్ నౌరోజీ లండన్ ఇండియన్ సొసైటీని స్థాపించి, దానికి బోన్నర్జీని ప్రధాన కార్యదర్శిగా నియమించాడు. 1866 డిసెంబరులో, నౌరోజీ దానిని రద్దు చేసి, ఈస్ట్ ఇండియన్ అసోసియేషన్ను ఏర్పాటు చేశాడు.బొనర్జీతో పాటు కాంగ్రెస్ అధ్యక్షుడు నౌరోజీ మారినప్పుడు, ఎర్డ్లీ నార్టన్ విలియం డిగ్బే కాంగ్రెస్ రాజకీయ ఏజెన్సీ, లండన్ లో కాంగ్రెస్ ఒక శాఖను ప్రారంభించింది.[9] అతను క్రోయిడాన్లో నివసించిన అతని నివాసానికి ఖిదీర్పూర్ పేరు పెట్టాడు.[9] లిబరల్ పార్టీ 1892 లో బారో, ఫర్నేస్ సీటు కోసం అతడిని తన అభ్యర్థిగా చేసింది. టోనర్ అభ్యర్థి చార్లెస్ కైజర్ చేతిలో బోన్నర్జీ ఓడిపోయాడు. అదే ఎన్నికల్లో నౌరోజి ఫిన్స్బరీ సెంట్రల్ నియోజకవర్గంలో గెలిచి, తన సమీప ప్రత్యర్థిని 5 ఓట్ల స్వల్ప తేడాతో ఓడించాడు.నౌరోజీ బ్రిటిష్ పార్లమెంటులో మొదటి భారతీయ సభ్యుడు అయ్యాడు.1893 లో, నౌరోజీ, బోన్నర్జీ, బద్రుద్దీన్ త్యాబ్జీ ఇంగ్లాండ్లో భారత పార్లమెంటరీ కమిటీని స్థాపించారు.[9]
అతని కుమార్తె జానకి మజుందార్ (నీ బోనర్జీ) కేంబ్రిడ్జ్ విశ్వవిద్యాలయం, న్యూన్హామ్ కళాశాలలో సహజ శాస్త్రం, రసాయన శాస్త్రం, జంతుశాస్త్రం, శరీరధర్మశాస్త్రం చదివింది.[10][11] అతని కుమార్తె, సుశీల అనితా బొన్నర్జీ వైద్యురాలు, టీచర్.[12]
అతను 1906 జూలై 21 న తన ఇంటి కిడ్డెర్పోర్లో మరణించాడు. భార్య హేమాంగిని క్రైస్తవ మతంలోకి మారినప్పటికీ, బొన్నర్జీ హిందువుగానే ఉండిపోయాడు. అతని కోరిక మేరకు ఇంగ్లాండ్లో మతరహిత సమాధి చేయబడ్డాడు.హేమాంగిని అతని మరణం తర్వాత భారతదేశానికి తిరిగి వచ్చి 1910 లో మరణించింది. వారి వారసులు భారతదేశం, బ్రిటన్లో నివసిస్తున్నారు.[13]