నిర్భయ్ క్షిపణి

నిర్భయ్‌ క్షిపణి
నిర్భయ్‌ క్రూయిజ్ క్షిపణి
రకందూర పరిధి, అన్ని కాలాల, సబ్‌సోనిక్ క్రూయిజ్ క్షిపణి[1][2]
అభివృద్ధి చేసిన దేశం భారతదేశం
సర్వీసు చరిత్ర
వాడేవారుభారతీయ నౌకా దళం
భారత సైన్యం
భారతీయ వాయు సేన
ఉత్పత్తి చరిత్ర
తయారీదారుDRDO
తయారీ తేదీతెలియదు పరీక్షల దశలోనే ఉంది
విశిష్టతలు
బరువు1,000 kg[3]
పొడవు6 మీ
వ్యాసం0.52 మీ

ఇంజనుturbofan
వింగ్‌స్పాన్2.84 మీ
ఆపరేషను
పరిధి
1,000 km[1][3]
వేగంమ్యాక్ 0.8
గైడెన్స్
వ్యవస్థ
INS

నిర్భయ్‌ ఒక దూర పరిధి సబ్‌సోనిక్ క్రూయిజ్ క్షిపణి. దీనిని భారత రక్షణ పరిశోధన అభివృద్ధి సంస్థ అభివృద్ధి చేసింది.

వివరణ

[మార్చు]

నిర్బయ్ తక్కువ ఖర్చుతో, అన్నికాలాలలో, రహస్యంగా, కచ్చితత్వంతో లక్ష్యాన్ని ఛేదించ గల సబ్‌సోనిక్ క్రూయిజ్ క్షిపణి. దీని పరిధి 1000 కి.మీ. బరువు ఒక టన్ను (1000 కి.గ్రా.), పొడవు 6 మీ. కచ్చితమైన గమనం కోసం రింగ్ లేజర్ గైరోస్కోప్, కచ్చితమైన ఎత్తును కొలిచేందుకు రేడియో ఆల్టిమీటర్ ను ఈ క్షిపణిలో అమర్చారు.

ప్రయోగాలు

[మార్చు]

ఇప్పటి వరకు ఆరు నిర్భయ్ పరీక్షలు జరపగా మూడు విఫలమయ్యాయి. మూడు విజయవంతమయ్యాయి. ఆ వివరాలివి:

  • మొదటి పరీక్ష– 2013 మార్చి 12– విఫలం– ప్రయాణంలో ఉండగా క్షిపణి కూలిపోయింది
  • రెండవ పరీక్ష – 2014 అక్టోబరు 17– విజయవంతం – 100% పనితనం
  • మూడవ పరీక్ష– 2015 అక్టోబరు 16 – విఫలం - క్షిపణి కూలిపోయింది
  • నాలుగవ పరీక్ష - 2016 డిసెంబరు 21 - విఫలం - క్షిపణి కూలిపోయింది[4][5][6]
  • 2017 నవంబరు 7 న నిర్వహించిన ఐదవ పరీక్ష విజయవంతమైంది. ఈ పరీక్షలో నిర్భయ్ క్షిపణి 50 నిముషాల పాటు ప్రయాణించి, 647 కి.మీ. దూరాన్ని అధిగమించింది.[7]
  • 2019 ఏప్రిల్ 15 న జరిగిన ఆరవ పరీక్షలో నిర్భయ్ క్షిపణి 650 కి.మీ. దూరం ప్రయాణించింది. పరీక్ష స్ంపూర్ణంగా విజయవంతమైనట్లు డిఆర్‌డివో ప్రకటించింది.[8] నేలను హత్తుకుంటూను, నీటిపై రాసుకుంటూనూ ప్రయాణించ గల సామర్థ్యాలను కూడా ఈ ప్రయోగంలో విజయవంతంగా పరీక్షించారు.[9] దీనితో నిర్భయ్ క్షిపణి అభివృద్ధి పరీక్షలు పూర్తయ్యాయి. తరువాతి పరీక్షలు భారత రక్షణ దళాల అవసరాల మేరకు నిర్వహిస్తారు.[10]

మోహరింపు

[మార్చు]

2020 సెప్టెంబరులో చైనాతో సరిహద్దు ఉద్రిక్తతలు నెలకొన్న నేపథ్యంలో భారతదేశం, తూర్పు లడఖ్‌లో వాస్తవాధీన రేఖ వెంబడి నిర్భయ్ క్షిపణులను పరిమిత స్థాయిలో మోహరించింది. దీనితో పాటు బ్రహ్మోస్, ఆకాశ్ క్షిపణులను కూడా మోహరించింది.[11][12]

ఇవి కూడా చూడండి

[మార్చు]

మూలాలు

[మార్చు]
  1. 1.0 1.1 "India to Test Nirbhay Cruise Missile in 2012". Rusnavy. November 2011. Retrieved 10 March 2012.
  2. "India Develops Sub-sonic Stealth Cruise Missile". Archived from the original on 2012-03-10. Retrieved 2014-02-05.
  3. 3.0 3.1 "Nirbhay Cruise Missile". Indian Defense Projects Sentinel. Mar 7, 2012. Archived from the original on 2013-06-05. Retrieved March 10, 2012.
  4. "Nirbhay missile test "an utter failure"". Archived from the original on 2016-12-21. Retrieved 2016-12-21.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  5. "Subsonic cruise missile Nirbhay flight test fails". Archived from the original on 2016-12-21. Retrieved 2016-12-21.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  6. "Nuclear-capable Nirbhay cruise missile's test fails for the fourth time". Archived from the original on 2016-12-21. Retrieved 2016-12-21.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  7. "India conducts successful flight test of Nirbhay cruise missile". Archived from the original on 2017-11-08. Retrieved 2017-11-18.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  8. "పాకిస్థాన్ గుండెల్లో పిడుగు వేసిన భారత్...నిర్భయ్ క్షిపణి ప్రయోగం సక్సెస్". న్యూస్18 తెలుగు. 2019-04-15. Archived from the original on 2020-09-29. Retrieved 2020-09-29.
  9. "Sub-sonic cruise missile 'Nirbhay' successfully test-fired". The Hindu (in Indian English). Special Correspondent. 2019-04-16. ISSN 0971-751X. Retrieved 2019-08-26.{{cite news}}: CS1 maint: others (link)
  10. "Nirbhay cruise missile to be tested with 'desi' engine in future". The Week. 16 April 2019. Retrieved 26 August 2019.
  11. "డ్రాగన్‌పై 'నిర్భయ' గురి..!". www.eenadu.net. Retrieved 2020-09-29.
  12. "ఎల్‌ఏసీకి బ్రహ్మోస్‌ క్షిపణి". ఆంధ్రజ్యోతి. 2020-09-29. Archived from the original on 2020-09-29. Retrieved 2020-09-29.