మయూరేశ్వర దేవాలయం (మోర్గావ్)

మయూరేశ్వర దేవాలయం (మోర్గావ్)
మయూరేశ్వర దేవాలయ శిఖరం
స్థానం
దేశం:భారతదేశం
రాష్ట్రం:మహారాష్ట్ర
జిల్లా:పూణే జిల్లా
ప్రదేశం:మోర్గావ్
భౌగోళికాంశాలు:18°16′33.8″N 74°19′17″E / 18.276056°N 74.32139°E / 18.276056; 74.32139
నిర్మాణశైలి, సంస్కృతి
నిర్మాణ శైలి:దేవాలయ శైలీ

మయూరేశ్వర దేవాలయం (మోరేశ్వర దేవాలయం) మహారాష్ట్ర పూణె జిల్లా, పూణే నగరానికి సుమారు 65 కి.మీ.ల దూరంలో ఉన్న మొరగావ్‌ గ్రామంలోని వినాయకుడి దేవాలయం. మహారాష్ట్రలో అష్టవినాయక అని పిలువబడే ఎనిమిది వినాయక దేవాలయాలలో ఇదీ ఒకటి.

ప్రాముఖ్యత

[మార్చు]

మోర్గావ్ దేవాలయం పూణే చుట్టూ ఉన్న ఎనిమిది వినాయక దేవాలయాల తీర్థయాత్రకు ప్రారంభ స్థానం.[1] దేవాలయ సర్క్యూట్‌ను అష్టవినాయక ("ఎనిమిది వినాయకులు") అని పిలుస్తారు. యాత్రికుడు తీర్థయాత్ర ముగింపులో మోర్గావ్ దేవాలయాన్ని సందర్శించకపోతే తీర్థయాత్ర అసంపూర్ణంగా జరిగినట్లు పరిగణించబడుతుంది. ఇది భారతదేశం అగ్రగామి వినాయక తీర్థయాత్ర" అని కూడా గుర్తించబడింది.[1][2]

వినాయక పురాణం ప్రకారం మోర్గావ్ (మయూరపురి) అనేది వినాయకుగికి మూడు ముఖ్యమైన ప్రదేశాలలో ఒకటి, భూమిపై ఉన్న ఏకైక ప్రదేశం అని పేర్కొనబడింది.[2] ప్రళయం సమయంలో, వినాయకుడు ఇక్కడ యోగనిద్రలోకి ప్రవేశిస్తాడని పేర్కొనబడింది.[3] ఈ దేవాలయ పవిత్రత హిందూ పవిత్ర నగరమైన కాశీతో పోల్చబడింది.[1]

మోర్యా గోసావి (మొరోబా) ప్రముఖ గణపత్య సాధువు. చించ్వాడ్‌కు మారడానికి ముందు మోర్గావ్ వినాయక దేవాలయంలో పూజలు చేసి, కొత్త దేవాలయాన్ని నిర్మించాడు.[4] మోర్గావ్ దేవాలయం, పూణే సమీపంలోని ఇతర గణపత్య కేంద్రాలు, 18వ శతాబ్దంలో మరాఠా సామ్రాజ్యంలోని పీష్వా పాలకుల నుండి రాచరిక పోషణను పొందాయి. వినాయకుడిని తమ కులదైవత్ ("కుటుంబ దైవం")గా ఆరాధించే పేష్వాలు, భూమి/లేదా నగదు రూపంలో విరాళంగా ఇచ్చారు. ఈ వినాయక దేవాలయాలకు అదనంగా వాటిని అందించారు.[1]

పండుగలు

[మార్చు]

వినాయక జయంతి (మాఘ శుక్ల చతుర్థి), వినాయక చవితి (భాద్రపద శుక్ల చతుర్థి) పండుగలు 4వ చంద్రుని రోజున వరుసగా మాఘ, భాద్రపద హిందూ మాసాలలో ప్రకాశవంతమైన పక్షం రోజులలో, భక్తులు పెద్ద సంఖ్యలో మయూరేశ్వర దేవాలయానికి తరలి వస్తారు.[1]

  • మోర్గావ్ ఆలయం
  • మోర్గావ్ ఆలయం ప్రధాన ద్వారం
  • మోర్గావ్ ఆలయ గోపురం
  • మోరెగావ్ ఆలయ ప్రధాన ద్వారం
  • మోరెగావ్ ఆలయంలో వినాయకుడు

మూలాలు

[మార్చు]
  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 Anne Feldhaus (19 December 2003). "Connected places: region, pilgrimage, and geographical imagination in India". Palgrave Macmillan. pp. 142–3, 145–6, 160. ISBN 978-1-4039-6324-6. Retrieved 13 January 2010.
  2. ↑ 2.0 2.1 Grimes pp. 37–8
  3. ↑ Grimes pp.112–3
  4. ↑ "Poona District: Places – Morgaon". The Gazetteers Department, Government of Maharashtra. 2006. Archived from the original on October 16, 2009. Retrieved 5 January 2010.

బయటి లింకులు

[మార్చు]