మహారాష్ట్రలో ఎన్నికలు

భారతదేశంలో మహారాష్ట్ర (హైలైట్ చేయబడింది)

మహారాష్ట్రలో ఎన్నికలు, భారత రాజ్యాంగానికి అనుగుణంగా కేంద్ర ఎన్నికల సంఘం నిర్వహిస్తుంది. మహారాష్ట్ర అసెంబ్లీ ఏకపక్షంగా స్థానిక సంస్థల ఎన్నికల నిర్వహణకు సంబంధించి చట్టాలను రూపొందిస్తుంది. రాష్ట్ర స్థాయి ఎన్నికల నిర్వహణకు రాష్ట్ర శాసనసభ ద్వారా ఏవైనా మార్పులు చేస్తే భారత పార్లమెంటు ఆమోదిస్తుంది. భారత రాజ్యాంగం లోని ఆర్టికల్ 356 ప్రకారం రాష్ట్ర శాసనసభను పార్లమెంటు రద్దు చేసి,  రాష్ట్రపతి పాలన విధించవచ్చు.

ప్రధాన రాజకీయ పార్టీలు

రాజకీయ పార్టీ	ఎన్నికల చిహ్నం	రాజకీయ స్థానం	శాసనసభలో సీట్లు
భారతీయ జనతా పార్టీ (బిజెపి)		రైట్-వింగ్ పాలిటిక్స్	132 / 288
శివసేన		రైట్-వింగ్ నుండి ఫార్ రైట్ పాలిటిక్స్	57 / 288
నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ (NCP)		సెంట్రిజం పాలిటిక్స్	41 / 288
భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ (INC)		సెంట్రిజం నుండి సెంటర్ లెఫ్ట్ పాలిటిక్స్	16 / 288
శివసేన (యుబిటి)		రైట్-వింగ్ పాలిటిక్స్	20 / 288
నేషనలిస్ట్ కాంగ్రెస్ పార్టీ (శరద్ చంద్రపవార్)		సెంటర్ పాలిటిక్స్	10 / 288
సమాజ్ వాదీ పార్టీ (SP)		కేంద్రం నుండి వామపక్షం	2 / 288
మహారాష్ట్ర నవనిర్మాణ సేన (MNS)		అల్ట్రా-రైట్ పాలిటిక్స్	1 / 288
ది పీజెంట్స్ అండ్ వర్కర్స్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా		వామపక్ష పాలిటిక్స్	1 / 288
కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (CPI)		వామపక్ష పాలిటిక్స్	1 / 288
ఆల్ ఇండియా మజ్లిస్-ఇ-ఇత్తెహాదుల్ ముస్లిమీన్		అల్ట్రా-రైట్ పాలిటిక్స్	1 / 288
కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్క్సిస్ట్)		వామపక్ష పాలిటిక్స్	1 / 288
రిపబ్లికన్ పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా		సెంటర్ పాలిటిక్స్	0 / 288

లోక్‌సభ ఎన్నికలు

1951, 1957 ఎన్నికల ఫలితాలు బొంబాయి రాష్ట్రం నుండి వచ్చాయి. ఇందులో గుజరాత్‌లో గణనీయమైన భాగాలు ఉన్నాయి, అయితే మరాఠ్వాడా, విదర్భలను చేర్చలేదు. మహారాష్ట్ర రాష్ట్రం 1960 మే 1న ఏర్పడింది.^[1][2][3]

బొంబాయి రాష్ట్రం

లోక్‌సభ	ఎన్నికల సంవత్సరం	1వ పార్టీ		2వ పార్టీ		3వ పార్టీ		4వ పార్టీ		ఇతరులు	మొత్తం సీట్లు
1వ	1951-52		ఐఎన్‌సీ 40		PWPI 1		SCF 1			స్వతంత్రులు 3	45
2వ	1957		ఐఎన్‌సీ 38		SCF 5		PSP 5		PWPI 4	CPI 4, BJS 2, MJP 2, PSP 2 , SMS 2, స్వతంత్రులు 2	66

మహారాష్ట్ర

లోక్‌సభ	ఎన్నికల సంవత్సరం	1వ పార్టీ		2వ పార్టీ		3 వ పార్టీ		4వ పార్టీ		ఇతరులు	మొత్తం సీట్లు
3వ	1962		ఐఎన్‌సీ 41		పి.ఎస్.పి 1					IND 2	44
4వ	1967		ఐఎన్‌సీ 37		సిపిఐ 2		SSP 2		PSP 1	IND 2, PWPI 1	45
5వ	1971		ఐఎన్‌సీ 42		ఆర్.పి.ఐ 1		AIFB 1		PSP 1		45
6వ	1977		ఐఎన్‌సీ 20		జనతా పార్టీ 19		PWPI 5		సీపీఐ (ఎం) 3	RPI 1	48
7వ	1980		ఐఎన్‌సీ 39		జనతా పార్టీ 8		NC(U) 1				48
8వ	1984		ఐఎన్‌సీ 43		జనతా పార్టీ 1		PWPI 1		INC(S) 1	IND 2	48
9వ	1989		ఐఎన్‌సీ 28		బీజేపీ 10		జనతాదళ్ 5		శివసేన 1	IND 3 CPI 1	48
10వ	1991		ఐఎన్‌సీ 38		బీజేపీ 5		శివసేన 4		సీపీఐ (ఎం) 1		48
11వ	1996		బీజేపీ 18		ఐఎన్‌సీ 15		శివసేన 15				48
12వ	1998		ఐఎన్‌సీ 33		శివసేన 6		బీజేపీ 4		RPI 4	PWPI 1	48
13వ	1999		శివసేన 15		బీజేపీ 13		ఐఎన్‌సీ 10		ఎన్‌సీపి 6	PWPI 1, BBM 1, JD(S) 1, IND 1	48
14వ	2004		ఐఎన్‌సీ 13		బీజేపీ 13		శివసేన 12		ఎన్‌సీపి 9	RPI(A) 1	48
15వ	2009		ఐఎన్‌సీ 17		శివసేన 11		బీజేపీ 9		ఎన్‌సీపి 8	SWP 1, BVA 1, IND 1	48
16వ	2014		బీజేపీ 23		శివసేన 18		ఎన్‌సీపి 4		ఐఎన్‌సీ 02	SWP 1	48
17వ	2019		బీజేపీ 23		శివసేన 18		ఎన్‌సీపి 4		ఐఎన్‌సీ 1	AIMIM 1, IND 1	48
18వ	2024		ఐఎన్‌సీ 14		బిజెపీ 9		NCP(SP) 8		SS(UBT) 9	SHS 7, NCP 1	48

శాసనసభ ఎన్నికలు

ఎన్నికల సంవత్సరం	1వ పార్టీ		2వ పార్టీ		3 వ పార్టీ		4వ పార్టీ		5వ పార్టీ		ఇతరులు	మొత్తం సీట్లు	ముఖ్యమంత్రి	సీఎం పార్టీ
1962[4]		INC 215		PWPI 15		PSP 9		CPI 6		RPI 6	SSP 1, IND 15	264	మరోత్రావ్ కన్నంవర్	INC
													పి. కె. సావంత్
													వసంతరావు నాయక్
1967		INC 203		PWPI 19		CPI 10		PSP8		RPI 5	BJS 4, SSP 4, CPI(M) 1, IND 16	270	వసంతరావు నాయక్
1972[5]		INC 222		PWPI 7		BJS 5		SSP 3		AIFB 2	CPI 2, RPI 2, BKD 1, CPIM 1, IUML 1, SS 1, IND 23		వసంతరావు నాయక్
													శంకర్రావు చవాన్
													వసంతదాదా పాటిల్
1978[6]		JP 99		INC 69		INC(I) 62		PWPI 13		CPI(M) 9	AIFB 3, RPI(K) 2, RPI 2, CPI 1, IND 28	288	వసంతదాదా పాటిల్	INC(U)
													శరద్ పవార్	IC(S)
1980		INC 186		INC (Urs) 47		JP(S) 17		BJP 14		PWPI 9	CPI 2, CPI(M) 2, IND 10		ఎఆర్ అంతులే	INC
													బాబాసాహెబ్ భోసలే
													వసంతదాదా పాటిల్
1985		INC 161		INC(S) 54		JP 20		BJP 16		PWPI 13	CPI 2, CPI(M) 2, IND 20		శివాజీరావు పాటిల్ నీలంగేకర్
													శంకర్రావు చవాన్
													శరద్ పవార్
1990		INC 141		SS 52		BJP42		JD 24		PWPI 8	CPI(M) 3, CPI 2, IC(S)-SSS 1, IUML 1, RPI (K) 1, IND 13		శరద్ పవార్
													సుధాకరరావు నాయక్
1995		INC 80		SS 73		BJP65		JD 11		PWPI 6	SP 3, CPI(M) 3, MVC 1, NVAS 1, IND 45		మనోహర్ జోషి	SS
													నారాయణ్ రాణే
1999		INC 75		SS 69		NCP 58		BJP 56		PWPI 6	BBM 3, JD 2, SP 2, CPI(M) 2, RPI 1, GGP 1, NPP 1, SJP (M) 1, IND 12		విలాస్‌రావ్ దేశ్‌ముఖ్	INC
													సుశీల్ కుమార్ షిండే
2004		NCP 71		INC 69		SS 62		BJP54		JSS 4	CPI(M) 3, PWPI 2, BBM 1, RPI(A) 1, SBP 1, ABS 1, IND 12		విలాస్‌రావ్ దేశ్‌ముఖ్
													అశోక్ చవాన్
2009		INC 82		NCP 62		BJP46		SS 44		MNS 13	PWPI 4, SP 4, JSS 2, BVA 2, BBM 1, CPI(M) 1, RSP 1, SWP 1, LS 1, IND 24		అశోక్ చవాన్
													పృథ్వీరాజ్ చవాన్
2014		BJP 122		SS 63		INC 42		NCP 41		BVA 3	PWPI 3,AIMIM 2, BBM 1, CPI(M) 1, MNS 1, RSP 1, SP 1, IND 7		దేవేంద్ర ఫడ్నవీస్	BJP
2019		BJP 105		SS 56		NCP 54		INC 44		BVA 3	AIMIM 2, PJP 2, SP 2, CPI(M) 1, JSS 1, KSP 1, MNS 1, RSP 1, SWP 1, IND 13		దేవేంద్ర ఫడ్నవీస్
													ఉద్ధవ్ ఠాక్రే	SS
													ఏక్‌నాథ్ షిండే	SHS
2024		BJP132		SHS 57		NCP 41		SS(UBT) 20		INC 16	NCP(SP) 10, JSS 2, SP 2, RYSP 1, RSVA 1, PWPI 1, CPI(M) 1, AIMIM 1, RSP 1, IND 2		దేవేంద్ర ఫడ్నవీస్	BJP

మూలాలు

1. "Lok Sabha Results 1951-52". Election Commission of India.
2. "Statistical Report on Lok Sabha Elections 1951-52" (PDF). Election Commission of India.
3. "Lok Sabha Results 1962". Election Commission of India.
4. "Statistical Report on Maharashtra Vidhan Sabha Elections, 1962" (PDF). Election Commission of India.
5. "Statistical Report on General Election, 1972 to the Legislative Assembly of Maharashtra" (PDF). Election Commission of India.
6. "Statistical Report on General Election, 1978 to the Legislative Assembly of Maharashtra" (PDF). Election Commission of India.