మహ్రూఖ్ తారాపోర్


మహ్రూఖ్ తారాపోర్
జననం1946
ముంబై, భారతదేశం
వృత్తిఆర్ట్ కన్సల్టెంట్
పురస్కారాలుపద్మశ్రీ

మహరుఖ్ తారాపూర్ ఒక భారతీయ మ్యూజియం ప్రొఫెషనల్, ఆర్ట్ కన్సల్టెంట్, [1] ఆమె మ్యూజియం ఆర్ట్‌లో, ముఖ్యంగా ఇస్లామిక్ ఆర్ట్‌లో స్కాలర్‌షిప్‌కు ప్రసిద్ధి చెందింది. [2] 2013లో భారత ప్రభుత్వం ఆమెను కళా రంగానికి చేసిన సేవలకు గాను నాల్గవ అత్యున్నత పౌర పురస్కారమైన పద్మశ్రీని ప్రదానం చేయడం ద్వారా ఆమెను సత్కరించింది.[3]

సెయింట్ కేథరీన్ మొనాస్టరీ

జీవిత చరిత్ర

[మార్చు]
మ్యూసియో డెల్ ప్రాడో, మాడ్రిడ్
మ్యూజియం ఆఫ్ ఫైన్ ఆర్ట్స్, హ్యూస్టన్ - వాట్కిన్ భవనం

మహరుఖ్ తారాపూర్ [4] లో ముంబైలో పార్సీ కుటుంబంలో జన్మించింది. ఆమె హార్వర్డ్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి డాక్టరేట్ పొందింది, 1983లో మెట్రోపాలిటన్ మ్యూజియం, న్యూయార్క్‌లో చేరడం ద్వారా తన వృత్తిని ప్రారంభించింది. ఆమె, ఒక దశాబ్ద కాలంలో, ర్యాంకుల ద్వారా ఎగ్జిబిషన్స్ అసోసియేట్ డైరెక్టర్ స్థాయికి చేరుకుంది. [5] మెట్ మ్యూజియంలో ఆమె పనిచేసిన సమయంలో, ఆమె స్పెయిన్, మొరాకో, ఈజిప్ట్ ప్రభుత్వాలతో చర్చలు జరిపింది, ఇది అల్-అండలస్: ది ఆర్ట్ ఆఫ్ ఇస్లామిక్ స్పెయిన్ ప్రదర్శనకు దారితీసింది, ఇది గ్రెనడాలోని అల్హంబ్రాలో కుతుబియా మసీదు నుండి మిన్‌బార్‌ను పరిరక్షించింది. [6] బడి ప్యాలెస్, మర్రకేష్ [5], సెయింట్ కేథరిన్స్ మొనాస్టరీ, సినాయ్‌లో ప్రదర్శనశాలల ఏర్పాటు. [5] [7] గ్లోరీ ఆఫ్ బైజాంటియమ్ (1997), బైజాంటియమ్: ఫెయిత్ అండ్ పవర్ (2004), ఆర్ట్ ఆఫ్ ది ఫస్ట్ సిటీస్ (2003), బియాండ్ బాబిలోన్ (2009) వంటి అనేక సాంస్కృతిక ప్రదర్శనల కోసం రుణాలు సేకరించే ప్రయత్నాలకు కూడా ఆమె ఘనత వహించింది. [4] [7]

తారాపూర్ 2006లో జెనీవాలోని మెట్ యొక్క అంతర్జాతీయ వ్యవహారాల కార్యాలయంలో ఇంటర్నేషనల్ అఫైర్స్ డైరెక్టర్‌గా పదోన్నతి పొందారు, 2009 వరకు ఆ హోదాలో పనిచేశారు, ఆమె 25 సంవత్సరాల సేవ తర్వాత కన్సల్టెంట్‌గా తన వృత్తిని కొనసాగించడానికి పదవీ విరమణ చేశారు. [8] ఈ కాలంలో, ఆమె సమాచార మార్పిడి, వ్యాప్తి కోసం అనేక యూరోపియన్ దేశాలు, మధ్యప్రాచ్యం, ఆస్ట్రేలియా, ఆసియా ప్రభుత్వాలతో క్రమం తప్పకుండా టచ్‌లో ఉంది. [9] మహరుఖ్ తారాపూర్ అనేక అంతర్జాతీయ కళా ప్రదర్శనల నిర్వహణకు కూడా సహకరించారు:

  • పిరమిడ్ల యుగంలో ఈజిప్షియన్ కళ [10] [11]
  • మొదటి నగరాల కళ: ది థర్డ్ మిలీనియం BC నుండి మధ్యధరా నుండి సింధు వరకు [12]
  • చైనా: డాన్ ఆఫ్ ఎ గోల్డెన్ ఏజ్, 200–750 AD [10] [11]
  • ది క్రౌన్ ఆఫ్ బోహేమియా 1347–1437, ప్రేగ్ [10] [11]
  • రెండవ సహస్రాబ్ది బిసి యొక్క వాణిజ్యం, దౌత్యం (2008) [10] [11]
  • మధ్యయుగ స్పెయిన్ కళ [13]

మెట్ మ్యూజియం నుండి పదవీ విరమణ చేసిన తర్వాత, ఆమెకు నేషనల్ మ్యూజియం ఆఫ్ ఇండియా హెడ్‌గా పదవిని ఆఫర్ చేశారు, ఈ ప్రతిపాదనను తిరస్కరించిన ఆమె, సలహాదారుగా వృత్తిని ఎంచుకుంది. [14] 2012లో, మ్యూజియం ఆఫ్ ఫైన్ ఆర్ట్స్, హ్యూస్టన్, కళ, సిబ్బంది, పండితుల అధ్యయనాల మార్పిడి రంగాలలో డాక్టర్ తారాపూర్ యొక్క సంప్రదింపు సేవలను నియమించింది. [15] ఆమె MFAH యొక్క ఇస్లామిక్ ఆర్ట్స్ ప్రోగ్రామ్‌ల విస్తరణకు, ఆమె కనెక్షన్‌లను ఉపయోగించి వివిధ MFAH ఎగ్జిబిషన్‌ల కోసం రుణాలను పొందడంలో కూడా హాజరవుతోంది. [15] [16]

తారాపూర్ ముంబై, జెనీవాలో నివసిస్తున్నారు, మ్యూజియం ఆఫ్ ఫైన్ ఆర్ట్స్, హ్యూస్టన్, మ్యూజియో డెల్ ప్రాడోకు కన్సల్టెంట్‌గా, భారత ప్రభుత్వానికి సలహాదారుగా ఆమె విధులకు హాజరవుతున్నారు. [17]

పదవులు

[మార్చు]

మహరుఖ్ తారాపూర్ చాలా ముఖ్యమైన స్థానాల్లో పనిచేశారు. న్యూయార్క్‌లోని మెట్రోపాలిటన్ మ్యూజియంలో అసోసియేట్ డైరెక్టర్ ఆఫ్ ఎగ్జిబిషన్స్, ఇంటర్నేషనల్ అఫైర్స్ డైరెక్టర్‌గా ఆమె కెరీర్ పోస్టింగ్‌లతో పాటు, ఆమె ఈ క్రింది పదవులను కూడా నిర్వహించారు:

  • సభ్యుడు – సకిప్ సబాన్సి మ్యూజియం, ఇస్తాంబుల్ అంతర్జాతీయ సలహా మండలి. [18]
  • సభ్యుడు - సెయింట్ కాథరిన్ ఫౌండేషన్ యొక్క అమెరికన్ అసోసియేట్స్ యొక్క డైరెక్టర్ల బోర్డు. [18]
  • మాజీ సభ్యుడు (1992–2009) – బిజోట్ గ్రూప్, ప్రపంచంలోని కొన్ని ప్రముఖ మ్యూజియంల డైరెక్టర్ల సంఘం. [18]
  • జ్యూరీ సభ్యుడు – ఎంటర్‌ప్రైజ్ కోసం రోలెక్స్ అవార్డులు – 2012 [19]
  • ఇంటర్నేషనల్ ఇనిషియేటివ్స్ కోసం సీనియర్ అడ్వైజర్ - మ్యూజియం ఆఫ్ ఫైన్ ఆర్ట్స్, హ్యూస్టన్
  • బోర్డు సభ్యుడు – సిల్క్ రోడ్ ప్రాజెక్ట్ ఇంక్ [20]
  • బోర్డు సభ్యుడు – సెయింట్ కేథరీన్ ఫౌండేషన్ [21]
  • సభ్యుడు – మ్యూజియం సంస్కరణల కమిటీ – భారత ప్రభుత్వం [22]

అవార్డులు, గుర్తింపులు

[మార్చు]

మహరుఖ్ తారాపూర్‌ను ఫ్రాన్స్, మొరాకో, స్పెయిన్ వంటి అనేక ప్రభుత్వాలు గౌరవించాయి. [23] 2013లో, భారత ప్రభుత్వం ఆమెను నాల్గవ అత్యున్నత పౌర పురస్కారం పద్మశ్రీతో సత్కరించింది. [24]

ప్రచురణలు

[మార్చు]

తారాపూర్ ఇస్లామిక్, భారతీయ కళలపై రెండు రచనలను ప్రచురించింది. [25] [26]

  • తారాపూర్, మహరుఖ్. ఇస్లామిక్ కాలిగ్రఫీ . ఆసియా సొసైటీ. OCLC 6602824 .
  • తారాపూర్, మహరుఖ్. కళ, సామ్రాజ్యం కళ, సాహిత్యంలో భారతదేశం యొక్క ఆవిష్కరణ, 1851-1947 . కేకి. OCLC 14920523 .

మూలాలు

[మార్చు]
  1. "Rolex Awards". Rolex Awards. 2012. Retrieved 16 October 2014.
  2. "Chron". Chron. 19 April 2012. Retrieved 16 October 2014.
  3. "Padma 2013". 26 January 2013. Retrieved 10 October 2014.
  4. 4.0 4.1 "Rolex Awards". Rolex Awards. 2012. Retrieved 16 October 2014.
  5. 5.0 5.1 5.2 "Art Daily". Art Daily. 12 April 2012. Retrieved 16 October 2014.
  6. "Minbar". Met Museum. 2014. Retrieved 16 October 2014.
  7. 7.0 7.1 "Met Museum". Met Museum. 22 March 2006. Retrieved 16 October 2014.
  8. "Bloomberg". Bloomberg. 11 May 2011. Retrieved 16 October 2014.
  9. "Rolex Awards". Rolex Awards. 2012. Retrieved 16 October 2014.
  10. 10.0 10.1 10.2 10.3 "Art Daily". Art Daily. 12 April 2012. Retrieved 16 October 2014.
  11. 11.0 11.1 11.2 11.3 "Met Museum". Met Museum. 22 March 2006. Retrieved 16 October 2014.
  12. "First Cities". The New Yorker. 5 May 2003. Retrieved 16 October 2014.
  13. Metropolitan Museum of Art (1993). The Art of Medieval Spain, A.D. 500–1200. New York: Metropolitan Museum of Art. p. 358. ISBN 9780810964334.
  14. "National Museum of India". Indian Express. 5 September 2010. Retrieved 16 October 2014.
  15. 15.0 15.1 "Chron". Chron. 19 April 2012. Retrieved 16 October 2014.
  16. "Tinterow". Tinterow. 20 April 2012. Retrieved 16 October 2014.
  17. "Rolex Awards". Rolex Awards. 2012. Retrieved 16 October 2014.
  18. 18.0 18.1 18.2 "Art Daily". Art Daily. 12 April 2012. Retrieved 16 October 2014.
  19. "Rolex Awards". Rolex Awards. 2012. Retrieved 16 October 2014.
  20. "Silk Road Project". Silk Road Project. 2014. Retrieved 16 October 2014.
  21. "St Catherine Foundation". St Catherine Foundation. 2014. Archived from the original on 20 అక్టోబరు 2014. Retrieved 16 October 2014.
  22. Shailaja Tripathi (3 February 2011). "Museum Reforms Committee". Retrieved 16 October 2014.
  23. "Art Daily". Art Daily. 12 April 2012. Retrieved 16 October 2014.
  24. "Padma 2013". 26 January 2013. Retrieved 10 October 2014.
  25. Tarapor, Mahrukh. Islamic calligraphy. Asia Society. OCLC 6602824.
  26. Tarapor, Mahrukh. Art and empire the discovery of India in art and literature, 1851–1947. Keki. OCLC 14920523.