మీనా స్వామినాథన్ | |
---|---|
జననం | ఢిల్లీ, బ్రిటీష్ రాజ్ | 1933 మార్చి 29
మరణం | 2022 మార్చి 14 | (వయసు 88)
జాతీయత | భారతీయురాలు |
విద్యాసంస్థ | ఢిల్లీ విశ్వవిద్యాలయం కేంబ్రిడ్జ్ విశ్వవిద్యాలయం |
వృత్తి | విద్యావేత్త |
జీవిత భాగస్వామి | ఎం. ఎస్. స్వామినాథన్
(m. 1955) |
పిల్లలు | ముగ్గురు; సౌమ్య స్వామినాథన్ తో సహా |
మీనా స్వామినాథన్ ( 29 మార్చి 1933 - 14 మార్చి 2022) ప్రీ-స్కూల్ విద్యా రంగంలో భారతీయ విద్యావేత్త. [1] న్యూ ఢిల్లీలోని సెయింట్ థామస్ స్కూల్లో ఉపాధ్యాయురాలిగా, ఆమె తరగతి గది లోపల, వెలుపల విద్య, భాషా అభ్యాసంలో నాటకాన్ని ఉపయోగించి పద్ధతులను అభివృద్ధి చేసింది. [2] పిల్లల నాటకంలో, ఆమె సృజనాత్మక మెరుగుదల కోసం, డాక్యుమెంటరీ మైమ్ నాటకాల రచన, నిర్మాణంలో సాంకేతికతలను అభివృద్ధి చేసింది. మీనా స్వామినాథన్ భారతీయ వ్యవసాయ శాస్త్రవేత్త, "హరిత విప్లవ పితామహుడు" యం.యస్.స్వామినాధన్ వివాహం చేసుకున్నారు, వారు ఇద్దరూ కేంబ్రిడ్జ్లో చదువుతున్నప్పుడు ఆమెకు 1951లో పరిచయమైంది. [3]
స్వామినాథన్ మధురం, సుబ్రహ్మణ్య భూతలింగం దంపతులకు 1933 మార్చి 29న జన్మించారు. ఆమె తల్లి ఒక నవలా రచయిత్రి, నాటక రచయిత్రి, ఆమె కృతిక అనే పేరుతో తమిళం, ఆంగ్లంలో రాశారు, ఆమె తండ్రి భారతీయ పౌర సేవకుడు, ఆర్థికవేత్త. [4] [5]
ఆమె 1951లో ఢిల్లీ విశ్వవిద్యాలయం నుండి బిఎ(ఆనర్స్), 1953లో కేంబ్రిడ్జ్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి బిఎ(ఆనర్స్) పొందారు. ఆమె 1958లో పంజాబ్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి ఎంఎ (ఇంగ్లీష్) ఆమె B.Ed సంపాదించారు. 1956లో సెంట్రల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ ఎడ్యుకేషన్ నుండి. ఆమె కేంబ్రిడ్జ్ విశ్వవిద్యాలయం నుండి 1961 ఎకనామిక్స్లో ఎంఎ (కాంటాబ్) పొందింది. [6]
స్వామినాథన్ చిన్ననాటి విద్య, లింగం, అభివృద్ధి అధ్యయనాలపై దృష్టి సారించిన విద్యావేత్త. 1970లో ఇండియన్ సెంట్రల్ అడ్వైజరీ బోర్డ్ ఆఫ్ ఎడ్యుకేషన్ ఏర్పాటు చేసిన ప్రీ-స్కూల్ చైల్డ్ అభివృద్ధిని అధ్యయనం చేసిన కమిటీకి ఆమె అధ్యక్షురాలు. కమిటీ సిఫార్సులు ఇంటిగ్రేటెడ్ చైల్డ్ డెవలప్మెంట్ సర్వీసెస్ (ICDS) కి ఆధారం అయ్యాయి, ఇది బాల్య సంరక్షణ, అభివృద్ధిలో జోక్యాలను లక్ష్యంగా చేసుకుంది. [7] [8]
స్వామినాథన్ బాల్య సంరక్షణ, విద్యపై యునెస్కోకు సలహాదారుగా ఉన్నారు, అలాగే ఆమె వియత్నాం, కంపూచియాలో అసైన్మెంట్లను చేపట్టినప్పుడు యునిసెఫ్కు సలహాదారుగా ఉన్నారు. [9] ఆమె ఇండియన్ అసోసియేషన్ ఫర్ ప్రీ-స్కూల్ ఎడ్యుకేషన్కు సెక్రటరీ, తరువాత అధ్యక్షురాలు, అలాగే దాని జర్నల్ ఎడిటర్, సెంట్రల్ అడ్వైజరీ బోర్డ్ ఆఫ్ ఎడ్యుకేషన్ (CABE) సభ్యురాలు. ఆమె తమిళనాడులోని చెన్నైలో ఉన్న లాభాపేక్షలేని MS స్వామినాథన్ రీసెర్చ్ ఫౌండేషన్ (MSSRF)లో ట్రస్టీల బోర్డులో కూడా భాగం. [9]
ఆమె 1980లో మహిళా, లింగ అభివృద్ధి సంస్థ అయిన సెంటర్ ఫర్ ఉమెన్స్ డెవలప్మెంట్ స్టడీస్ యొక్క వ్యవస్థాపక సభ్యురాలిగా, ఒక కార్యకర్తగా లింగ సమానత్వాన్ని అధ్యయనం చేయడంపై తన ప్రయత్నాలను కేంద్రీకరించింది. ఆమె 1987 నుండి 1993 వరకు కేంద్రం యొక్క వైస్-ఛైర్పర్సన్గా పనిచేశారు [10] [11] ఆమె పరిశోధనా దృష్టిలో లింగ సమానత్వం, మహిళా రైతుల హక్కులు, గ్రామీణ పేదరికం, గ్రామీణ వర్గాలలో మహిళలపై దాని ప్రభావం, బాల్య పెరుగుదల, విద్యతో పాటుగా ఉన్నాయి. [12]
స్వామినాథన్ నాటకం, పిల్లల అభివృద్ధి అనే అంశంపై అనేక పుస్తకాలను రచించారు, ప్రముఖ ప్రచురణలకు వ్యాసాలను అందించారు. ఆమె ప్రచురణలలో ఉపాధ్యాయులు, డే కేర్ వర్కర్ల కోసం ఆరు లోపు పిల్లల సంరక్షణ, విద్యపై మాన్యువల్లు ఉన్నాయి, భారతదేశంలోని పేద శ్రామిక మహిళల కోసం డే కేర్ అధ్యయనం.ఆమె 1973లో హోమీ భాభా ఫెలోషిప్ గ్రహీత.
స్వామినాథన్ కేంబ్రిడ్జ్లో చదువుతున్నప్పుడు 1951లో పరిచయమైన భారతీయ వ్యవసాయ శాస్త్రవేత్త ఎం.ఎస్ స్వామినాథన్ను వివాహం చేసుకున్నారు. ఆమె న్యూన్హామ్ కాలేజీలో ఎకనామిక్స్ చదువుతుండగా, అతను అదే యూనివర్సిటీలోని స్కూల్ ఆఫ్ అగ్రికల్చర్లో పీహెచ్డీ చదువుతున్నాడు. ఈ జంట భారతదేశానికి తిరిగి వచ్చిన తర్వాత 1955లో వివాహం చేసుకున్నారు. [13] [14] తమిళనాడులోని చెన్నైలో నివసించిన వారికి ముగ్గురు కుమార్తెలు, ఐదుగురు మనవరాళ్లు ఉన్నారు. వారి కుమార్తెలలో డబ్ల్యూహెచ్ఓలోని చీఫ్ సైంటిస్ట్ డాక్టర్ సౌమ్య స్వామినాథన్, బెంగళూరులోని ఇండియన్ స్టాటిస్టికల్ ఇన్స్టిట్యూట్లో ఎకనామిక్స్ ప్రొఫెసర్ డాక్టర్ మధుర స్వామినాథన్, యూనివర్శిటీ ఆఫ్ ఈస్ట్ ఆంగ్లియాలో జెండర్ అనాలిసిస్ అండ్ డెవలప్మెంట్లో సీనియర్ లెక్చరర్ నిత్యా రావు ఉన్నారు. [15] [16]
స్వామినాథన్ 88 సంవత్సరాల వయస్సులో 14 మార్చి 2022న చెన్నైలోని తేనాంపేట్లోని తన ఇంటిలో సహజ కారణాలతో మరణించారు [17]
{{cite web}}
: CS1 maint: archived copy as title (link)