బ్రిటిష్ వలసవాద శిక్షాస్మృతిలోని సెక్షన్ 377 "ప్రకృతి క్రమానికి వ్యతిరేకమైన" అన్ని లైంగిక చర్యలను నేరంగా పరిగణించింది. స్వలింగ సంపర్కంతో పాటు నోటి, అంగ సంపర్కంలో పాల్గొనే వ్యక్తులపై విచారణ జరిపేందుకు ఈ చట్టన్ని ఉపయోగించారు. ఈ శిక్షాస్మృతి బ్రీటీష్ ఆదీనంలో పూర్వం ఉన్న చాలా కాలనీలలో ఇంకా ఉంది, మయన్మార్లోని అప్విన్ట్ వంటి మూడవ లింగం వారిని నేరస్థులుగా పరిగణించడానికి ఉపయోగించబడుతుంది.[1][2] అలాగే అనేక పూర్వ కాలనీలు దీన్ని రద్దు చేశాయి లేదా అమలు చేయడం ఆపేశాయి.
సెక్షన్ 377 లో స్వలింగ సంపర్కం అనే పదాం స్పష్టంగా లేనప్పటికీ, ఇది స్వలింగ సంపర్క కార్యకలాపాలను విచారించడానికి ఉపయోగించబడుతుంది. ఈ నిబంధనను 1862లో బ్రీటీష్ రాజ్లోని అధికారులు భారతీయ శిక్షాస్మృతిలోని సెక్షన్ 377 గా ప్రవేశపెట్టారు, ఇది వివిధ కాలనీలలో "అసహజ తప్పులు"గా పేర్కొనబడే వాటిని నేరాలుగా పరిగణించడానికి చట్టపరమైనప్రేరణగా పనిచేసింది.[1][2][3]
ఇది స్వాతంత్రానంతరం కూడా మలేషియా, సింగపూర్ (సింగపూర్ శిక్షాస్మృతిలోని సెక్షన్ 377A చూడండి), పాకిస్తాన్, బంగ్లాదేశ్, మయన్మార్ , జమైకా దేశాల శిక్షాస్మృతులలో ఇంకా ఉంది .[4]
సెక్షన్ 377 అనేది 1861లో బ్రిటిష్ పాలనలో భారతీయ శిక్షాస్మృతిలో ప్రవేశపెట్టబడిన ఒక విభాగం. 1533 బగ్గరీ చట్టం ఆధారంగా రూపొందించబడిన ఇది "ప్రకృతి క్రమానికి వ్యతిరేకమైన" లైంగిక కార్యకలాపాలను చట్టవిరుద్ధం చేస్తుంది. 2018 సెప్టెంబరు 6న, పెద్దల మధ్య సమ్మతమైన స్వలింగ సంపర్కానికి సెక్షన్ 377 యొక్క దరఖాస్తు రాజ్యాంగ విరుద్ధమని, "అహేతుకమైనది, సమర్థించలేనిది, స్పష్టంగా ఏకపక్షమని" [5] భారత సర్వోన్నత న్యాయస్థానం రూలింగ్ ఇచ్చింది, అయితే మైనర్లతో సంపర్కం, అసమ్మతమైన బలాత్కారం, లైంగిక చర్యలు,పశుత్వం సంబంధిత విషయాలలో సెక్షన్ 377 అమలులో ఉంది.[6]
2009 జూలైలో ఢిల్లీ హైకోర్టు స్వలింగ సంపర్కానికి సంబంధించి ఈ సెక్షన్లోని కొన్ని భాగాలు రాజ్యాంగ విరుద్ధమని మొదటిసారి పేర్కొంటూ తీర్పునిచ్చింది.[7][8][9] ఆ తీర్పును 2013 డిసెంబరు 11న సురేశ్ కుమార్ కౌశల్ vs. నాజ్ ఫౌండేషన్ కేసులో భారత సర్వోన్నత న్యాయస్థానం కొట్టేసింది. సెక్షన్ 377ను సవరించడం లేదా రద్దు చేయడం అనేది న్యాయవ్యవస్థకు కాకుండా పార్లమెంటుకు వదిలివేయాల్సిన అంశం అని సర్వోన్నత న్యాయస్థానం పేర్కొంది.[10][11]
2017, 24 ఆగస్టున, సుప్రీం కోర్టు పుట్టస్వామి తీర్పులో రాజ్యాంగం ప్రకారం గోప్యతా హక్కును ప్రాథమిక హక్కుగా సమర్థించింది. న్యాయస్థానం సమానత్వం కోసం పిలుపునిచ్చింది, వివక్షను ఖండించింది, లైంగిక ధోరణి యొక్క రక్షణ ప్రాథమిక హక్కులలో ప్రధానమైనదని, ఎల్జీబీటీ జనాభా యొక్క హక్కులు నిజమైనవి, రాజ్యాంగ సిద్ధాంతంపై స్థాపించబడినవని పేర్కొంది.[12] ఈ తీర్పు సెక్షన్ 377 యొక్క రాజ్యాంగ విరుద్ధతను సూచిస్తుంది.[13][14][15]
2018 జనవరిలో, 2013 నాజ్ ఫౌండేషన్ తీర్పును పునఃసమీక్షించాలనే పిటిషన్ను విచారించేందుకు సుప్రీంకోర్టు అంగీకరించింది. 2018 సెప్టెంబరు 6న, నవతేజ్ సింగ్ జోహార్ v. యూనియన్ ఆఫ్ ఇండియా కేసులో "ఒకే లింగానికి చెందిన పెద్దల మధ్య సమ్మతమైన లైంగిక ప్రవర్తనను నేరంగా పరిగణించేంత వరకు" సెక్షన్ 377 రాజ్యాంగ విరుద్ధమని రూలింగ్ ఇచ్చింది.[16][17] అప్పటి భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తి దీపక్ మిశ్రా, న్యాయమూర్తులు ఆర్ ఎఫ్ నారిమన్, డివై చంద్రచూడ్, ఎఎం ఖాన్విల్కర్, ఇందు మల్హోత్రాలతో కూడిన ఐదుగురు న్యాయమూర్తుల ధర్మాసనం ఈ తీర్పును వెలువరించింది.
2008లో అడిషనల్ సొలిసిటర్ జనరల్ పి.పి. మల్హోత్రా: "స్వలింగసంపర్కం అనేది ఒక సామాజిక దుర్మార్గం , దానిని నియంత్రించే అధికారం రాష్ట్రానికి ఉంది. [స్వలింగసంపర్కాన్ని నేరంగా పరిగణించడం] [ఎ] శాంతికి భంగం కలిగించవచ్చు. దానిని అనుమతించినట్లయితే, ఎయిడ్స్ , హెచ్ఐవి యొక్క చెడు మరింత వ్యాప్తి చెందుతుంది, ప్రజలకు హాని చేస్తుంది. ఇది పెద్ద ఆరోగ్య ప్రమాదానికి దారి తీస్తుంది, సమాజంలోని నైతిక విలువలను దిగజార్చుతుంది" అని అన్నారు. ఈ అభిప్రాయాన్ని హోం మంత్రిత్వ శాఖ పంచుకుంది.[18]
సెక్షన్ 377ను సమర్థిస్తూ సుప్రీంకోర్టు ఇచ్చిన 2013 డిసెంబరు 11 తీర్పుకు మత పెద్దలు మద్దతునిచ్చారు. డైలీ న్యూస్ అండ్ అనాలిసిస్ దీనిని "స్వలింగ సంపర్కులపై తమ ద్వేషాన్ని వ్యక్తం చేయడంలో మత పెద్దల ఐక్యత"గా పేర్కొంది.[19] అలాగే యోగా గురువు బాబా రామ్దేవ్ జర్నలిస్టులు స్వలింగ సంపర్కులుగా మారవద్దని ప్రార్థించి, యోగా ద్వారా స్వలింగ సంపర్కాన్ని "నయం" చేయగలనని, దాన్ని "చెడు వ్యసనం"గా పేర్కొన్నారని డైలీ న్యూస్ అండ్ అనాలిసిస్ ఈ కథనానికి జోడించింది. విశ్వహిందూ పరిషత్ ఉపాధ్యక్షుడు ఓం ప్రకాష్ సింఘాల్ మాట్లాడుతూ, ఇది సరైన నిర్ణయం, మేము దీనిని స్వాగతిస్తున్నాము. స్వలింగ సంపర్కం భారతీయ సంస్కృతికి విరుద్ధం, ప్రకృతికి విరుద్ధం, సైన్స్కు విరుద్ధం. మనం తిరోగమిస్తున్నాము, జంతువుల కాలానికి తిరిగి వెళ్తున్నాము. ఎస్సీ మన సంస్కృతిని కాపాడింది (సాంప్రదాయంగా భారతీయ సంస్కృతి లేదా కనీసం హిందూమతం, స్వలింగ సంపర్కానికి సింఘాల్ సూచించినంత వ్యతిరేకం కాదు) జమియత్ ఉలేమాకు చెందిన మౌలానా మద్నీ ఈ కథనంలో ప్రతిధ్వనిస్తూ "మా గ్రంధాల ప్రకారం స్వలింగసంపర్కం నేరమూ, అసహజమైనదీ.. . . ఒక సమాజంలో ఒక కుటుంబం ఒక పురుషుడు , ఒక స్త్రీతో రూపొందుతుంది, స్త్రీ , స్త్రీ లేదా పురుషుడు , పురుషుడితో కాదు. రబ్బీ ఎజెకిల్ ఇస్సాక్ మలేకర్, జుడా హైమ్ సినాగోగ్ గౌరవ కార్యదర్శి, తీర్పును సమర్థిస్తూ "జుడాయిజంలో, మా గ్రంథాలు స్వలింగ సంపర్కాన్ని అనుమతించవు" అని ఉటంకించారు. ఢిల్లీలోని కేథడ్రల్ చర్చ్ ఆఫ్ ది రిడెంప్షన్కు చెందిన రెవరెండ్ పాల్ స్వరూప్ స్వలింగ సంపర్కం యొక్క అసహజతపై తన అభిప్రాయాలను తెలియజేస్తూ, "ఆధ్యాత్మికంగా, మానవ లైంగిక సంబంధాలు పురుషులు , స్త్రీలు పంచుకునేవిగా గుర్తించబడ్దాయి. సుప్రీంకోర్టు అభిప్రాయం మా గ్రంథాలకు మద్దతు తెలుపుతుంది."
హ్యూమన్ రైట్స్ వాచ్ కూడా హెచైవి/ఎయిడ్స్ నిరోధక ప్రయత్నాలను, అలాగే సెక్స్ వర్కర్లు, స్వలింగ సంపర్కులను, వ్యాధి ముప్పులో ఉన్న ఇతర సమూహాలను వేధించడానికి ఉపయోగించబడిందని వాదించింది.[20] పీపుల్స్ యూనియన్ ఫర్ సివిల్ లిబర్టీస్[21], ముఖ్యంగా లైంగిక మైనారిటీలు ఎదుర్కొంటున్న హక్కుల ఉల్లంఘనల గురించి రెండు నివేదికలను ప్రచురించింది.[22]
2006లో, సెక్షన్ 377ను 100 మంది భారతీయ సాహితీవేత్తలు విమర్శించారు,[23] వీరిలో విక్రమ్ సేథ్ కూడా ఉన్నారు. అనేక మంది మంత్రులు కూడా ఈ చట్టాన్ని విమర్శించారు.[24] 2008లో బాంబే హైకోర్టులో ఒక న్యాయమూర్తి ఈ చట్టాన్ని రద్దు చేయాలని పిలుపునిచ్చారు.[25]
ఈ సెక్షన్ అంతర్జాతీయ చట్టాలను ఉల్లంఘింస్తుందని ఐక్యరాజ్యసమితి కూడా పేర్కొంది. ఐక్యరాజ్యసమితి మానవ హక్కుల చీఫ్ నవీ పిళ్లే మాట్లాడుతూ "వ్యక్తిగత, ఆమోదంతో కూడిన స్వలింగ సంపర్కాన్ని నేరం చేయడం భారతదేశం ఆమోదించిన పౌర , రాజకీయ హక్కుల అంతర్జాతీయ ఒడంబడికలో పొందుపరిచిన గోప్యత , వివక్షతలేమి హక్కులను ఉల్లంఘిస్తుంది" అలాగే ఈ నిర్ణయం "భారతదేశానికి గణనీయమైన వెనుకడుగును సూచిస్తుంది...". కోర్టు తన సమీక్షా విధానాన్ని అమలు చేస్తుందని ఆశాభావం వ్యక్తం చేసింది.[26]
అధికార పార్టీ భాజపా సభ్యుడు, హోం మంత్రి అయిన రాజ్నాథ్ సింగ్, 2013లో చట్టాన్ని తిరిగి స్థాపించిన కొద్దిసేపటికే, తమ పార్టీ చట్టానికి "నిస్సందేహంగా" అనుకూలంగా ఉందని పేర్కొంటూ, "(అన్ని పార్టీల సమావేశాన్ని పిలిస్తే) మేము సెక్షన్ 377కి మద్దతిస్తామని తెలియజేస్తాము. ఎందుకంటే స్వలింగ సంపర్కం అసహజమైన చర్య అని, దానిని సమర్ధించలేమని మేము విశ్వసిస్తున్నాము." [27] యోగి ఆదిత్యనాథ్, భాజపా ఎంపీ, 2013 తీర్పును స్వాగతించారు, స్వలింగసంపర్కం నేరం కాదని పరిగణించే ఏ చర్యనైనా వ్యతిరేకిస్తామన్నారు.[28]
స్వలింగ సంపర్కాన్ని "అనైతికం , దురాచారం" అని పేర్కొంటూ ఈ సెక్షన్కు ఏవైనా సవరణలు పార్లమెంటులో చర్చకు వస్తే వ్యతిరేకిస్తామని సమాజ్వాదీ పార్టీ స్పష్టం చేసింది.[29] ఇది మన దేశ సంస్కృతికి పూర్తిగా విరుద్ధమని, సుప్రీంకోర్టు నిర్ణయానికి తాము మద్దతు ఇస్తున్నామని రామ్ గోపాల్ యాదవ్ పేర్కొన్నారు.[3]
గతంలో స్వలింగ సంపర్కాన్ని వ్యతిరేకించిన చాలా రాజకీయ పార్టీలు 2018లో సుప్రీంకోర్టు ఇచ్చిన తీర్పు తర్వాత తమ వైఖరిని మార్చుకున్నాయి, ఇండియన్ యూనియన్ ముస్లిం లీగ్ మాత్రం 'స్వలింగ సంపర్కం భారతీయ సంస్కృతికి విరుద్ధం' అని తమ వైఖరిని సమర్ధించుకుంది.[30]
మాజీ ఆర్థిక మంత్రి, భాజపా సభ్యుడు అరుణ్ జైట్లీ మాట్లాడుతూ, "స్వలింగ సంపర్కుల మధ్య ఆమోదంతో సెక్స్ను నేరంగా పరిగణించవద్దని ఢిల్లీ హైకోర్టు ఇచ్చిన తీర్పును సుప్రీం కోర్టు రద్దు చేయకుండా ఉండాల్సింది", "ప్రపంచవ్యాప్తంగా లక్షల మంది ప్రజలు ప్రత్యామ్నాయ లైంగిక ప్రాధాన్యతలను కలిగి ఉన్నప్పుడు, అలాంటి వారిని జైలులో పెట్టాలనే అభిప్రాయాన్ని ప్రతిపాదించడం నేటి కాలానికి" అనుచితం.[31][32] భాజపా అధికార ప్రతినిధి షైనా ఎన్సీ మాట్లాడుతూ స్వలింగ సంపర్కాన్ని నేరంగా పరిగణించడాన్ని తమ పార్టీ సమర్థిస్తుందని అన్నారు. "మేము స్వలింగ సంపర్కం నేరం కాదని సమర్ధింస్తున్నాం. అదే ప్రగతిశీల మార్గం." [33]
2013 డిసెంబరులో, భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ అధ్యక్షుడు రాహుల్ గాంధీ ఎల్జీబీటి హక్కులకు మద్దతుగా ముందుకు వచ్చారు "ప్రతి వ్యక్తికి ఎంచుకునే హక్కు ఉంది" అని అన్నారు. అలాగే "ఇవి వ్యక్తిగత ఎంపికలు. ఈ దేశం స్వేచ్ఛకు, భావప్రకటనా స్వేచ్ఛకు ప్రసిద్ధి. కాబట్టి అలా ఉండనివ్వండి. పార్లమెంటు ఈ సమస్యను పరిష్కరిస్తుందని , తీర్పు ద్వారా ప్రత్యక్షంగా ప్రభావితమైన వారితో సహా భారతదేశ పౌరులందరికీ జీవితం , స్వేచ్ఛ యొక్క రాజ్యాంగ హామీని నిలబెడుతుందని నేను ఆశిస్తున్నాను" అని అన్నారు. 2014 సాధారణ ఎన్నికల కాంగ్రెస్ మేనిఫెస్టోలో కూడా భారతదేశంలో ఎల్జీబీటి హక్కుల ఉద్యమం ఉంది.[31]
ఆర్.యస్.యస్ తన వైఖరిని సవరించుకుంది, నాయకుడు దత్తాత్రేయ హోసబాలే "నేరీకరణ కూడదు, కానీ కీర్తించడం కూడా వద్దు" అని చెప్పారు. ఆర్.యస్.యస్ నాయకుడు భగవత్ కూడా ఎల్జీబీటి+ కమ్యూనిటీని సమాజంలో అంతర్భాగంగా అంగీకరించాలని పేర్కొంటూ వారికి మద్దతుగా నిలిచారు. ఆర్.యస్.యస్ తన వైఖరిని సవరించుకుంది, నాయకుడు దత్తాత్రేయ హోసబాలే "నేరీకరణ కూడదు, కానీ కీర్తించడం కూడా వద్దు" అని చెప్పారు. ఆర్.యస్.యస్ నాయకుడు భగవత్ కూడా ఎల్జీబీటి+ కమ్యూనిటీని సమాజంలో అంతర్భాగంగా అంగీకరించాలని పేర్కొంటూ వారికి మద్దతుగా నిలిచారు. జనతాదళ్ (యునైటెడ్) నాయకుడు శివానంద్ తివారీ,తృణమూల్ కాంగ్రెస్కు చెందిన డెరెక్ ఓబ్రెయిన్ కూడా స్వలింగ సంపరకాన్ని సమర్ధిస్తూ ఎస్సీ తీర్పుకు వ్యతిరేకత తెలిపారు.[3]
2015 డిసెంబరు 18న, భారత జాతీయ కాంగ్రెస్కు చెందిన లోక్సభ సభ్యుడు శశి థరూర్ భారతీయ శిక్షాస్మృతిలోని సెక్షన్ 377ని భర్తీ చేయడానికి ఆమోదంతో కూడిన స్వలింగ సంబంధాలను నేరరహితం చేయడానికి (అంగీకరించడానికి) ప్రైవేట్ మెంబరు బిల్లును ప్రవేశపెట్టారు. బిల్లు మొదటి పఠనంలో 71–24తో ఓడిపోయింది.[34] తన వంతుగా, ఈ ప్రారంభ దశలోనే బిల్లు తిరస్కరించబడటం పట్ల థరూర్ ఆశ్చర్యం వ్యక్తం చేశారు. మద్దతు కూడగట్టే సమయం తనకు లేదని, బిల్లును మళ్లీ ప్రవేశపెట్టే ప్రయత్నం చేస్తానని చెప్పారు.[34]
2016 మార్చిలో, థరూర్ ప్రైవేట్ మెంబరు బిల్లును మళ్లీ ప్రవేశపెట్టడానికి ప్రయత్నించారు, కానీ రెండోసారి కూడా కావాల్సిన ఓట్లు దక్కలేదు.[35]
1991లో ఎయిడ్స్ భేద్భవ విరోధి ఆందోళన్ ద్వారా సెక్షన్ 377 రద్దుకై ఉద్యమం ప్రారంభమైంది. వారి చారిత్రాత్మక ప్రచురణ లెస్ దాన్ గె: ఎ సిటిజెన్స్ రిపోర్ట్ (Less than Gay: A Citizen's Report, సెక్షన్ 377తో ఉన్న సమస్యలను వివరించి, దానిని రద్దు చేయమని కోరింది. ఎకనామిక్ అండ్ పొలిటికల్ వీక్లీలో 1996లో విమల్ బాలసుబ్రహ్మణ్యన్ రాసిన 'గే రైట్స్ ఇన్ ఇండియా' అనే వ్యాసం ఈ ప్రారంభ చరిత్రను వివరిస్తుంది. ఈ కేసు సంవత్సరాల తరబడి పొడిగించబడినందున, తరువాతి దశాబ్దంలో ఇది పునరుద్ధరించబడింది. నాజ్ ఫౌండేషన్ (ఇండియా) ట్రస్ట్ నేతృత్వంలోని ఒక కార్యకర్త 2001లో ఢిల్లీ హైకోర్టులో పెద్దల మధ్య సమ్మతంతో కూడిన స్వలింగ సంపర్కాన్ని చట్టబద్ధం చేయాలని కోరుతూ ప్రజా ప్రయోజన వ్యాజ్యాన్ని దాఖలు చేశారు.[36] న్యాయస్థానంలో పాల్గొనడానికి నాజ్ ఫౌండేషన్ లాయర్స్ కలెక్టివ్కు (న్యాయవాదుల సంస్థ) చెందిన న్యాయ బృందంతో కలిసి పనిచేసింది.[37] 2003లో, ఢిల్లీ హైకోర్టు చట్టం యొక్క చట్టబద్ధతకు సంబంధించిన పిటిషన్ను పరిశీలించడానికి నిరాకరించింది, ఈ విషయంలో పిటిషనర్లకు ఎటువంటి లోకస్ స్టాండి (సంబంధం) లేదని పేర్కొంది. ఈ సెక్షన్ కింద ఇటీవలి కాలంలో ఎవరూ ప్రాసిక్యూట్ చేయబడలేదు కాబట్టి, పిటిషనర్కు స్టాండింగ్ లేని పక్షంలో ఈ సెక్షన్ని ఢిల్లీ హైకోర్టు చట్టవిరుద్ధమని కొట్టివేయడం జరగదనిపించింది. సాంకేతిక కారణాలతో పిటిషన్ను కొట్టివేస్తూ హైకోర్టు ఇచ్చిన తీర్పుపై నాజ్ ఫౌండేషన్ సుప్రీంకోర్టును ఆశ్రయించింది. ఈ కేసులో పిఐఎల్ దాఖలు చేసే అధికారం నాజ్ ఫౌండేషన్కు ఉందని సుప్రీం కోర్టు నిర్ణయించి, మెరిట్పై పునర్విచారణకు కేసును తిరిగి ఢిల్లీ హైకోర్టుకు పంపింది.[38] తదనంతరం, ఢిల్లీకి చెందిన ఎల్జిబిటి సంకీర్ణం, మహిళలు, మానవ హక్కుల కార్యకర్తలు 'వాయిసెస్ ఎగైనెస్ట్ 377' (377 వ్యతిరేకంగా గళాలు) ద్వారా ఈ కేసులో గణనీయమైన జోక్యం చేసుకున్నారు, ఈ సెక్షన్ పరిధి నుండి పెద్దల మధ్య సమ్మతంతో కూడిన సంపర్కాన్ని మినహాయించాలన్న డిమాండ్కు మద్దతు ఇచ్చారు.[39]
సునీల్ మెహ్రా వంటి ప్రముఖ పాత్రికేయుల నుండి మద్దతు లభించింది. అతను నవతేజ్ సింగ్ జోహార్తో సంబంధం కలిగి ఉన్నాడు, నిరసన వ్యక్తం చేస్తున్నప్పుడు ఆ వ్యక్తిగత అనుభవాలను తీసుకున్నాడు. రీతూ దాల్మియా కూడా చురుకైన క్రియాశీలతను ప్రదర్శించింది. రచయిత, చరిత్రకారుడు, హోటళ్ల వ్యాపారి అయిన అమన్ నాథ్ కూడా సెక్షన్ 377ని నేరరహితం చేయాలని పోరాడారు. ఫ్రాన్సిస్ వాక్జియార్గ్ మరణించే వరకు అతను 23 సంవత్సరాల పాటు వాక్జియార్గ్తో సంబంధం కలిగి ఉన్నాడు.[40] అయేషా కపూర్ కొత్త ఇ-కామర్స్ రంగంలో పనిచేసిన ఒక దశాబ్దంలోనే విజయాలను అందుకుంది. అయితే, తన లైంగికత గురించి ప్రజలు తెలుసుకుంటారనే భయంతో ఆమె తన ఉద్యోగాన్ని విడిచిపెట్టింది. కాలక్రమేణా, బయటకు వచ్చి సెక్షన్ 377ను సవాలుచేసే ధైర్యాన్ని కూడగట్టుకుంది.[41]
2008 మే లో, ఈ కేసు ఢిల్లీ హైకోర్టులో విచారణకు వచ్చింది, అయితే సెక్షన్ 377 అమలు విషయంలో హోం వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ, ఆరోగ్య మంత్రిత్వ శాఖకు విరుద్ధమైన వైఖరిని కొనసాగించడంతో స్వలింగ సంపర్కానికి సంబంధించి ప్రభుత్వం తన వైఖరిపై నిర్ణయం తీసుకోలేదు.[42] 2008 నవంబరు 7న, ఏడేళ్ల నాటి పిటిషన్ విచారణ ముగిసింది. భారత ఆరోగ్య మంత్రిత్వ శాఖ ఈ పిటిషన్ను సమర్థించగా, హోం మంత్రిత్వ శాఖ అటువంటి చర్యను వ్యతిరేకించింది.[43] 2009 జూన్ 12న, భారత కొత్త న్యాయ మంత్రి వీరప్ప మొయిలీ సెక్షన్ 377 పాతబడి ఉండవచ్చని అంగీకరించారు.[44]
చివరికి, 2009 జూలై 2న చారిత్రాత్మక తీర్పులో, ఢిల్లీ హైకోర్టు 150 ఏళ్ల నాటి సెక్షన్ను రద్దు చేసింది,[45] పెద్దల మధ్య సమ్మతంతో కూడిన స్వలింగ సంపర్క కార్యకలాపాలను చట్టబద్ధం చేసింది.[46] సెక్షన్ యొక్క సారాంశం మానవ పౌరుల ప్రాథమిక హక్కుకు విరుద్ధంగా ఉందని హైకోర్టు కొట్టివేస్తూ పేర్కొంది. 105 పేజీల తీర్పులో, ప్రధాన న్యాయమూర్తి అజిత్ ప్రకాష్ షా, జస్టిస్ ఎస్. మురళీధర్లతో కూడిన ధర్మాసనం, ఐపిసిలోని సెక్షన్ 377ను సవరించకపోతే భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 14 ను అది ఉల్లంఘిస్తుందని పేర్కొంది. ఆర్టికల్ 14 ప్రతి పౌరుడికి జీవించడానికి సమాన అవకాశాలు ఉన్నాయని, చట్టం ముందు అందరూ సమానమే అని చెప్తుంది.
పార్లమెంటు 377 సెక్షన్ను సవరించే వరకు తీర్పు కొనసాగుతుందని కోర్టు పేర్కొంది. అయితే, సమ్మతం లేని యోనేతర సంభోగం, మైనర్లతో సంభోగానికి వర్తించే సెక్షన్ 377లోని నిబంధనలను ఈ తీర్పు చెక్కుచెదరకుండా ఉంచుతుంది.[45]
ఢిల్లీ హైకోర్టు తీర్పును సవాల్ చేస్తూ సుప్రీంకోర్టులో అప్పీళ్లు దాఖలైయ్యాయి. 2012 మార్చి 27న సుప్రీంకోర్టు వీటిపై తీర్పును రిజర్వ్ చేసింది.[47] మొదట్లో తీర్పును వ్యతిరేకించిన తర్వాత, అటార్నీ జనరల్ GE వాహనవతి ఢిల్లీ హైకోర్టు తీర్పుపై ఎలాంటి అప్పీల్ను దాఖలు చేయకూడదని నిర్ణయించుకున్నారు, "[భారత శిక్షాస్మృతిలోని సెక్షన్ 377] సమ్మతంగల వ్యక్తిగత లైంగిక చర్యలను నేరంగా పరిగణిస్తుంది. బ్రిటిష్ పాలకుల నైతిక దృక్పథాల కారణంగా భారతీయ సమాజంపై ఇది విధించబడింది." [47]
సురేష్ కుమార్ కౌశల్ , మరొకరు వ. నాజ్ ఫౌండేషన్ , ఇతరులు అనేది 2013 కేసు, దీనిలో GS సింఘ్వీ, SJ ముఖోపాధ్యాయలతో కూడిన ఇద్దరు న్యాయమూర్తుల సుప్రీంకోర్టు బెంచు, ఢిల్లీ హైకోర్టు నాజ్ ఫౌండేషన్ వ. ఎన్సీటి ఢిల్లీ ప్రభుత్వం కేసును ఎత్తేసింది, భారతీయ శిక్షాస్మృతిలోని సెక్షన్ 377ని పునరుద్ధరించింది.
ఒక మానసిక ఆరోగ్య నిపుణుల బృందం వారి నిపుణుల అభిప్రాయాన్ని వ్రాతపూర్వకంగా సుప్రీం కోర్టుకు దాఖలు చేసినప్పటికీ ఈ తీర్పు వెలువడింది.[48] వారు తరచుగా ఎల్జీబీటి లేదా క్వీర్ క్లయింట్లను చూస్తారని, ఐపీసి 377 ద్వారా ముప్పును, సామాజిక దౌర్జన్యం కారణంగా గణనీయమైన నిరాశ, ఆందోళన, మరెంతో మానసిక క్షోభను ఎదుర్కొంటున్నారని పేర్కొన్నారు. ఎల్జీబీటి, క్వీర్ వ్యక్తులు తాము "నేరస్థులు" అని భావించేలా ఐపీసి 377 చేస్తుందని, ఇది వారి మానసిక క్షోభలో ముఖ్యమైన భాగమని మానసిక ఆరోగ్య నిపుణులు వాదించారు.
2016 ఫిబ్రవరి 2న, నాజ్ ఫౌండేషన్, ఇతరులు సమర్పించిన క్యూరేటివ్ పిటిషన్ సుప్రీంకోర్టులో తుది విచారణకు వచ్చింది. సమర్పించిన మొత్తం 8 క్యూరేటివ్ పిటిషన్లను ఐదుగురు సభ్యుల రాజ్యాంగ ధర్మాసనం మళ్లీ సమీక్షిస్తుందని భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తి టిఎస్ ఠాకూర్ నేతృత్వంలోని త్రిసభ్య ధర్మాసనం తెలిపింది.[49]
2017ఆగస్టు 24న, భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 21, పార్ట్ III ప్రకారం గోప్యత హక్కు ప్రాథమిక హక్కు అని భారత సుప్రీంకోర్టు పేర్కొంది. తొమ్మిది మంది న్యాయమూర్తుల బెంచు వెలువరించిన తీర్పులో, (న్యాయమూర్తులు ఖేహర్, అగర్వాల్, అబ్దుల్ నజీర్, తన కోసం జస్టిస్ చంద్రచూడ్ తీర్పు రాశారు), సురేష్ కౌశల్ (2013) తీర్పు వెనుక ఉన్న హేతుబద్ధత తప్పు అని, న్యాయమూర్తులు తమ విభేదాలను స్పష్టంగా వ్యక్తం చేశారు. దానితో. గోప్యత హక్కును తిరస్కరించడం సాధ్యం కాదన్న జస్టిస్ చంద్రచూడ్ అభిప్రాయంతో జస్టిస్ కౌల్ ఏకీభవించారు, జనాభాలో స్వల్ప భాగమే ప్రభావితమైనప్పటికీ. రాజ్యాంగ హక్కులకు మెజారిటేరియన్ భావన వర్తించదని, భారత రాజ్యాంగం కింద సూచించిన అధికారాల తనిఖీ, సమతుల్యతకై మెజారిటీయేతర దృక్పథంగా పరిగణించే వాటిని అంగీకరించేట్టుగా కోర్టులకు కొన్నిసార్లు పిలుపు అందుతుందని ఆయన అన్నారు.[50]
అయితే, (సెక్షన్ 377ను సవాలు చేసే) క్యూరేటివ్ పిటిషన్ అప్పటికి న్యాయ పరిశీలనలో ఉన్నందున, న్యాయమూర్తులు దాని రాజ్యాంగ చెల్లుబాటును తగిన విచారణలో నిర్ణయించడానికి వదిలివేసారు. ఈ తీర్పుతో న్యాయమూర్తులు 2013 తీర్పు వెనుక ఉన్న హేతువు చెల్లుబాటు కాదని నిర్ణయించారని, తద్వారా సెక్షన్ 377 చెల్లదని, 2009 నాటి హైకోర్టు తీర్పును పునరుద్ధరించారని, తద్వారా స్వలింగ సంపర్కం నేరం కాదని పలువురు న్యాయ నిపుణులు సూచించారు.[51][52]
2018లో, దశాబ్దాల అట్టడుగు క్రియాశీలత తర్వాత, పురుషుల మధ్య వ్యక్తిగత సమ్మతంతో సంపర్కానికి భారతీయ శిక్షా స్మృతిలోని సెక్షన్ 377 వర్తింపజేయడం రాజ్యాంగ విరుద్ధమని భారత సుప్రీంకోర్టు తీర్పునిచ్చింది, దీంతో స్వలింగ సంపర్క కార్యకలాపాలు నేరం కాదు. [31][53]
సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి దీపక్ మిశ్రా, న్యాయమూర్తులు ధనంజయ వై. చంద్రచూడ్, అజయ్ మాణిక్రావ్ ఖాన్విల్కర్, ఇందు మల్హోత్రా, రోహింటన్ ఫాలీ నారిమన్లతో కూడిన ఐదుగురు న్యాయమూర్తుల రాజ్యాంగ ధర్మాసనం సెక్షన్ 377 రాజ్యాంగబద్ధతను సవాలు చేసే వాదనలను విన్నారు. కేంద్రప్రభుత్వం ఈ సమస్యపై ఎటువంటి వైఖరి తీసుకోలేదు, సెక్షన్ 377పై నిర్ణయాన్ని "కోర్టు విజ్ఞత"కి వదిలివేసింది. సెక్షన్ 377 రాజ్యాంగబద్ధతకు వ్యతిరేకమని వాదించడానికి లైంగిక గోప్యత, గౌరవం, వివక్షత వ్యతిరేక హక్కు, భావప్రకటనా స్వేచ్ఛ హక్కులను పిటిషనర్లు లేవనెత్తారు. పిటిషనర్ల అభ్యర్థనను నాలుగు రోజుల పాటు విచారించిన కోర్టు 2018 జూలై 17న తీర్పును రిజర్వ్ చేసింది. బెంచ్ తన తీర్పును 2018 సెప్టెంబరు 6న ప్రకటించింది [54] తీర్పును ప్రకటిస్తూ, స్వలింగ సంపర్కులను బలిపశువులను చేసేందుకు ఐపిసీలోని సెక్షన్ 377ను ఉపయోగించడం రాజ్యాంగ విరుద్ధమని, ఇకపై నేరపూరిత చర్య అని పేర్కొంటూ సెక్షన్ను రద్దు చేసింది.[55][56] సుప్రీం కోర్ట్ తన తీర్పులో, పెద్దల మధ్య సమ్మతంతో కూడిన లైంగిక చర్యలు నేరం కాదని పేర్కొంది, సెక్షన్ 377ను "అహేతుకమైనది, ఏకపక్షం, అగోచరమైనది"గా పరిగణించింది.[57][58]
2011లో, ఇటాలియన్ ఫిల్మ్ మేకర్ అడెలె తుల్లి,377 లేకుండా 365 (365 వితౌట్ 377) చేసాడు, ఇది 2009 మైలురాయి తీర్పును, బాంబే వేడుకల్లో భారతీయ ఎల్జిబిటిక్యూ కమ్యూనిటీని అనుసరించి తీసింది.[59] ఈ చిత్రం 2011లో టురిన్ ఎల్జిబిటీ ఫిల్మ్ ఫెస్ట్ అవార్డును గెలిచింది.[60]
{{cite web}}
: CS1 maint: archived copy as title (link)
{{cite web}}
: CS1 maint: archived copy as title (link)