హమీద్ దల్వాయ్ | |
|---|---|
| జననం | 1932 సెప్టెంబరు 29[1] మిర్జోలీ, రత్నగిరి జిల్లా,మహారాష్ట్ర [1] |
| మరణం | 1977 మే 3 (వయస్సు 44) |
| జాతీయత | భారతీయుడు |
| వృత్తి | సంఘ సంస్కర్త, ఉద్యమకారుడు, రచయిత, వ్యాసకర్త |
హమీద్ దల్వాయ్ (1932 సెప్టెంబరు 29 - 1977 మే 3) భారతీయ సామాజిక కార్యకర్త, ముస్లిం సంస్కర్త, మరాఠీ రచయిత.[2]
1932లో హమీద్ దల్వాయ్ మహారాష్ట్రకు చెందిన కొంకణ్ ప్రాంతంలోని రత్నగిరి జిల్లాలో జన్మించాడు[3]. ఆయనది కార్మిక ముస్లిం కుటుంబ నేపథ్యం. అతని విద్యాభ్యాసం గురించిన వివరాలు అంతగా స్పష్టంగా లేవు. అతను చిప్లున్ దగ్గరలో గల మిర్జోలీ గ్రామానికి చెందినవాడు.
దల్వాయ్ తన యుక్తవయస్సులో జయ ప్రకాష్ నారాయణ్ యొక్క ఇండియన్ సోషలిస్ట్ పార్టీలో చేరాడు. కాని ముస్లిం సమాజంలో, ముఖ్యంగా మహిళల హక్కుల విషయంలో సామాజిక సంస్కరణలకు తనను తాను అంకితం చేసుకున్నాడు. చాలా మంది ప్రజలు మతపరంగా, సనాతన ధర్మంగా ఉన్న కాలంలో జీవించినప్పటికీ, మతపరంగా ఉన్న లౌకిక వాద ప్రజలలో హమీద్ దల్వాయి ఒకడు. అతను మతం యొక్క నిర్దిష్ట చట్టాల కంటే ఏకరీతి సివిల్ కోడ్ కోసం పోరాడాడు. భారతదేశంలో ట్రిపుల్ తలాక్‌ను రద్దు చేయడానికి పోరాడాడు.[4]
తన అభిప్రాయాలు, సేవ కోసం ఒక వేదికను రూపొందించడానికి అతను 1970 మార్చి 22 న పూణేలో ముస్లిం సత్యశోధక్ మండల్ (ముస్లిం ట్రూత్ సీకింగ్ సొసైటీ) ను స్థాపించాడు. ఈ సొసైటీ మాధ్యమం ద్వారా ముస్లిం సమాజంలో ముఖ్యంగా మహిళల పట్ల చెడు పద్ధతులను సంస్కరించడానికి హమీద్ కృషి చేశాడు[5]. బాధితులైన చాలా మంది ముస్లిం మహిళలకు న్యాయం జరగడానికి అతను సహాయం చేశాడు. ముస్లింలను వారి మాతృభాష అయిన ఉర్దూ కంటే రాష్ట్ర భాషలో విద్యను పొందడంలో ప్రోత్సహించాలని అతను ప్రచారం చేశారు. భారతీయ ముస్లిం సమాజంలో దత్తత ఆమోదయోగ్యమైన అభ్యాసంగా మార్చడానికి కూడా ప్రయత్నించాడు.
అతను ముస్లిం సెక్యులర్ సొసైటీని కూడా స్థాపించాడు. మెరుగైన సామాజిక పద్ధతుల కోసం ప్రచారం చేయడానికి అనేక బహిరంగ సమావేశాలు, సమావేశాలను నిర్వహించాడు. అతను గొప్ప మరాఠీ సాహిత్యవేత్త కూడా. అతను ఇందాన్ (ఇంధనం) అనే నవల, లాట్ (వేవ్) చిన్న కథల సంకలనం రాసాడు. లాట్ అనే సంకలనంలో అతను సెక్యులర్ ఇండియాలో ముస్లిం రాజకీయాలు - ఆలోచనను రేకెత్తించే విధంగా రాసాడు. అతను తన రచనా మాధ్యమాన్ని సామాజిక సంస్కరణ కోసం ఉపయోగించాడు.[6]
తన సామాజిక పనిలో అపూర్వమైన సంఘటన ముస్లిం మహిళలు వారి హక్కుల కోసం పోరాడటానికి మంత్రాలయ (దక్షిణ ముంబైలోని మహారాష్ట్ర యొక్క పరిపాలనా ప్రధాన కార్యాలయం, 1955 లో నిర్మించబడింది) వరకు కవాతు చేసారు. దీనిని అతను నాయకత్వం వహించాడు.
అతను 1977 మే 3న తన 44వ యేట మూత్ర పిండాల వ్యాధితో మరణించాడు.[7]