Бурҷимулло

Шаҳрак
Бурҷимулла
Burchmullo
41°35′58″ с. ш. 70°06′05″ в. д.HGЯO
Кишвар  Ӯзбакистон
Вилоят Тошканд
ноҳия Бӯстонлиқ
Таърих ва ҷуғрофиё
Минтақаи замонӣ UTC+05:00
Аҳолӣ
Аҳолӣ 4000 тан (2005)
Миллият тоҷикон
Эътиқодот мусулмонон
Бурҷимулла дар харитаи
Бурҷимулла
Бурҷимулла

Бурҷимулло (ӯзбекӣ: Burchmullo; то миёнаи солҳои 70-ум Брич-мулло - ӯзбекӣ: Brichmulla) — шаҳрак дар шимолу шарқи вилояти Тошканд (ноҳияи Бӯстонлиқ) дар масофаи тақрибан 100 км аз Тошканд, дар қисми ҷанубу шарқии обанбори Чорбоғ, дар охири ғарби қаторкӯҳҳои Кӯксу, байни дарёҳои Чоткал ва Кӯксу дар баландии 960 м аз сатҳи баҳр, дар наздикии лаби дарёи Кӯксу. Масофа аз Ғазалкент 57 километр аст.

Тошканд ва Бурҷимуллоро роҳи мумфарш, ки аз болои пули дарёи Чоткал мегузарад, пайваст мекунад. Аз Тошканд ба Бурҷимулло бо ду роҳ рафтан мумкин аст: тавассути садди обанбори Чорбоғ ё тавассути ағбаи Бур (он ҳангоми сохтмони роҳи сангфарш, ки қаблан як қисми шоҳроҳи Тошканд-Бурҷимулло буд, қисман вайрон карда шудааст) — ба воситаи Чимғон. Инчунин қад-қади роҳе, ки аз шаҳраки Чорбоғ аз атрофи обанбори Чорбоғ, тавассути деҳаҳои Сиҷак, Нанай ва Боғистон мегузарад, расидан мумкин аст.

Маълумоти таърихӣ ва маҳаллӣ

[вироиш | вироиши манбаъ]

Деҳа дар шакли муосири худ нисбатан ба наздикӣ ташаккул ёфтааст, ҳангоми кӯчонидани сокинони шаҳракҳои бостонӣ аз соҳилҳои дарёҳои Чоткал ва Кӯксу, ки дар минтақаи обхезии обанбори Чорбоғ қарор гирифтаанд. Тахмин [1] вуҷуд дорад, ки дар асрҳои миёна дар ҷойи деҳа шаҳри Ардланкант мавҷуд буд, ки дар ҳуҷҷатҳои таърихии асри 10 зикр шудааст. Аниқтараш, шазр дар наздикии Бурҷимуллои ҳозира — дар водии дарёи Чоткал воқеъ буд. Маводи бостоншиносие, ки аз ин мавзеъ ёфт шудаанд, ба асрҳои 11—12 тааллуқ доранд.

Харита - схемаи вилояти Тошканд

Дар Бурҷимулло зиёда аз 4 ҳазор нафар (аз рӯи маълумоти соли 2005) зиндагӣ мекунанд. Аксари оилаҳо дар хонаҳои шахсии худ бо қитъаҳои боғ зиндагӣ мекунанд. Қариб ҳамаи хонаҳои шаҳрак бо қувваи барқ муътадил таъминанд. Шаҳрак оби равон дорад, аммо шабакаи обтаъминкунӣ хеле фарсуда шудааст, ки аксари сокинон аз дарёи Кӯксу оби ошомиданӣ мегиранд, ки сифати оби он хеле хуб аст.

Дар шаҳрак (аз соли 2005) як мактаби ибтидоӣ ва миёна (таълимаш бо забони тоҷикӣ)[2] ва боғчаи бачагона мавҷуд аст. Инчунин нуқтаи тиббии деҳа, нуқтаи бойторӣ, дорухона мавҷуд аст. Дар ин ҷо якчанд сехи челонгарӣ, устохонаҳои механикӣ ва гаражҳо мавҷуданд.

Аҳолии шаҳрак дар фермаи шахсии худ гову гусфанду буз, инчунин парранда парвариш мекунад. Бархе аз сокинон низ аспу харро барои нақлиёт нигоҳ медоранд.

Дар қаламрави Бурҷимулло як қатор осоишгоҳҳо ва хонаҳои истироҳат мавчуданд; гирду атрофи он макони дӯстдоштаи истироҳати гурӯҳҳои ғайримуташаккили сайёҳон ва сокинони вилояти Тошканд ва шаҳри Тошканд мебошад. Аммо, сайру саёҳатҳои чандрӯза дар соҳили Кӯксу ва Палтау аз сабаби зарурати гирифтани иҷозатнома барои боздид аз минтақаи сарҳадӣ мушкил аст. Мавсими мусоидтарин барои истироҳати соҳилӣ аз июл то август ва барои аспсаворӣ ва сайёҳӣ — охири апрел ва охири сентябр — аввали октябр аст.

Дар Бурҷимулло урфу одатҳои тоҷикони кӯҳистон боқӣ мондааст. Гурӯҳи фолклории «Моҳи тӣбон» амал мекунад. Хусусияти махсуси кулинарӣ — таоми «Хашкак» - асал бо чормағз, "уро-ош" — бо йогурт мебошад.

Иқлими ин минтақа барои истиқомати бароҳати мардум мусоид аст. Ба шарофати доманаҳои қаторкӯҳҳои Чоткал, Пскем ва Кӯксу гирду атрофи шаҳрак, инчунин наздик будани обанбори Чорбоғ ҳарорати ҳаво ҳатто дар гармтарин рӯзҳои тобистон аз +30°С зиёд нест. Бо вуҷуди ин, дар фасли зимистон ҳарорати ҳаво метавонад то -20 ° C паст шавад. Бориш дар шакли борон асосан дар фасли баҳор ва тирамоҳ меборад. Дар фасли зимистон одатан дар кӯҳҳои атроф барф меборад.

Ҷойгиршавӣ ва нақлиёт

[вироиш | вироиши манбаъ]

Деҳаи Бурҷимулло дар масофаи 125 километр аз Тошканд ҷойгир аст. Автобуси муқаррарӣ аз шаҳри Ғазалкент ба Бурҷимулло ҳаракат мекард, ки тавассути ағбаи Бур, маҷмааи сайёҳӣ ва лижаронии Чимгон, деҳаи Чимгон, ки дар наздикии он ҷойгир аст; минбаъд қад-қади соҳили обанбори Чорбоғ ва қад-қади пули Чоткал то Бурҷимулло мерафт.

Акнун алоҳаа бо шаҳрак ба воситаи таксиҳои хаттӣ (ғайримустамин) ва нақлиёти автомобилии шахсӣ ба роҳ монда мешавад. Наздиктарин истгоҳи роҳи оҳани Ҳоҷикент (вокзали роҳи оҳан аз Тошканд меояд) дар наздикии шаҳри Чорбоғ ҷойгир аст.

  • Соли 1980 Сергей Никитин аз рӯи ашъори Дмитрий Сухарев суруди машҳури [3] [4] [5] «Бричмулла» [6] («Брич-мулла», «Бричмула», «Бричмула тиллоӣ») навишт. Дар клуби деҳа як ҳуҷраи бахшида ба эҷодкорони суруд дорад ва Сергей Никитин ва Дмитрий Сухарев шаҳрвандони фахрии деҳа мебошанд [4] [7] .
  1. Бричмулла. История и культура. Историческая справка(пайванди дастнорас — таърих). 3 ноябри 2010 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 27 Январ 2013.
  2. Паспорт села Бурчмулла(пайванди дастнорас — таърих).(пайванди дастнорас): Социально-экономическая характеристика населенного пункта. (пайванди дастнорас)
  3. Ирина Ильина. Возвращение золотой Бричмуллы. Авторы знаменитой песни выступят с концертом в Узбекистане. ИА Фергана(пайванди дастнорас — таърих) (25 августи 2007). 13 Декабри 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 13 Декабри 2019.
  4. 4.0 4.1 Татьяна Ёгина. История одной песни. Программа Татьяны Ёгиной. Realrocks(пайванди дастнорас — таърих). 13 Декабри 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 13 Декабри 2019.
  5. Санджар Янышев. Дмитрий Сухарев: «Бричмулла теперь знаменитее, чем Ташкент». ИА Фергана(пайванди дастнорас — таърих) (22 августи 2016). 13 Декабри 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 13 Декабри 2019.
  6. Брич мулла (Д.Сухарев, С.Никитин). Песни нашего века(пайванди дастнорас — таърих). РТР. 13 Декабри 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 9 Декабри 2019.
  7. Ирина Ильина. Диалог под чинарой. «Московская правда»(пайванди дастнорас — таърих) (7 феврали 2008). 13 Декабри 2019 санҷида шуд. Баргирифта аз сарчашмаи аввал 13 Декабри 2019.