Ислом дар Канада

Масҷиди ҷомеъ дар Оттава.

Мувофиқи Тадқиқоти Миллии хонаводаҳои Канада (2011) дар Канада [1] 053 945 мусалмон, ё тақрибан 3,2% аҳолӣ зиндагӣ мекарданд,[1]. Ислом пас аз масеҳият дуввумин дини ин кишвар ба ҳисоб меравад. Дар минтақаи Торонтои Бузург (GTA/МТБ) 7,7% аҳолӣ ва дар Монреали Бузург 6% аҳолӣ мусулмонанд. Аксарияти аҳолии мусулмони Канада суннӣ мазҳаб мебошанд, дар ҳоле ки ақаллияти назаррас ба шохаҳои шиъа ва Аҳмадия пайравӣ мекунанд. Ислом дини босуръат рушдёбанда дар Канада мебошад.[2]

Демография

[вироиш | вироиши манбаъ]
Historical population
YearPop.±%
18543—    
187113+333.3%
190147+261.5%
1921478+917.0%
1931645+34.9%
197133 430+5082.9%
198198 165+193.6%
1991253 265+158.0%
2001579 640+128.9%
20111 053 945+81.8%
20131 153 677+9.5%
Note:[3]

Аксарияти мусулмонони Канада дар музофотҳои Онтарио ва Квебек зиндагӣ мекунанд. Тибқи Тадқиқоти Миллии хонаводаҳо дар соли 2011, дар минтақаи Торонтои Бузург 424,925 мусалмон зиндагӣ мекарданд, ки ба 7,7% шумораи аҳолии метрополия баробар буданд.[4] Шумораи зиёди мусулмонон аз Покистон, Бангладеш, Ҳиндустон, Эрон ва Миср / Араб омаданд. Ҷамъияти мусулмонони Монреали Бузург дар соли 2011 221.040 [5] ё тақрибан 6% шумораи аҳолии метрополияро ташкил медод, ки аҳолии хеле гуногуни мусалмонро аз Аврупои Ғарбӣ / Ҷанубӣ, Кариб, Африқои Шимолӣ, Ховари Миёна ва нимҷазираи Ҳиндустон дар бар мегирад. Оттаваи пойтахти Канада мизбони бисёр мусалмонони Лубнон, Осиёи Ҷанубӣ ва Сомалӣ мебошад, ки ҷамъияти мусалмонон дар онҷо дар соли 2011 тақрибан 65,880 ё 5,5% -ро ташкил медод.[6] Ғайр аз Торонто, Оттава ва Монреал, тақрибан ҳар як минтақаи калони Канада ҷамъияти мусалмонӣ дорад, аз ҷумла Ванкувер (73,215), ки дар он зиёда аз се як ҳисса наслҳои эронӣ ҳастанд, Калгари (58,310), Эдмонтон (46,125), Виндзор (15,575), Виннипег (11,265) ва Галифакс (7,540). Дар солҳои охир, дар Калгари ва Эдмонтон аз ҳисоби рушди иқтисодӣ суръати афзоиши аҳолӣ ба назар мерасид. [1] Бойгонӣ шудааст 24 сентябри 2019  сол.

Аксари мусулмонони Канада одамоне мебошанд, ки мусалмон ба воя расидаанд.  Мисли муҳоҷирон, дар маҷмӯъ, муҳоҷирони мусалмон бо сабабҳои гуногун ба Канада омадаанд. Сбабҳои асосӣ, маълумоти олӣ, амният, шуғл ва муттаҳидӣ бо оилаҳояшон ва ғ. мебошанд. Дигарон барои озодии диниву сиёсӣ ва амният омадаанд, ки ҷангҳои шаҳрвандӣ, таъқибот ва дигар шаклҳои муноқишаҳои шаҳрвандӣ ва қавмиро паси сар гузоранд. Дар солҳои 80-ум, Канада макони муҳими паноҳгоҳи гурезагон барои ҷанги шаҳрвандии Лубнон шуд. Дар солҳои 90-ум мусалмонони Сомалӣ пас аз ҷанги шаҳрвандии Сомалӣ ва инчунин босниягиҳо пас аз пошхӯрии Югославияи собиқ ҳиҷрат карданд. Аммо, Канада то ҳол ягон шумораи зиёди ироқиҳоро, ки аз ҷанги Ироқ гурехтаанд, дарёфт накардааст. Дар маҷмӯъ тақрибан аз ҳар як кишвари калони мусулмонии ҷаҳон ба Канада муҳоҷирон омадаанд – аз Покистон, Босния ва Герсеговина, Албания то ба Яману Бангладеш.[7]

Коэффитсиенти ҳосилхезии мусалмонони Канада нисбат ба дигар канадагиҳо баландтар аст (дар соли 2001 ба ҳисоби миёна дар як зан барои мусулмонон 2,4 кӯдак дар муқоиса бо 1,6 фарзанд ба дигар занон дар Канада рост меомад).[8][9]

Дар саросари Канада миқдори зиёди тарабхонаҳои Ҳалол мавҷуданд ва бисёриҳо дар минтақаи Торонтои Бузург ҷойгиранд. Танҳо дар Торонто зиёда аз 400 тарабхонаи Ҳалол мавҷуданд [10]

Ҷадвали 1: Аҳолии мусулмони Канада дар солҳои 1991, 2001 ва 2011 [11]

Вилоят 1991 % 1991 % 2001 Мусалмонон 2011 % 2011
пайванд= Онтарио 145,560 1,4% 352,530 3,1% 581,950 4.6%
пайванд= Квебек 44,930 0.6% 108,620 1,5% 243,430 3,1%
пайванд= Алберта 31,000 1.2% 49,045 1,7% 113,445 3.2%
пайванд= Бритониёи Колумбия 24,925 0.7% 56,220 1,4% 79,310 1.8%
пайванд= Манитоба 3,525 0.3% 5,095 0,5% 12,405 1.0%
пайванд= Саскачеван 1,185 0.1% 2230 0.2% 10,040 1.0%
пайванд= Шотландияи Нова 1,435 0.1% 3,550 0.4% 8,505 0.9%
пайванд= Брюсвики нав 250 0,0% 1,275 0.2% 2,640 0.3%
пайванд= Нюфаундленд ва Лабрадор 305 0,0% 630 0.1% 1200 0.2%
пайванд= Ҷазираи Шоҳзода Эдвард 60 0,0% 195 0.1% 660 0,5%
пайванд= Территорияҳои шимолу ғарбӣ 55 0.1% 180 0,5% 275 0.7%
пайванд= Нунавут - - 25 0.1% 50 0.2%
пайванд= Юкон 35 0.1% 60 0.1% 40 0.1%
пайванд= Канада 253,265 0.9% 579,640 2,0% 1.053.945 3.2%

Азбаски Хартияи ҳуқуқ ва озодиҳои Канада озодии баёни динро кафолат медиҳад, мусулмонони Канада ба ҳеч гуна табъизи расмии динӣ дучор намешаванд, аммо қурбонии бисёр ҷиноятҳои нафратангез буданд, ки рӯз то рӯз афзоиш меёбанд.

Тибқи Банди 2 (а) Оиннома, пӯшидани ҳиҷоб дар мактабҳо ва ҷойҳои корӣ иҷозат дода шудааст, ҳарчанд Квебек қарор кард, ки факултаҳои тиббӣ барои ҷой додани занони мусалмоне, ки мехоҳанд аз ҷониби кормандони зан хидмат кунанд, талаб карда намешавад.[12] Идҳои мазҳабӣ ва маҳдудиятҳои парҳезӣ низ эҳтиром карда мешаванд, аммо дар хориҷи шаҳрҳои калон шояд пайдо кардани ғизои ҳалол душвор бошад. Риояи қоидаҳои исломӣ алайҳи рибо низ аксар вақт душвор аст. Баъзе мусалмонон дар баъзе минтақаҳои Канада хоҳиш кардаанд, ки барои назорат кардани парвандаҳои хурди оилавӣ аз додгоҳҳои баҳси оилавӣ муроҷиат кунанд, аммо бо муқовимати шадиди ҳам дохили ҷомеаи мусалмонон (ҳам муҳофизакор ва ҳам либерал) ва гурӯҳҳои ғайриисломӣ дучор шуданд.[13][14]

Дар соли 2011, ҳукумати Ҳарпер кӯшиши манъ кардани никобро дар маросимҳои шаҳрвандӣ кард.[15] Дар соли 2015, Суди федералии шикоятӣ ин мамнӯъро содир кард [16] ва Суди Олӣ шикояти ҳукуматро рад кард.

Эзоҳ

[вироиш | вироиши манбаъ]
  1. ↑ 1.0 1.1 Canadian Demographics at a Glance, Second edition. statcan.gc.ca. Statistics Canada (February 19, 2016). 23 апрели 2020 санҷида шуд.
  2. ↑ Press. National Household Survey shows Muslim population fastest-growing religion in Canada, Canada.com (7 май 2013). Бойгонӣ шудааст 18 ноябри 2020  сол. Проверено 28 сентябри 2020.
  3. ↑ Muslim Demographics and History in Canada
  4. ↑ Government of Canada. 2011 National Household Survey Profile - Census metropolitan area/Census agglomeration. www12.statcan.gc.ca (May 8, 2013). 4 апрели 2019 санҷида шуд.
  5. ↑ Government of Canada. 2011 National Household Survey Profile - Census metropolitan area/Census agglomeration. www12.statcan.gc.ca (May 8, 2013). 4 апрели 2019 санҷида шуд.
  6. ↑ Government of Canada. 2011 National Household Survey Profile - Census metropolitan area/Census agglomeration. www12.statcan.gc.ca (May 8, 2013). 4 апрели 2019 санҷида шуд.
  7. ↑ 2001 Census of Canada: http://www12.statcan.ca/english/census01/home/index.cfm Бойгонӣ шудааст 27 феврали 2021  сол.
  8. ↑ Region: Americas (en-US). Pew Research Center (January 27, 2011). 29 май 2019 санҷида шуд.
  9. ↑ Report on the Demographic Situation in Canada
  10. ↑ Zabihah - Find halal restaurants near you with the original Halal restaurant guide. www.zabihah.com. 4 апрели 2019 санҷида шуд.
  11. ↑ Government of Canada. Statistics Canada: 2011 National Household Survey Profile. www12.statcan.gc.ca (May 8, 2013). 4 апрели 2019 санҷида шуд.
  12. ↑ Quebec health board not obliged to accommodate minorities, CBC News (March 16, 2010).
  13. ↑ Boase, Sharon, "Women's groups fight sharia in Ontario; Two reports submitted by a Muslim women's organization say introducing Islamic law into the province will harm the rights of vulnerable women", Hamilton Spectator, September 16, 2004
  14. ↑ Ogilvie, Megan, "Canadian Muslims give mixed reviews on moratorium; Debate urged on Islamic penal code Proposal would halt death penalty Proposal would halt stoning, death penalty Debate urged on Islamic penal code", Toronto Star, April 1, 2005.
  15. ↑ Smith. Veiled threat: Niqab ban has some fearing a less tolerant Canada, Vancouver Sun (December 16, 2011). Бойгонӣ шудааст 14 Январ 2012  сол. Проверено 17 Декабри 2011.
  16. ↑ Ottawa asks for stay on niqab ruling pending Supreme Court appeal. The Globe and Mail. 31 октябри 2015 санҷида шуд.

Пайвандҳои беруна

[вироиш | вироиши манбаъ]