กระบาก

กระบาก
สถานะการอนุรักษ์
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ แก้ไขการจำแนกนี้
อาณาจักร: พืช
Plantae
เคลด: พืชมีท่อลำเลียง
Tracheophytes
เคลด: พืชดอก
Angiosperms
เคลด: พืชใบเลี้ยงคู่แท้
Eudicots
เคลด: โรสิด
Rosids
อันดับ: ชบา
Malvales
วงศ์: วงศ์ยางนา
Dipterocarpaceae
สกุล: Anisoptera
Anisoptera (plant)
Korth.[2]
สปีชีส์: Anisoptera costata
ชื่อทวินาม
Anisoptera costata
Korth.[2]
ชื่อพ้อง[2]
  • Anisoptera cochinchinensis Pierre
  • Anisoptera marginatoides F.Heim
  • Anisoptera mindanensis Foxw.
  • Anisoptera oblonga Dyer
  • Anisoptera robusta Pierre
  • Dryobalanops hallii Korth. ex Burck

กระบาก (ชื่อวิทยาศาสตร์: Anisoptera costata) เป็นไม้ยืนต้นสูง 5–25 เมตร เปลือกขรุขระสีเทา ตามกิ่งมีช่องอากาศเป็นจุด ๆ ใบเป็นใบประกอบแบบขนนก รูปไข่แกมรูปหอกปลายใบแหลม ขอบใบหยักเว้าหรือหยักกลม ๆ เรียบ โคนใบกลม มีต่อมขนอยู่ตรงมุมระหว่างเส้นกลางใบและเส้นใบ ออกดอกเป็นช่อขนาดใหญ่ตั้งตรง กลีบดอกเชื่อมติดกันเป็นท่อเล็ก ๆ ปลายแยกออกเป็น 5 กลีบ ขนาดไม่เท่ากัน เกสรเพศผู้มี 4 อัน ยาว 2 อัน สั้น 2 อัน ติดอยู่บนกลีบใกล้ปลายที่แยกออก ผลเป็นฝัก เมล็ดมีปีก ในประเทศไทยพบในป่าเบญจพรรณทางภาคตะวันตกเฉียงใต้

ชื่ออื่น

[แก้]

กระบาก ตะบาก (ลำปาง), กระบากขาว (ชลบุรี, ชุมพร, ระนอง), กระบากโคก (ตรัง), กระบากช่อ กระบากด้าง กระบากดำ (ชุมพร), กระบากแดง (ชุมพร, ระนอง), ชอวาตาผ่อ (กะเหรี่ยง-กาญจนบุรี), บาก (ชุมพร), ประดิก (เขมร-สุรินทร์), พนอง (จันทบุรี, ตราด), หมีดังว่า (กะเหรี่ยง-ลำปาง)

สัญลักษณ์

[แก้]

กระบากเป็นพันธุ์ไม้มงคลพระราชทานประจำจังหวัดยโสธร (ส่วนต้นไม้ประจำจังหวัดคือยางนา)

นิเวศวิทยา

[แก้]

ขึ้นอยู่ตามป่าดิบชื้น ป่าดิบแล้ง และป่าเบญจพรรณชื้นที่มีการถ่ายเทน้ำได้ดีทั่วไป ที่สูงจากยกระดับน้ำทะเล 10 - 400 เมตร มีมากทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคตะวันออก และภาคใต้

ลักษณะเฉพาะ

[แก้]
  • ใบเดี่ยวเรียงสลับแผ่นใบรูป ขอบขนาน หรือรูปไข่กลับ ท้องใบมีขนสีน้ำตาลปนเหลือง กว้าง 3 - 8 เซนติเมตร ยาว 6 - 16 เซนติเมตร ปลายใบทู่มนกว้างหรือหยักเป็นติ่งสั้น ๆ โคนใบมน
  • ดอกเล็กสีขาวปนเหลืองอ่อนออกรวมกันเป็นช่อตามง่ามใบและ ปลายกิ่ง
  • ผลกลมผิวเรียบ เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 1 เซนติเมตร มีปีกยาว 2 ปีก รูปไข่กลับ และปีกสั้น 3 ปีก

สภาพที่เหมาะสมในการปลูก

[แก้]

สภาพดินทุกชนิด กลางแจ้ง ต้องการน้ำและความชื้นปานกลาง

ดูเพิ่ม

[แก้]

อ้างอิง

[แก้]
  1. Nguyen, H.N.; Vu, V.D.; Luu, H.T.; Hoang, V.S.; Pooma, R.; Khou, E.; Nanthavong, K.; Newman, M.F.; Ly, V.; Barstow, M. (2017). "Anisoptera costata". IUCN Red List of Threatened Species. 2017: e.T33166A2833752. doi:10.2305/IUCN.UK.2017-3.RLTS.T33166A2833752.en. สืบค้นเมื่อ 17 November 2021.
  2. 2.0 2.1 "Anisoptera costata". Plants of the World Online. Royal Botanic Gardens, Kew. สืบค้นเมื่อ 3 January 2021.

แหล่งข้อมูลอื่น

[แก้]
  • วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ Anisoptera costata
  • ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Anisoptera costata ที่วิกิสปีชีส์