กราฟการแตกตัวของออกซิเจนและเฮโมโกลบิน
กราฟการแตกตัวของออกซิเจนและเฮโมโกลบิน (อังกฤษ: oxygen-haemoglobin dissociation curve, oxyhemoglobin dissociation curve, oxygen dissociation curve (ODC)) เป็นกราฟที่แสดงสัดส่วนของเฮโมโกลบินที่อิ่มตัว (มีออกซิเจน) บนแกนตั้ง กับความหนาแน่นของออกซิเจนในเลือด ในแกนนอน กราฟนี้เป็นเครื่องมือสำคัญในการทำความเข้าใจการเก็บและปล่อยออกซิเจนออกจากเลือด โดยเฉพาะความสัมพันธ์ระหว่างความอิ่มตัวของออกซิเจน (SO2) และความดันย่อยของออกซิเจนในเลือด (PO2) ซึ่งแปรตามความสามารถ (affinity) ในการจับออกซิเจนของเฮโมโกลบินในสถานะหนึ่ง ๆ
ปัจจัยที่ส่งต่อกราฟ
[แก้]| ตัวแปรควบคุม | ลดลง | เพิ่มขึ้น |
|---|---|---|
| อุณหภูมิ | เลื่อนซ้าย | เลื่อนขวา |
| 2,3-BPG | เลื่อนซ้าย | เลื่อนขวา |
| p(CO2) | เลื่อนซ้าย | เลื่อนขวา |
| pH (Bohr effect) | เลื่อนขวา (ภาวะกรดเกิน) | เลื่อนซ้าย (ภาวะเบสเกิน) |
หมายเหตุ:
- เลื่อนซ้าย: เฮโมโกลบินจับกับออกซิเจนได้มากขึ้น ที่ความดันย่อยออกซิเจนค่าเดิม
- เลื่อนขวา: เฮโมโกลบินจับกับออกซิเจนได้น้อยลง ที่ความดันย่อยออกซิเจนค่าเดิม
- ฮีโมโกลบินของทารกในครรภ์มีความสามารถในการจับกับ O2 สูงกว่าฮีโมโกลบินของผู้ใหญ่ สาเหตุหลักมาจากความสามารถที่ลดลงมากในการจับกับ 2,3-bisphosphoglycerate
แหล่งข้อมูลอื่น
[แก้]- Nosek, Thomas M. "Section 4/4ch5/s4ch5_18". Essentials of Human Physiology. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-24.
- The Interactive Oxyhemoglobin Dissociation Curve เก็บถาวร 2022-05-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Simulation of the parameters CO2, pH and temperature on the oxygen–hemoglobin dissociation curve (left or right shift)
 | บทความชีววิทยานี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |