การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2531

การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2531

← พ.ศ. 2529 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2531 มีนาคม พ.ศ. 2535 →
← สภาผู้แทนราษฎรไทย ชุดที่ 15 สภาผู้แทนราษฎรไทย ชุดที่ 16 →
ทั้งหมด 357 ที่นั่งในรัฐสภาไทย ต้องการ 179 ที่นั่งจึงเป็นฝ่ายข้างมาก
ผู้ใช้สิทธิ	63.6%
First party Second party Third party   ผู้นำ ชาติชาย ชุณหะวัณ สิทธิ เศวตศิลา พิชัย รัตตกุล พรรค ชาติไทย กิจสังคม ประชาธิปัตย์ เขตของผู้นำ 27 กรกฎาคม 2529 ส.ส.นครราชสีมา เขต 1 30 มกราคม 2530 ส.ส.กรุงเทพมหานคร เขต 2 3 เมษายน 2525 ส.ส.กรุงเทพมหานคร เขต 6 เลือกตั้งล่าสุด 64 51 99 ที่นั่งที่ชนะ 87 54 48 ที่นั่งเปลี่ยน 23 3 51 คะแนนเสียง 7,612,148 4,651,161 4,456,077 % 19.3% 11.8% 11.3%   Fourth party Fifth party Sixth party   ผู้นำ ณรงค์ วงศ์วรรณ สมัคร สุนทรเวช เทียนชัย สิริสัมพันธ์ พรรค รวมไทย (พ.ศ. 2529) ประชากรไทย ราษฎร (พ.ศ. 2529) เขตของผู้นำ 5 มิถุนายน 2529 ส.ส.แพร่ เขต 1 9 มีนาคม 2522 ส.ส.กรุงเทพมหานคร เขต 1 19 พฤษภาคม 2529 ส.ส.ลพบุรี เขต 1 เลือกตั้งล่าสุด 19 24 20 ที่นั่งที่ชนะ 35 31 21 ที่นั่งเปลี่ยน 16 7 1 คะแนนเสียง 3,988,941 2,413,520 2,336,962 % 10.1% 6.1% 5.9%   Seventh party Eighth party Ninth party   ผู้นำ เฉลิมพันธ์ ศรีวิกรม์ อาทิตย์ กำลังเอก จำลอง ศรีเมือง พรรค ประชาชน (พ.ศ. 2531) ปวงชนชาวไทย (พ.ศ. 2525) พลังธรรม เขตของผู้นำ 31 ธันวาคม 2526 ส.ส.นครราชสีมา เขต 3 13 พฤษภาคม 2531 ส.ส.เลย เขต 1 9 มิถุนายน 2531 ผู้มีสิทธิ์เลือกตั้ง[a] เลือกตั้งล่าสุด พรรคใหม่ 1 พรรคใหม่ ที่นั่งที่ชนะ 19 17 14 ที่นั่งเปลี่ยน พรรคใหม่ 16 พรรคใหม่ คะแนนเสียง 2,454,870 3,143,851 3,586,878 % 6.2% 8.0% 9.1%
ผลการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร รหัสสี: ชาติไทย, กิจสังคม, ประชาธิปัตย์, รวมไทย, ประชากรไทย, ราษฎร,ประชาชน, ปวงชนชาวไทย, พลังธรรม, อื่น ๆ แต่ละจังหวัดอาจประกอบด้วยที่นั่งเดียวหรือหลายที่นั่งก็ได้ โดยสีที่ปรากฏนี้บ่งบอกถึงพรรคที่ได้ที่นั่งมากที่สุดในจังหวัดนั้น
นายกรัฐมนตรีก่อนการเลือกตั้ง เปรม ติณสูลานนท์ อิสระ ว่าที่นายกรัฐมนตรี ชาติชาย ชุณหะวัณ ชาติไทย

การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2531 มีขึ้นเมื่อวันที่ 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2531 ผลการเลือกตั้งเป็นชัยชนะของพรรคชาติไทย โดยได้ 87 ที่นั่งจากทั้งหมด 357 ที่นั่ง ผู้มีสิทธิเลือกตั้งคิดเป็น 63.6%^[1]

ผลการเลือกตั้ง ปรากฏว่า พรรคชาติไทย โดย พลเอก ชาติชาย ชุณหะวัณ หัวหน้าพรรค ได้รับเลือกมากที่สุดเป็นอันดับหนึ่ง ด้วยเสียง 87 ที่นั่ง รองลงไปคือ พรรคกิจสังคม มี 54 ที่นั่ง และพรรคประชาธิปัตย์ 48 ที่นั่ง ซึ่งไม่มีพรรคการเมืองใดได้รับเสียงเกินครึ่งของสภาผู้แทนราษฎร ที่มีทั้งหมด 357 เสียง^[2][3]

แกนนำของพรรคการเมืองที่ได้รับเลือกตั้งมาเป็นลำดับแรก 5 พรรคประกอบไปด้วย ชาติไทย , กิจสังคม , ประชาธิปัตย์ , รวมไทย และ ประชากรไทย ได้หารือกันถึงการจัดตั้งรัฐบาล ทั้งหมดมีความเห็นตรงกันว่า พล.อ.เปรม มีความเหมาะสมที่จะดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีต่อ จึงเข้าพบกับ พล.อ.เปรม ถึงบ้านสี่เสาเทเวศร์ ซึ่งเป็นบ้านพัก ในเวลาค่ำของวันที่ 27 กรกฎาคม แต่ พล.อ.เปรมได้ปฏิเสธที่จะดำรงตำแหน่งต่อ โดยให้เหตุผลว่า ระยะเวลารวมทั้งหมด 8 ปี 5 เดือน ที่ตนดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีนั้นเพียงพอแล้ว อีกทั้งบ้านเมืองก็มีเสถียรภาพทางการเมืองและเศรษฐกิจในระดับที่น่าพึงพอใจ พล.อ.ชาติชาย ในฐานะหัวหน้าพรรคชาติไทยที่มีคะแนนเสียงมากที่สุด จึงขึ้นดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี นับเป็นนายกรัฐมนตรีคนที่ 17 ของประเทศไทย โดยมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯแต่งตั้ง เมื่อวันที่ 4 สิงหาคม ปีเดียวกัน และมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ คณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 9 สิงหาคม ปีเดียวกัน

ในส่วนของ พล.อ.เปรม ติณสูลานนท์ เมื่อพ้นจากตำแหน่งนายกฯไปแล้ว ก็ได้รับพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งองคมนตรี ในเวลาต่อมาไม่นาน

ในการเลือกตั้งครั้งนี้ มีจุดที่น่าสนใจ คือ เป็นการลงเลือกตั้งครั้งแรกของ พรรคพลังธรรม โดยมี พล.ต.จำลอง ศรีเมือง หัวหน้าพรรค ซึ่งขณะนั้นดำรงตำแหน่งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครอยู่ด้วย ซึ่งในการเลือกตั้งครั้งต่อมา คือ ในวันที่ 22 มีนาคม พ.ศ. 2535 พรรคพลังธรรมได้รับความนิยมอย่างล้นหลาม โดยเฉพาะในพื้นที่กรุงเทพมหานคร อันเป็นเมืองหลวง และถือเป็นจุดเริ่มต้นชีวิตทางการเมืองครั้งแรกของนักการเมืองสังกัดพรรคพลังธรรม ที่ต่อมามีบทบาททางการเมืองและสังคมที่สำคัญหลายคน เช่น นายวิลาศ จันทร์พิทักษ์, นายทินวัฒน์ มฤคพิทักษ์, ดร.อาจอง ชุมสาย ณ อยุธยา เป็นต้น^{[4] [5]}

ผลการเลือกตั้ง

ผลการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจากพรรคที่สังกัด ณ วันที่ได้รับเลือกตั้ง

ก • ค  ผลการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2531^[3]

พรรค		คะแนนเสียง	%	ที่นั่ง
	ชาติไทย	7,612,148	19.3	87 / 357
	กิจสังคม	4,651,161	11.8	54 / 357
	ประชาธิปัตย์	4,456,077	11.3	48 / 357
	รวมไทย	3,988,941	10.1	35 / 357
	ประชากรไทย	2,413,520	6.1	31 / 357
	ราษฎร	2,336,962	5.9	21 / 357
	ประชาชน	2,454,870	6.2	19 / 357
	ปวงชนชาวไทย	3,143,851	8.0	17 / 357
	พลังธรรม	3,586,878	9.1	14 / 357
	กิจประชาคม			9 / 357
	ก้าวหน้า			8 / 357
	สหประชาธิปไตย			5 / 357
	มวลชน			5 / 357
	เสรีนิยม			3 / 357
	พลังสังคมประชาธิปไตย			1 / 357
คะแนนสมบูรณ์			100	357
คะแนนเสีย
ไม่ประสงค์ลงคะแนน
จำนวนผู้มาใช้สิทธิเลือกตั้ง
จำนวนผู้มีสิทธิเลือกตั้ง
ที่มา:

หมายเหตุ

1. ขณะนั้นดำรงตำแหน่งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครด้วย

อ้างอิง

1. Dieter Nohlen, Florian Grotz & Christof Hartmann (2001) Elections in Asia: A data handbook, Volume II, p286 ISBN 0-19-924959-8
2. "ประวัติพรรคประชาธิปัตย์". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-01-15. สืบค้นเมื่อ 2012-06-28.
3. "ตารางที่ 15". เอกสารสรุปผลการสัมมนาเพื่อประเมินผลการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ 2531 เชิงปฏิบัติการ (Report). กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย. 1989. p. 103.
4. ชาติชายดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี พล.อ.เปรมได้รับการเสนอชื่อเป็นองคมนตรี หน้า 207, กาลานุกรมสยามประเทศไทย 2485-2554 โดย ชาญวิทย์ เกษตรศิริ ISBN 978-974-228-070-3
5. สิริรัตน์ เรืองวงษ์วาร. ประวัติศาสตร์การเมืองไทย ตั้งแต่เปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475 จนถึงปัจจุบัน. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง, 2539. 632 หน้า. ISBN 974-599-876-4