การเห็นแกว่ง (อังกฤษ: Oscillopsia, oscillating vision จากคำภาษาละตินว่า oscillo และภาษากรีกว่า opsis แปลว่าการเห็น[1]) เป็นความผิดปกติในการเห็นที่วัตถุต่าง ๆ ในลานสายตาดูเหมือนจะแกว่งไกว (ซึ่งเป็นอัตวิสัยเท่านั้นคือไม่เป็นจริง) ความรุนแรงเริ่มตั้งแต่เพียงมองไม่ชัด จนกระทั่งถึงเห็นวัตถุแกว่งไปมาอย่างรวดเร็วเป็นจังหวะ เป็นความพิการที่ประสบโดยคนไข้โรคทางประสาทเป็นจำนวนมาก[2] ซึ่งอาจเป็นผลของความไม่เสถียรของลูกตาที่เกิดจากปัญหาระบบกล้ามเนื้อตา ทำให้ไม่สามารถทรงภาพให้นิ่งที่จอตา การเปลี่ยนการส่งกระแสประสาทเนื่องกับ vestibulo-ocular reflex เพราะโรคในระบบการทรงตัว (เช่นในหูชั้นใน) ก็อาจก่ออาการนี้เมื่อขยับศีรษะอย่างรวดเร็ว[3] อาการอาจมีเหตุจากการเคลื่อนไหวตานอกอำนาจจิตใจ เช่น อาการตากระตุก (pathologic nystagmus) หรือการทำงานประสานที่บกพร่องของเปลือกสมองส่วนการเห็น (โดยเฉพาะเพราะสารพิษ) และเป็นอาการหนึ่งของกลุ่มอาการ superior canal dehiscence syndrome คนไข้อาจเวียนศีรษะและคลื่นไส้ อาการนี้สามารถใช้แสดงพิษจากยาปฏิชีวนะ aminoglycoside การเห็นแกว่งถาวร (permanent oscillopsia) อาจเกิดจากความพิการของระบบกล้ามเนื้อที่รักษาเสถียรภาพของการเห็น[2] ส่วน การเห็นแกว่งกำเริบ (paroxysmal oscillopsia) อาจเกิดจากการทำงานเกินปกติของระบบกล้ามเนื้อตาหรือระบบการทรงตัวนอกประสาทกลาง[2]
คนไข้ที่มีระบบการทรงตัวเสียหาย โดยเฉพาะที่เกี่ยวกับ vestibulo-ocular reflex อาจไม่สามารถตรึงตาที่วัตถุต่าง ๆ เมื่อศีรษะขยับ ซึ่งทำให้รู้สึกเหมือนโลกกำลังขยับ ถ้ามีความเสียหายในซีกร่างกายเดียว คนไข้ปกติจะฟื้นสมรรถภาพการตรึงตาที่วัตถุ แต่ถ้ามีความเสียหายในระบบทั้งสองข้าง ก็อาจทำให้รู้สึกอย่างนี้อย่างถาวร เพราะระบบควบคุมกล้ามเนื้อตาไม่ได้ข้อมูลเกี่ยวกับการเคลื่อนไหวศีรษะที่ปกติจะได้จากระบบการทรงตัว ดังนั้น จึงไม่สามารถชดเชยการตรึงตาเนื่องกับการเคลื่อนไหวได้[4]
The subjective sensation of oscillation of objects viewed. SYN: oscillating vision. [L. oscillo, to swing, + G. opsis, vision]