จาตุรนต์ ฉายแสง | |
---|---|
จาตุรนต์ ใน พ.ศ. 2560 | |
รองนายกรัฐมนตรี | |
ดำรงตำแหน่ง 3 ตุลาคม พ.ศ. 2545 – 11 มีนาคม พ.ศ. 2548 (2 ปี 160 วัน) | |
นายกรัฐมนตรี | ทักษิณ ชินวัตร |
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ | |
ดำรงตำแหน่ง 30 มิถุนายน พ.ศ. 2556 – 22 พฤษภาคม พ.ศ. 2557 (0 ปี 326 วัน) | |
นายกรัฐมนตรี | ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร |
ก่อนหน้า | พงศ์เทพ เทพกาญจนา |
ถัดไป | ณรงค์ พิพัฒนาศัย |
ดำรงตำแหน่ง 11 มีนาคม พ.ศ. 2548 – 19 กันยายน พ.ศ. 2549 (1 ปี 192 วัน) | |
นายกรัฐมนตรี | ทักษิณ ชินวัตร |
ก่อนหน้า | อดิศัย โพธารามิก |
ถัดไป | วิจิตร ศรีสอ้าน |
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม | |
ดำรงตำแหน่ง 5 มีนาคม – 3 ตุลาคม พ.ศ. 2545 (0 ปี 212 วัน) | |
นายกรัฐมนตรี | ทักษิณ ชินวัตร |
ก่อนหน้า | พงศ์เทพ เทพกาญจนา |
ถัดไป | ปุระชัย เปี่ยมสมบูรณ์ |
รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี | |
ดำรงตำแหน่ง 17 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2544 – 5 มีนาคม พ.ศ. 2545 (1 ปี 16 วัน) | |
นายกรัฐมนตรี | ทักษิณ ชินวัตร |
รักษาการหัวหน้าพรรคไทยรักไทย | |
ดำรงตำแหน่ง 2 ตุลาคม พ.ศ. 2549 – 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2550 (0 ปี 240 วัน) | |
ก่อนหน้า | ทักษิณ ชินวัตร (หัวหน้าพรรค) |
ถัดไป | สมัคร สุนทรเวช (หัวหน้าพรรค) (พรรคพลังประชาชน) |
รักษาการหัวหน้าพรรคชาติไทย | |
ดำรงตำแหน่ง 16 – 26 กรกฎาคม พ.ศ. 2534 | |
ก่อนหน้า | ชาติชาย ชุณหะวัณ (หัวหน้าพรรค) |
ถัดไป | สมบุญ ระหงษ์ (หัวหน้าพรรค) |
สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร แบบบัญชีรายชื่อ | |
เริ่มดำรงตำแหน่ง 14 พฤษภาคม พ.ศ. 2566 (1 ปี 227 วัน) | |
ข้อมูลส่วนบุคคล | |
เกิด | 1 มกราคม พ.ศ. 2499 จังหวัดฉะเชิงเทรา ประเทศไทย |
พรรคการเมือง | เพื่อไทย (2556–2561, 2564–ปัจจุบัน)[1] |
การเข้าร่วม พรรคการเมืองอื่น | ประชาธิปัตย์ (2529–2531) ประชาชน (2531–2532) ชาติไทย (2532–2534) ความหวังใหม่ (2535–2544) ไทยรักไทย (2544–2550) ไทยรักษาชาติ (2561–2562) เส้นทางใหม่ (2564) |
คู่สมรส | จิราภรณ์ ฉายแสง |
จาตุรนต์ ฉายแสง (เกิด 1 มกราคม พ.ศ. 2499) ชื่อเล่น อ๋อย เป็นนักเศรษฐศาสตร์และนักการเมืองชาวไทย สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อ (ชุดที่ 26) สังกัดพรรคเพื่อไทย เคยดำรงตำแหน่งรองนายกรัฐมนตรี[2] และรัฐมนตรีหลายกระทรวง
เกิดเมื่อวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2499 ที่ตำบลหน้าเมือง อำเภอเมือง จังหวัดฉะเชิงเทรา เป็นบุตรคนโตของอนันต์ ฉายแสง อดีตสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรฉะเชิงเทรา และอดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ในรัฐบาลหม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช กับเฉลียว ฉายแสง
จาตุรนต์ศึกษาชั้นประถมศึกษาที่โรงเรียนเซนต์หลุยส์ จบมัธยมศึกษาจากโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย หลังจากนั้น เข้าเรียนต่อที่คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ได้รับการเลือกตั้งเป็นนายกสโมสรนักศึกษามหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ขณะเรียนชั้นปีที่ 4 เกิดเหตุการณ์ 6 ตุลา มีการกวาดล้างผู้นำนักศึกษา ทำให้เขาไปใช้ชีวิตในป่าระยะหนึ่ง โดยใช้ชื่อจัดตั้งว่า "สหายสุภาพ" ภายหลังสถานการณ์คลี่คลายจึงกลับเข้าเมืองและตัดสินใจไปศึกษาต่อจนสำเร็จปริญญาตรี และปริญญาโท ด้านเศรษฐศาสตร์จากมหาวิทยาลัยแห่งรัฐนิวยอร์ก ที่บัฟฟาโล สหรัฐอเมริกาและได้รับทุน Teaching ของมหาวิทยาลัยอเมริกัน สหรัฐอเมริกา เรียนต่อระดับปริญญาเอก จนสอบประมวลความรู้ (Comprehensive) แต่ไม่ได้ทำวิทยานิพนธ์ เนื่องจากกลับประเทศไทยเพื่อลงสมัครรับเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรในปี พ.ศ. 2529 และได้รับการเลือกตั้ง
จาตุรนต์ ฉายแสงสมรสกับจิราภรณ์ ฉายแสง (สกุลเดิม "เปี่ยมกมล") อดีตเลขานุการหน้าห้องของพิศาล มูลศาสตร์สาทร ขณะดำรงตำแหน่งเป็นปลัดกระทรวงมหาดไทย โดยพิธีหมั้นระหว่างจาตุรนต์กับจิราภรณ์ มีขึ้นเมื่อวันที่ 9 มกราคม พ.ศ. 2546 ที่สยามสมาคม
จาตุรนต์มีชื่อจีนว่า หลิว หง อวี่ เมื่อเริ่มศึกษาภาษาจีน และปี พ.ศ. 2551 เขาได้ออกซีดีเพลงจีนที่เขาร้องเอง[3]
จาตุรนต์ ก้าวเข้าสู่การเมืองครั้งแรกจากการชักชวนของผู้เป็นพ่อให้ลงสมัครรับเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรในปี 2529 ในนาม พรรคประชาธิปัตย์และได้รับเลือกตั้งเป็น ส.ส. ฉะเชิงเทราสมัยแรก และสมัยที่ 2 ในปี 2531 และได้ย้ายมาร่วมงานกับพรรคประชาชน[4] ซึ่งนำโดยนายเฉลิมพันธ์ ศรีวิกรม์ ต่อมาได้ย้ายมาสังกัดพรรคความหวังใหม่ และได้รับการเลือกตั้งต่อเนื่องกันมาโดยตลอด จนกระทั่งในการเลือกตั้งปี 2544 จาตุรนต์ได้เป็น ส.ส.บัญชีรายชื่อสังกัดพรรคไทยรักไทย จนกระทั่งเกิดรัฐประหารในปี 2549
ภายหลังรัฐประหาร พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร ลาออกจากการเป็นหัวหน้าพรรคไทยรักไทย จาตุรนต์ ได้เข้ามาเป็นหัวหน้าพรรครักษาการแทน[5]
หลังตุลาการรัฐธรรมนูญมีมติยุบพรรคไทยรักไทยด้วยมติเอกฉันท์ในวันที่ 30 พฤษภาคม 2550 แล้ว ซึ่งก่อนมีคำตัดสิน จาตุรนต์ รักษาการหัวหน้าพรรค มีท่าทีว่าจะขอน้อมรับมติของศาล แต่หลังจากนั้นแล้ว จาตุรนต์ได้เดินทางไปที่ทำการพรรคและปราศรัยว่า เป็นการตัดสินที่ไม่เป็นธรรม เป็นคำพิพากษาที่มาจากปากกระบอกปืน ทำให้มีการตั้งข้อสังเกตว่าเป็นการปลุกระดมประชาชนให้ต่อต้าน คมช.[6][7]
ในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2557 เขาได้สมัครรับเลือกตั้งในระบบบัญชีรายชื่อ สังกัดพรรคเพื่อไทย ลำดับที่ 39[8]
หลังรัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2557 เมื่อวันที่ 27 พฤษภาคม เขาถูกทหารควบคุมตัวที่สมาคมผู้สื่อข่าวต่างประเทศ อาคารมณียาเซ็นเตอร์ ถนนเพลินจิต โดยจาตุรนต์มิได้ขัดขืน ระหว่างการแถลงต่อผู้สื่อข่าว[9]
เขาเป็นบุคคลแรกที่ถูกไต่สวนในศาลทหารเนื่องจากไม่ไปรายงานตัวตามคำสั่ง คสช.[10] เขาถูกตั้ง 3 ข้อหา คือ ขัดคำสั่ง คสช., ยุยงให้เกิดความกระด้างกระเดื่องและให้ทำผิดกฎหมาย (ประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 116) และความผิดต่อความมั่นคงหรือก่อการร้ายตามพระราชบัญญัติคอมพิวเตอร์ รวมมีโทษระวาง 14 ปี[11]เขาถูกจำคุกที่เรือนจำพิเศษกรุงเทพมหนคร [12]ก่อนได้รับการปล่อยตัว ในวันที่ 6 มิถุนายน พ.ศ. 2557
ในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2562 เขาได้ลงสมัครรับเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อ สังกัดพรรคไทยรักษาชาติ ลำดับที่ 2 แต่พรรคไทยรักษาชาติ ถูกศาลรัฐธรรมนูญตัดสินยุบพรรคก่อนวันเลือกตั้ง[13]
20 มีนาคม พ.ศ.2564 จาตุรนต์พร้อมกับ เศกสิทธิ์ ไวนิยมพงศ์ ร่วมกันจัดตั้งพรรค พรรคเส้นทางใหม่[14] โดยดำรงตำแหน่งหัวหน้าพรรค ก่อนจะกลับไปสังกัดพรรคเพื่อไทยในวันที่ 8 ธันวาคม ในปีเดียวกัน
และในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2566 ได้สมัครรับเลือกตั้ง ส.ส. แบบบัญชีรายชื่อของพรรค ในลำดับที่ 13[15] และได้รับการเลือกตั้ง
จากการทุ่มเททำงานและยึดมั่นในอุดมการณ์เพื่อส่วนรวม ทำให้เขาได้รับรางวัลยกย่องจากองค์กรต่างๆ มากมาย เช่น
ก่อนหน้า | จาตุรนต์ ฉายแสง | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
เดช บุญ-หลง ปองพล อดิเรกสาร พิทักษ์ อินทรวิทยนันท์ สมคิด จาตุศรีพิทักษ์ |
รองนายกรัฐมนตรี (ครม. 54) (3 ตุลาคม พ.ศ. 2545 – 11 มีนาคม พ.ศ. 2548) |
สุริยะ จึงรุ่งเรืองกิจ สุวัจน์ ลิปตพัลลภ | ||
พงศ์เทพ เทพกาญจนา | รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ (ครม. 60) (30 มิถุนายน พ.ศ. 2556 - 22 พฤษภาคม พ.ศ. 2557) |
พลเรือเอก ณรงค์ พิพัฒนาศัย | ||
อดิศัย โพธารามิก | รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ (ครม. 55) (11 มีนาคม พ.ศ. 2548 - 19 กันยายน พ.ศ. 2549) |
วิจิตร ศรีสอ้าน | ||
พันตำรวจโท ทักษิณ ชินวัตร | หัวหน้าพรรคไทยรักไทย (รักษาการ) (2 ตุลาคม พ.ศ. 2549 - 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2550) |
(ถูกตัดสินให้ยุบพรรค) สมัคร สุนทรเวช (ในนามพรรคพลังประชาชน) |