ตัวเลขกลาโกลิติก

แถวแรกของพระราชบัญญัติวีนอดอลที่มีปี 1280 เขียนด้วยอักษร ·Ⱍ҃·Ⱄ҃·Ⱁ҃· (ฉบับสำเนาในคริสต์ศตวรรษที่ 16)

ตัวเลขกลาโกลิติก เป็นระบบเลขจากอักษรกลาโกลิติกที่ยอมรับโดยทั่วไปว่าประดิษฐ์ขึ้นในคริสต์ตวรรษที่ 9 โดยนักบุญซีริล ตัวเลขนี้มีความคล้ายกับตัวเลขซ๊ริลลิก เพียงแต่ค่าตัวเลขนี้เรียงตามลำดับอักษรของอักษรกลาโกลิติก^[1][2] การใช้งานอักษรและตัวเลขกลาโกลิติกเริ่มมีน้อยลงในสมัยกลาง และเหลือเพียงการใช้ในงานเขียนศาสนาเมื่อคริสต์ศตวรรษที่ 17 โดยยังไม่เป็นที่กระจ่างว่ายังคงมีการใช้ตัวเลขกลาโกลิติกต่อนานเท่ากับอักษรกลาโกลิติกหรือไม่^[3]

รายละเอียด

ระบบตัวเลขนี้เป็นระบบเลขอักษรฐานสิบ โดยมีค่าเลขตามลำดับอักษร ดังนั้ Ⰰ [ɑ] = 1, Ⰱ [b] = 2 เป็นต้น รูปอักขระสำหรับจำนวนในหลักหน่วย สิบ และร้อยมารวมกันเป็นตัวเลข เช่น ⰗⰑⰂ คือ 500 + 80 + 3 หรือ 583 ตัวเลขเขียนจากซ้ายไปขวา โดยจำนวนมากสุดอยู่ทางซ้าย

สำหรับจำนวนที่มากกว่า 999 มีหลักฐานที่ขัดแย้งกัน ออักษรกลาโกลิติกแรกสุดมีอักษรเพียง 36 ตัว โดยมีข้อบ่งชี้ถึงการใช้อักษรกลาโกลิติกสำหรับค่า 1000 ถึง 9000^[3][4] แม้ว่ายังคงมีข้อคำถามถึงข้อยืนยันเลขที่มีค่า 3000 และมากกว่านั้น^[5]

เพื่อแยกตัวเลขออกจากข้อความ ตัวเลขมักจะมีจุดหรือสัญลักษณ์ข้างบน^[3] เช่น ใน Missale Romanum Glagolitice ที่ตีพิมพ์ใน ค.ศ. 1483 ใช้ทั้งจุดกลมและ titlo เหนืออักษร เพื่อระบุเป็นตัวเลข^[6]

ตัวอย่าง:

(·Ⱍ҃·Ⱄ҃·Ⱁ҃·) – 1280

ตารางตัวเลข

ค่า กลาโกลิติก 1 Ⰰ 2 Ⰱ 3 Ⰲ 4 Ⰳ 5 Ⰴ 6 Ⰵ 7 Ⰶ 8 Ⰷ 9 Ⰸ

ค่า กลาโกลิติก 10 หรือ Ⰺ หรือ Ⰹ 20 Ⰻ 30 Ⰼ 40 Ⰽ 50 Ⰾ 60 Ⰿ 70 Ⱀ 80 Ⱁ 90 Ⱂ

ค่า กลาโกลิติก 100 Ⱃ 200 Ⱄ 300 Ⱅ 400 Ⱆ 500 Ⱇ 600 Ⱈ 700 Ⱉ 800 Ⱋ 900 Ⱌ

ค่า กลาโกลิติก 1,000 Ⱍ 2,000 Ⱎ 3,000 Ⱏ 4,000 Ⱑ 5,000 Ⱓ 6,000 ? 7,000 ? 8,000 ? 9,000 Ⱔ

ยังไม่มีใครทราบอักษรที่ระบุค่ามากกว่า 999 และนักเขียนหลายคนระบุอักษรสำหรับจำนวนเหล่านั้นต่างกัน^[5][7]

ดูเพิ่ม

• อักษรกลาโกลิติก
• ตัวเลขกรีก
• ตัวเลขซีริลลิก

อ้างอิง

1. Schenker, Alexander M. (1995), The Dawn of Slavic: An Introduction to Slavic Philology, New Haven, Connecticut: Yale University Press, ISBN 0-300-05846-2
2. Lunt, Horace Gray (2001). Old Church Slavonic Grammar (7th ed.). Berlin, Germany: Walter de Gruyter. pp. 16–18. ISBN 978-3-11-016284-4.
3. Chrisomalis, Stephen (2010). Numerical Notation: A Comparative History. Cambridge, England: Cambridge University Press. pp. 178–182. ISBN 978-1-139-48533-3. สืบค้นเมื่อ 2016-12-28.
4. Veder, William R. (2004). The Glagolitic Alphabet as a Text. Glagoljica i hrvatski glagolizam. Zbornik radova s međunarodnoga znanstvenog skupa povodom 100. obljetnice Staroslavenske akademije i 50. obljetnice Staroslavenskog instituta. Zagreb, Croatia: Staroslavenski Institut/Krčka Biskupija. pp. 375–387.
5. Mathiesen, Robert (2004). A New Reconstruction of the Original Glagolitic Alphabet (M.S.). Brown University.
6. Žubrinić, Darko (2013). "Hrvatski glagoljički Prvotisak misala iz 1483" [Croatian Glagolitic First Printing of the 1483 Missal] (ภาษาโครเอเชีย). สืบค้นเมื่อ 22 May 2020.
7. Chulev, Basil (2015). "Glagoling the Glagolithic ("Speaking the Speakolithic")". สืบค้นเมื่อ May 21, 2020.