พระทอง (พระเจ้าเกาฑิณยะชัยวรมันที่ 1) และ นางนาค (พระนางโสมา) เป็นบุคคลสัญลักษณ์ในวัฒนธรรมกัมพูชา ตามคติความเชื่อของชาวเขมร การอภิเษกสมรสของพระทองและนางนาคถือเป็นจุดกำเนิดของประเทศกัมพูชา ทำให้เกิดอาณาจักรเขมรโบราณก่อนยุคเมืองพระนครหรืออาณาจักรฟูนานขึ้น
ในปัจจุบันประเพณีการแต่งงานของเขมรส่วนใหญ่สามารถสืบย้อนกลับไปได้ถึงการแต่งงานของพระทองและยุคกลาง
ตามบันทึกของเอกสารนักสำรวจชาวจีนทั้งสองได้แก่ คัง ไตและจู หยิง ในศตวรรษที่ 1 รัฐฟูนันก่อตั้งขึ้นโดยพราหมณ์ชาวอินเดีย นามว่ากามพู สวยัมภูวะ หรือ เกาฑินยะ ได้เดินทางมายังชายฝั่งของดินแดนเขมรสุวรรณภูมิ เกาฑินยะได้รับคำสั่งในความฝันให้เอาธนูวิเศษจากวิหารเพื่อเอาชนะเจ้าหญิงนาคนามว่า พระนางโสมา (ตามเอกสารจีน:หลิวเย่), ธิดาของราชาพญานาค เกาฑินยะได้เสกเวทมนตร์คาถายิงธนูวิเศษมาที่เรือธิดาพญานาค ทำให้นางตกพระทัยกลัว แล้วยินยอมอภิเษกด้วย ส่วนพญานาคผู้บิดาได้ทรงดื่มน้ำทะเลจนเหือดแห้งเพื่อสร้างอาณาจักรให้ราชบุตรเขยและธิดา
เมื่อเจ้าหญิงโสมาได้อภิเษกสมรสกับเกาฑินยะ (เอกสารจีน: ฮุนเตียน) ถือกำเนิดเชื้อสายปฐมวงศ์ของราชวงศ์วรมัน
ส่วนเกาฑินยะได้ทรงขึ้นเป็นพระเจ้าเกาฑิณยะชัยวรมันที่ 1 (พระมหากษัตริย์กัมพูชาพระองค์แรกแห่งอาณาจักรฟูนาน) ต่อมาพระองค์ได้สร้างเมืองหลวงและเปลี่ยนชื่อประเทศเป็น กัมโพชะ หรือ กัมพูชา[1]
อย่างไรก็ตามทั้งหมดนี้เป็นเพียงนิทานไม่สามารถอ้างอิงจากประวัติศาสตร์ที่สามารถพิสูจน์ได้ การแต่งกายในอดีตล้วนต้องได้รับอิทธิพลการแต่งกายจากอินเดียเป็นหลัก แต่ปัจจุบันนั้นชาวกัมพูชาพยายามแต่งกายเพื่อผูกโยงกับนิทานเรื่องดังกล่าว
រូបសំណាកព្រះថោងនាងនាគ | |
![]() | |
ที่ตั้ง | วงเวียนพระทองนางนาค, สีหนุวิลล์, ประเทศกัมพูชา |
---|---|
วัสดุ | ทองแดง (60 ตัน) |
ความสูง |
|
สร้างเสร็จ | ค.ศ. 2022[2] |
ราชานุสาวรีย์ตำนานพระทองนางนาค ตั้งอยู่ที่วงเวียนหมู่บ้านโกกี (ตะเคียน) ตำบลเบิตตาง อำเภอไปรนุบ จังหวัดพระสีหนุ ถือเป็น สัญลักษณ์แห่งการถือกำเนิดประวัติศาสตร์และอารยธรรมเขมร อนุสาวรีย์แห่งนี้สร้างขึ้นจากทองแดง ออกแบบโดยชาวกัมพูชา โดยทำการหล่อโลหะขึ้นรูป มีความสูง 21 เมตร น้ำหนัก 40 ตัน หันหน้าออกไปทางทะเล อนุสาวรีย์ก่อสร้างสำเร็จและเปิดอย่างเป็นทางการในวันที่ 17 เมษายน พ.ศ. 2565 โดยดำริของนายกรัฐมนตรีสมเด็จอัครมหาเสนาบดี เดโช ฮุนเซน[3]
พระทองนางนาค มีที่มาจากตำนานโบราณของกัมพูชา เกี่ยวข้องกับการถือกำเนิดของอารยธรรมเขมร อนุสาวรีย์เป็นรูปพระทอง ถือชายสไบของนางนาค เพื่อดำน้ำตามไปยังเมืองบาดาล ไปพบบิดาและมารดาของนาง ซึ่งเป็นพญานาค โดยถือเป็นสัญลักษณ์ของการถือกำเนิดแผ่นดิน อารยธรรม วัฒนธรรม และจารีตประเพณีของกัมพูชา