ท่าอากาศยานปาย

ท่าอากาศยานปาย
IATA: PYY ICAO: VTCI
ข้อมูลสำคัญ
การใช้งาน	สาธารณะ
ผู้ดำเนินงาน	กรมท่าอากาศยาน / กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
พื้นที่บริการ	อำเภอปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน
ที่ตั้ง	ถนนเขลางค์ ตำบลเวียงใต้ อำเภอปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน
เหนือระดับน้ำทะเล	1,676 ฟุต / 510 เมตร
พิกัด	19°22′13.3″N 98°26′10.0″E / 19.370361°N 98.436111°E / 19.370361; 98.436111
เว็บไซต์	https://minisite.airports.go.th/pai/
แผนที่
ทางวิ่ง
ทิศทาง ความยาว พื้นผิว ฟุต เมตร 01/19 2,952 900 ยางมะตอย
สถิติ (2562)
ผู้โดยสาร 1,032 เที่ยวบิน 218
แหล่งข้อมูล: https://airports.go.th

ท่าอากาศยานปาย หรือ สนามบินปาย^[1] (IATA: PYY, ICAO: VTCI) ตั้งอยู่ที่ อำเภอปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน ตั้งอยู่ห่างตัวอำเภอประมาณ 1 กิโลเมตร เป็นท่าอากาศยานในสังกัดกรมท่าอากาศยาน กระทรวงคมนาคม^[2] พัฒนาขึ้นจากความคิดริเริ่มของจังหวัดแม่ฮ่องสอน เพื่อส่งเสริมศักยภาพธุรกิจการท่องเที่ยวของปาย รันเวย์เก่าที่ถูกสร้างขึ้นมาตั้งแต่สมัยสงครามโลกครั้งที่สองถูกเก็บรักษาไว้ใช้งานเป็นลานบินชั่วคราวสำหรับลำเลียงเสบียงอาหารทหารส่วนกลาง โดยเมื่อเร็วๆ นี้ ทางจังหวัดแม่ฮ่องสอนได้เข้ามาควบคุมดูแล และผลักดันให้ท่าอากาศยานแห่งนี้ได้รับการรับรองทางการค้า และท่าอากาศยานได้รับการตกแต่งให้สอดคล้องกับสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติของปาย โดยพื้นที่ท่าอากาศยานครอบคลุมพื้นที่ 72.3 ไร่ พร้อมทางวิ่งกว้าง 23 เมตร ยาว 900 เมตร และอาคารสถานที่ขนาดเล็กเพื่อรองรับผู้โดยสาร

ประวัติ

สนามบินเมืองปายเริ่มก่อสร้างครั้งแรกตั้งแต่สงครามโลกครั้งที่ 2 โดยกองทัพทหารของประเทศญี่ปุ่น ซึ่งใช้จุดที่ตั้งสนามบินปายในปัจจุบันเป็นสนามบินชั่วคราว เพื่อให้เครื่องบินขนาดเล็กของญี่ปุ่นทำการบินขึ้น-ลง โดยใช้เชลยศึกในการก่อสร้างสนามบิน เมื่อสงครามสิ้นสุดลง สนามบินปายก็ไม่ได้ถูกใช้งานอีกเลย

ต่อมาในปี พ.ศ. 2495 ทางจังหวัดแม่ฮ่องสอนร่วมกับสำนักงานการบินพลเรือน ได้ทำการปรับปรุงสนามบินปาย ท่าอากาศยานแม่ฮ่องสอน สนามบินขุนยวม และสนามบินแม่สะเรียง ซึ่งอยู่ภายในจังหวัดแม่ฮ่องสอนทั้งหมด เพื่อใช้เชื่อมต่อการเดินทางสู่จุดต่างๆ ในแม่ฮ่องสอนได้ง่ายขึ้น และรองรับการเปิดเส้นทางบินของสายการบินเดินอากาศไทย โดยทำการบินบนเส้นทาง เชียงใหม่ – แม่ฮ่องสอน – ปาย – เชียงใหม่

พ.ศ. 2503 บริษัทเดินอากาศไทย ได้หยุดให้บริการมายังสนามบินปาย สนามบินขุนยวม และสนามบินแม่สะเรียง เนื่องจากเปลี่ยนแบบเครื่องบินเป็นดักลาส ดีซี-3 และทางวิ่งมีความยาวไม่พอ ซึ่งมีความกว้าง 20 เมตร และยาว 700 เมตรในขนาดนั้น โดยเมื่อไม่มีเที่ยวบินพาณิชย์มาลงที่ท่าอากาศยานปาย สถานีวิทยุสื่อสารการบินปายจึงได้ทำการบินตัวลงตามไปด้วยในวันที่ 16 กันยายน พ.ศ. 2503 แต่สนามบินปายก็ยังคงใช้เป็นที่ขึ้น-ลงของเครื่องบินทางการทหารและตำรวจต่อไป

พ.ศ. 2516 บริษัท การบินฟ้าสยาม เปิดทำการบินเช่าเหมาลำ เพื่อทำการรับส่งผู้โดยสาร สินค้า และ พัสดุภัณฑ์ไปรษณีย์ ในเส้นทางเชียงใหม่ – ปาย – เชียงใหม่ จึงสามารถเปิดให้บริการสถานีวิทยุสื่อสารการบินปายได้ในเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2516 โดยทำการบินเฉลี่ยวันละ 4-5 เที่ยวบิน จนถึง พ.ศ. 2520 บริษัท การบินฟ้าสยามหยุดการทำการบินและเลิกกิจการในที่สุด แต่สนามบินปายก็ยังเปิดให้บริการเรื่อยมาตามปกติ

พ.ศ. 2523 ทางกรมการบินพาณิชย์ ได้ตั้งงบประมาณจำนวนเงิน 1 ล้าน 5 แสนบาท เพื่อทำการปรับปรุงท่าอากาศยานปาย โดยเปลี่ยนทางวิ่งให้เป็นลูกรังบดอัดแน่น และก่อสร้างอาคารผู้โดยสารอาคารสถานีวิทยุสื่อสารและหอบังคับการบินเพิ่มเติม

พ.ศ. 2547 ได้มีการปรับปรุงทางวิ่ง ลานจอดเครื่องบิน และอาคารผู้โดยสาร โดยก่อสร้างตั้งแต่ 22 กรกฎาคม 2547 ถึง 20 กันยายน 2547 และจากนั้นในปี พ.ศ. 2550 สายการบิน SGA (นกมินิ) ได้เปิดเส้นทางการบิน เชียงใหม่ – ปาย – เชียงใหม่ โดยใช้เครื่องบินขนาดเล็กแบบ เซสน่า 208B คาราวาน จนกระทั่งเดือนธันวาคม 2554 ได้หยุดบินไป^[3]

พ.ศ. 2554 สายการบินกานต์แอร์ ได้เริ่มให้บริการเที่ยวบินสู่ท่าอากาศยานปายด้วยเครื่องบินแบบ เซสน่า 208B คาราวาน สามารถจุผู้โดยสารได้ 12 ที่นั่ง แต่ในพ.ศ. 2559 สายการบินกานต์แอร์ ไม่ผ่านการตรวจสอบตามมาตรฐานการบินสากล^{[ต้องการอ้างอิง]} จึงถูกเพิกถอนใบอนุญาตในการทำการบิน และยกเลิกเส้นทางการบินมายังปาย และทุกๆเส้นทางบินอีกด้วย

อาคารสถานที่

ท่าอากาศยานเมืองปายมีพื้นที่ประมาณ 77.2 ไร่^[4]

อาคารผู้โดยสาร

• ท่าอากาศยานปายมีอาคารผู้โดยสารขนาดเล็ก 1 หลัง ขนาด 500 ตารางเมตร รองรับผู้โดยสารได้ 48 คนต่อชั่วโมง จำนวนผู้โดยสารที่รองรับได้ต่อวัน 384 คน
• ลานจอดอากาศยานขนาด กว้าง 30 เมตร ยาว 60 เมตร พื้นผิวแอสฟัลติกคอนกรีต (asphaltic-concrete) รองรับเครื่องบินขนาดเล็กได้ 2 ลำพร้อมกัน
• มีถุงกระบอกทิศทางลม 1 ชุด ไม่มีเครื่องวิทยุช่วยการเดินอากาศ และสิ่งอำนวยความสะดวกในการเดินอากาศอื่นๆ^[5]

โดยท่าอากาศยานขนาดย่อมแห่งนี้มีรถดับเพลิงอากาศยานขนาด 2,000 ลิตร และอยู่ภายใต้การดูแลของผู้เชียวชาญจากท่าอากาศยานแม่ฮ่องสอน

ทางวิ่ง (รันเวย์) และทางขับ (แท็กซี่เวย์)

• ทางวิ่ง 1 เส้น ยาว 900 เมตร กว้าง 23 เมตร พื้นผิวแอสฟัลติกคอนกรีต (asphaltic-concrete)
• ทางขับ 1 เส้น ยาว 19 เมตร กว้าง 10 เมตร พื้นผิวแอสฟัลติกคอนกรีต (asphaltic-concrete)^[5]

รายชื่อสายการบิน

รายชื่อสายการบินที่ให้บริการ

ปัจจุบันไม่มีเที่ยวบินพาณิชย์ให้บริการ

รายชื่อสายการบินที่เคยให้บริการ

สายการบิน	จุดหมายปลายทาง	หมายเหตุ
เดินอากาศไทย	เชียงใหม่	ภายในประเทศ
นกมินิ	เชียงใหม่	ภายในประเทศ
วิสดอมแอร์เวย์	เชียงใหม่	ภายในประเทศ
กานต์แอร์	เชียงใหม่	ภายในประเทศ

สถิติ

ข้อมูลสถิติการขนส่งทางอากาศ

ข้อมูลสถิติการขนส่งทางอากาศในแต่ละปีปฏิทิน^[6]

ปี (พ.ศ.)	ผู้โดยสาร	ความเปลี่ยนแปลง	จำนวนเที่ยวบิน	คาร์โก้ (ตัน)
2550	6,885		996	0.00
2551	8,534	23.95%	1,326	0.00
2552	9,979	16.93%	1,367	0.00
2553	8,961	10.20%	1,272	0.00
2554	5,014	44.05%	864	0.00
2555	3,883	22.56%	488	0.00
2556	3,913	0.77%	434	0.00
2557	4,289	9.61%	434	0.00
2558	5,481	27.79%	560	0.00
2559	6,046	10.31%	620	0.00
2560	2,110	65.10%	212	0.00
2561	1,779	15.69%	484	0.00
2562	1,032	41.99%	218	0.00
2563	0	100%	0	0.00
2564	0	100%	0	0.00
2565	0	100%	0	0.00

นับแต่ปี พ.ศ. 2563 ท่าอากาศยานปาย ไม่มีเที่ยวบินพาณิชย์ให้บริการ แต่มีเที่ยวบินทหารและเที่ยวบินฝึกบิน เดินทางขึ้น-ลง รวมทั้งมีเที่ยวบินส่วนตัว ใช้บริการท่าอากาศยานปาย จำนวน 61 เที่ยวบิน ในปี 2563, จำนวน 75 เที่ยวบิน ในปี 2564 และจำนวน 96 เที่ยวบิน ในปี 2565^[7]

การเดินทางสู่ท่าอากาศยาน

ตั้งอยู่ที่ถนนเขลางค์ ตำบลเวียงใต้ อำเภอปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน มีลานจอดรถยนต์ สามารถรองรับรถยนต์ได้ 10 คัน และรถจักรยานยนต์ได้ 10 คัน

อ้างอิง

1. ประกาศกระทรวงคมนาคม เรื่อง กำหนดเขตบริเวณใกล้เคียงสนามบินปาย เป็นเขตปลอดภัยในการเดินอากาศ พ.ศ. ๒๕๕๙
2. "รายชื่อท่าอากาศยานของกรมท่าอากาศยาน". กรมท่าอากาศยาน. สืบค้นเมื่อ 11 มิถุนายน 2563. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
3. "ประวัติท่าอากาศปาย". กรมท่าอากาศยาน. สืบค้นเมื่อ 11 มิถุนายน 2563. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
4. ข้อมูลแสดงลักษณะกายภาพของท่าอากาศยานที่อยู่ในความรับผิดชอบของกรมท่าอากาศยานจากเว็บไซต์ กรมท่าอากาศยาน
5. "ลักษณะทางกายภาพ ท่าอากาศปาย". กรมท่าอากาศยาน. สืบค้นเมื่อ 11 มิถุนายน 2563. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
6. "ข้อมูลสถิติท่าอากาศยานสังกัดกรมท่าอากาศยาน". กรมท่าอากาศยาน. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-03-10. สืบค้นเมื่อ 11 มิถุนายน 2563. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
7. ข้อมูลสถิติการขนส่งทางอากาศ กรมท่าอากาสยาน